Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Juliusz Tarnowski, hrabia, herbu Leliwa (ur. 4 kwietnia 1864 w Wysocku, zm. 3 października 1917 w Warszawie) – ziemianin, przedsiębiorca, działacz oświatowy, prezes Centralnego Towarzystwa Rolniczego i Głównego Komitetu Ratunkowego, polityk konserwatywny - jeden z liderów Stronnictwa Polityki Realnej,
 | |
 herb Leliwa -Tarnowski hrabia | |
| hrabia | |
| Rodzina |
Tarnowscy |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Zofia z Zamoyskich |
| Żona |
Ożenił się dwukrotnie: |
| Dzieci |
Władysław, Juliusz Gabriel, Gabriela, Stefan |
| Rodzeństwo |
Zdzisław Jan, Adam Amor i Zofia |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| prezes Centralnego Towarzystwa Rolniczego | |
| Okres | |
| prezes Głównego Komitetu Ratunkowego w Lublinie | |
| Okres | |
| prezes Polskiej Macierzy Szkolnej | |
| Okres | |
Ukończył szkołę średnią w Krakowie, gdzie rozpoczął studia prawnicze na UJ[1]. Ukończył politechnikę i praktykę górniczą w Leoben[1]. Po powrocie do kraju osiadł w dobrach koneckich, gdzie pod okiem ojca modernizował zakłady, m.in. wybudował drugi wielki piec w hucie w Stąporkowie (należącej wówczas do największych hut prywatnych). W 1893 na zasadzie umowy notarialnej z ojcem wszedł w posiadanie dóbr w charakterze administratora (nie posiadał bowiem poddaństwa rosyjskiego i stąd nie mógł zostać pełnoprawnym właścicielem majątku)[2]. Po przyjęciu poddaństwa rosyjskiego po śmierci ojca w 1894 został właścicielem klucza Wielkie Końskie[3]. Liczyły one wówczas 23.846 mórg gruntu, w tym 20.629 mórg lasu. Należały do wybitnie uprzemysłowionych. Znajdowały się w nich młyny, tartaki, kamieniołomy, terpentyniarnie, kopalnie rudy żelaznej, zakłady metalowe oraz huta żelaza w Stąporkowie (w 1911 sprzedana warsz. firmie metalowej „Bracia Lilpop”)[2].
W latach 1899-1910 był członkiem Rady Zjazdu Przemysłowców Górniczych i Hutniczych Królestwa Polskiego, od roku 1901 pełnił funkcję prezesa Rady Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Popierania Rosyjskiego Przemysłu i Handlu[1]. Był prezesem Radomskiego Towarzystwa Rolniczego[4]. Od 1905 przewodniczył oddziałowi Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Radomiu, Radomskiej Spółce Rolnej oraz Tow. Zachęty Hodowli Koni w Radomiu, które organizowało m.in. zawody hippiczne[1].
Aktywnie uczestniczył w życiu miasta Końskie, m.in. był inicjatorem powstania straży ogniowej i przewodniczącym komitetu parafialnego zajmującego się przebudową i modernizacją kościoła. Poparł również powołanie w Końskich gimnazjum. Powołał działające na zasadzie fundacji Stowarzyszenie Emerytalne Pracowników Prywatnych dla pracowników zatrudnionych w dobrach koneckich. Był również prezesem Koneckiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Oszczędnościowo – Pożyczkowego „Spójnia”[1].
Z przekonań politycznych konserwatysta, był jednym z liderów ugodowego wobec Rosji Stronnictwa Polityki Realnej. Współautor memoriału do Ministra Spraw Zagranicznych Rosji Piotra Światopełk-Mirskiego z 10 listopada 1904 roku, w którym z pozycji lojalistycznych domagano się zaprzestania dyskryminacji Polaków przez samorządy, sądy i instytucje edukacyjne wszystkich szczebli oraz języka polskiego jako szkodliwej również dla Imperium Rosyjskiego. Po wybuchu I wojny światowej opowiadał się za rozwiązaniem sprawy polskiej w oparciu o Rosję. Pełnił wówczas funkcję prezesa Komitetu Obywatelskiego (1914-1915) a następnie Komitetu Ratunkowego (1915-1917) powiatu koneckiego[5].
W latach 1916-17 był prezesem Prezydium Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Warszawie[1][6], a także prezesem Głównego Komitetu Ratunkowego w Lublinie[7] oraz prezesem Zarządu Głównego Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej[8]. Sowitym legatem przyczynił się do utworzenia Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie[1]. Był członkiem Komisji Realizacyjnej Tymczasowej Rady Stanu[9].
Pochowany tymczasowo w Warszawie w krypcie kościoła św. Aleksandra[10]. W krypcie kościoła św. Jana Chrzciciela w Końskich[1] Wacław Krzyżanowski przygotował nowy grobowiec. 6 sierpnia 1918 przewieziono trumnę ze zwłokami do Końskich, gdzie dzień później odbył się ponowny pogrzeb[11].
Pochodził z rodziny arystokratycznej. Syn Jana Dzierżysława Tarnowskiego (1835-1894) i Zofii z Zamoyskich (1839-1930), jego stryjem był Stanisław Tarnowski. Miał braci Zdzisława Jana (1862-1937) i Adama Amora (1866-1946) oraz siostrę Zofię (1869-1954), żonę Stanisława Siemieńskiego-Lewickiego. Ożenił się dwukrotnie: pierwszy raz w 1893 z Marią Gabrielą ze Starzeńskich (1868-1894), a po jej śmierci w 1897 z Anną z Branickich (1876-1953, córka Władysława). Z drugą żoną miał dzieci: Władysława (1904-1979), Juliusza Gabriela (1907-1998), Gabrielę (1903-2000), żonę Władysława Potockiego (1903-1973) oraz Stefana (1906-1943)[1][12][13].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
