Loading AI tools
polski oficer Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Klimkowski (ur. 20 sierpnia?/2 września 1909 w Kijowie, zm. 7 czerwca 1991 w Warszawie[1]) – polski wojskowy, pisarz, publicysta i autor książek wspomnieniowych; rotmistrz dyplomowany Polskich Sił Zbrojnych.
Prymus IX Promocji Szkoły Podchorążych Kawalerii przy Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. W 1932 rozpoczął służbę w 12 Pułku Ułanów Podolskich[2]. 1 marca 1935 został mianowany na stopień porucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 18. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[3][4]. W latach 1937–1939 był słuchaczem Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[5]. W marcu 1939 pełnił służbę w Kresowej Brygadzie Kawalerii w Brodach na stanowisku dublera I oficera sztabu[6].
Po agresji III Rzeszy na Polskę we wrześniu 1939 walczył jako oficer w szeregach Nowogródzkiej Brygady Kawalerii pod dowództwem gen. bryg. Władysława Andersa[7]. Następnie jako członek Związku Walki Zbrojnej działał w konspiracji jako kurier. 6 września 1940 został aresztowany we Lwowie przez NKWD i był więziony na Łubiance. Przebywał tam do podpisania układu Sikorski-Majski[8][9]. Został adiutantem gen. Władysława Andersa, dowódcy Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Po przemianowaniu szwadronu przybocznego gen. Władysława Andersa (pierwotnie 20 września 1941 generał Anders wydał rozkaz utworzenia w Buzułuku Kompanii Przybocznej Dowódcy PSZ w ZSRR, zaś w październiku zmieniono nazwę na szwadron przyboczny) w dywizjon rozpoznawczy Armii 5 sierpnia 1942 został jego dowódcą (zastępcą był rtm. Czesław Florkowski[10])[11]. W październiku 1942 pułk zmienił nazwę na 12 Pułk Kawalerii Pancernej. W maju 1943 został przekształcony w 12 Pułk Ułanów Podolskich. Klimkowski podjął próbę zbuntowania Armii Polskiej na Wschodzie przeciw generałowi Władysławowi Sikorskiemu, który jak twierdził sprzedaje Polskę Rosji i Anglosasom przez swoją bierność i powolność[12]. Rozeszła się pogłoska, że rtm. Klimkowski przygotowuje zamach na Naczelnego Wodza czy też pucz polityczny. 21 sierpnia 1943 Anders zwolnił rtm. Klimkowskiego ze służby w pułku i oddał pod sąd polowy[13]. Następnie Klimkowski był więziony w angielskim więzieniu w Jerozolimie[14].
Po wojnie powrócił do kraju[9][15]. Napisał książkę Byłem adiutantem gen. Andersa, która przed oficjalnym wydaniem w 1959 publikowana była we fragmentach w tygodniku „Dookoła Świata”. Józef Czapski, również były oficer PSZ w ZSRR, na łamach paryskiej „Kultury”[16], uznał wspomnienia Klimkowskiego za tekst pozbawiony wartości poznawczej i paszkwil wymierzony w generała Andersa i jego żołnierzy. Stanowisko to podzielała również znaczna część londyńskiej emigracji.
Publikował na łamach „Nowej Kultury”. Był jednym z konsultantów filmu Katastrofa w Gibraltarze (1983) w reż. Bohdana Poręby[17][18].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
