Kolonka
wieś w województwie mazowieckim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kolonka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Pionki[4][6]. Ma status sołectwa[7]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 737. Dawniej osada leśna i przysiółek wsi Kieszek.
wieś | |
Kapliczka nad ujęciem wody w Kolonce (zalew na rzece Gzówka) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
128[1] m n.p.m. |
Liczba ludności (2023) |
146[2] |
Strefa numeracyjna |
48 |
Kod pocztowy |
26-630[3] |
Tablice rejestracyjne |
WRA |
SIMC |
0630920[4] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Pionki ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu radomskiego ![]() | |
51°26′49″N 21°19′52″E[5] |
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Jedlni-Letnisku[8].
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Okres do 1918
W czasie I Rzeczypospolitej Kolonka jako integralna część Jedlni leżała na terenie województwa sandomierskiego prowincji małopolskiej, w latach 1810–1815 w departamencie radomskim Księstwa Warszawskiego, w latach 1816–1837 w obwodzie radomskim województwa sandomierskiego, w latach 1837–1844 w powiecie radomskim guberni sandomierskiej i wreszcie w latach 1845–1915 na terenie guberni radomskiej Królestwa Kongresowego, z czego od 1882 leżała w gminie Jedlnia w powiecie kozienickim.
Lata 1918-1945
W latach 1919–1939 miejscowość administracyjnie należała do gminy Jedlnia, w powiecie kozienickim, w województwie kieleckim.
W czasie okupacji pod niemiecką administracją Generalnego Gubernatorstwa. W pobliskim lesie (obecnie rezerwat przyrody "Jedlnia") okupanci rozstrzelali kilkuset polskich zakładników, o czym przypomina wzniesionych tu później 6 mogił.
W latach 1939–1945 w Kolonce istniał podobwód ZWZ-AK, dowodzony przez komendanta ppor. Jerzego Dąbkowskiego ps. "Longin" oraz jego zastępcę Stanisława Siczka ps. "Jeleń". Oddział "leśnych" Dąbkowskiego wyszedł z konspiracji dopiero w lipcu 1945[9].
Lata powojenne
W latach 1945–1975 również leżała w województwie kieleckim (1945-1954 w gminie Jedlnia, 1954-1959 w gromadzie Poświętne, 1960-1972 w osiedlu Jedlnia-Letnisko, zaś od 1973 do dzisiaj w nowo utworzonej gminie Pionki).
22 lipca 1954, w 10. rocznicę ogłoszenia Manifestu PKWN i w Narodowe Święto Odrodzenia Polski, w Kolonce oddano do użytku stadion sportowy, na którym rozgrywki zaczął LKS Jodła Jedlnia-Letnisko. Na terenie stadionu znalazły się - boisko do gry w piłkę nożną i siatkową, urządzenia lekkoatletyczne: bieżnia, skocznia i rzutnie, a nawet oświetlone lodowisko[10].
31 grudnia 1959 wieś Kolonka i oddziały nr 134, 138–151 i 213–216 lasów państwowych Nadleśnictwa Jedlnia wyłączono z gromady Poświętne, włączając je do osiedla Jedlnia-Letnisko w powiecie radomskim w tymże województwie[11].
W latach 70. XX wieku drogę w kierunku stadionu utwardzono betonowymi płytami pochodzącymi z lotniska wojskowego Radom-Sadków.
W latach 1975–1998 Kolonka leżała w gminie Pionki nowo powstałego województwa radomskiego.
W 1976 na pobliskiej rzece Gzówka wybudowano Zalew Siczki, miejsce wypoczynku wielu mieszkańców Radomia i całego regionu. W 1982 pobliski las wszedł w skład rezerwatu przyrody "Jedlnia", co Kolonkę uczyniło jeszcze bardziej atrakcyjną turystycznie[12]. W drodze z Kolonki na kładkę nad Zalewem Siczki istniał ośrodek wypoczynkowy Zakładów Przemysłu Tytoniowego w Radomiu[13].
W latach 90. XX wieku w Kolonce powstała stacja paliw (obecnie pod marką LOTOS Optima), wyburzono natomiast domki letniskowe Zakładów Przemysłu Tytoniowego w Radomiu.
Infrastruktura i transport
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego z 1986 ze zmianami uchwalonymi w 1990 przewiduje zabudowę letniskową zarówno w Kolonce, jak i 3 pobliskich sołectwach: Kieszku, Stokach i Zadobrzu[14]. Wieś podłączona jest do sieci elektrycznej oraz wodociągowej, a także do linii telefonicznej. Brakuje kanalizacji, jednak zrealizowano budowę przydomowych oczyszczalni ze środków WFOŚ[15].
Kilkadziesiąt metrów od zabudowań wiejskich znajduje się stacja paliw i stadion A-klasowej drużyny w piłce nożnej LKS Jodła Jedlnia-Letnisko (powst. 1949), zaś kilkaset metrów dalej - mogiły z czasu II wojny światowej, Zalew Siczki na rzece Gzówka, stara kapliczka maryjna, ujęcie wody pitnej oraz leśniczówka[16].
W Kolonce znajduje się przystanek na żądanie komunikacji autobusowej, głównie relacji Radom-Pionki i Radom-Kozienice[17]. Najbliższe miejsca odjazdu pociągów to natomiast Jedlnia Kościelna w Sokołach oraz stacja kolejowa Jedlnia-Letnisko.
Dla miejscowości właściwymi miejscowo są: parafia św. Józefa, posterunek policji oraz urząd pocztowy w Jedlni-Letnisko.
Galeria
- Stanisław Siczek, zastępca dowódcy podobwodu "Kolonka" AK
- Stadion w Kolonce (występuje na nim LKS Jodła Jedlnia-Letnisko).
- Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce
- Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce
- Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce
- Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.