Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kantorská dolina (lokalnie: Kantor) – dolina w północno-zachodniej części grupy górskiej Wielkiej Fatry w Karpatach Zachodnich na Słowacji. Długość ok. 12,5 km. Górna część Doliny Kantorskiej (po Sklabińskie Podzamcze) leży w granicach Parku Narodowego Wielka Fatra[1].
Dolina znajduje się w całości na terenie zachodniej (tzw. „turczańskiej”) odnogi Wielkiej Fatry. Zaczyna się na zachodnich zboczach głównego grzbietu tej odnogi, między szczytami Jarabiná na południu i Vyšná Lipová (1220 m) na północy. Opada w kierunku północno-zachodnim aż po polanę Kaplna, gdzie od prawej strony spod masywu Kľaku dołącza do niej Kľacká dolina[2] (na niektórych mapach opisywana jako Štiavnická dolina[1]). Koło wsi Sklabinský Podzámok Kantorská dolina opuszcza właściwy zrąb Wielkiej Fatry. Tu skręca ku północy i biegnie skrajem tzw. Przedgórza Sklabińskiego (słow. Sklabinské predhorie), po czym w rejonie miejscowości Turčianska Štiavnička uchodzi do Kotliny Turczańskiej. Doliną spływa Štiavničky potok[1].
W górnej części doliny pod Jarabinou, na niewielkiej polanie u zbiegu potoków (780 m n.p.m.), znajduje się przy szlaku turystycznym pomnik słowackiego powstania narodowego[3]. Został postawiony w tym miejscu dla upamiętnienia faktu, iż w tej dolinie, w sierpniu 1944 r., jeszcze przed rozpoczęciem SNP, znajdował się punkt zborny uczestników ruchu oporu i tu mieściły się pierwsze sztaby oddziałów partyzanckich. Jako pierwszy przybył tu 8 sierpnia 35-osobowa grupa francuskich jeńców wojennych, uciekinierów z obozów na terenie Węgier (dowódca: Georges de Lannurien). W tym samym dniu zjawiła się tu grupa rosyjskich partyzantów P. A. Wieliczki, zrzucona na spadochronach w nocy z 25 na 26 lipca w rejonie Liptovskiej Osady, a wkrótce 70-osobowy oddział słowacki Gejzy Lacko z rejonu Kremnicy. W następnych dniach dołączały do nich różnej wielkości grupy słowackich ochotników, głównie z miejscowości na terenie Kotliny Turczańskiej. W dniach 13-18 sierpnia zaczęła się tu formować 1 Czechosłowacka Brygada Partyzancka M. R. Štefánika[4]. Po upadku powstania i wycofaniu się walczących oddziałów w góry w dolinie, w której pozostały ukryte zasoby broni, amunicji i innego wyposażenia wojskowego, operował oddział "Kantor"[5].
Dnem doliny zielono znakowany biegnie szlak turystyki pieszej. Odgałęzia się od niego żółty szlak biegnący Kľacką doliną[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.