Jerzy Jurandot

Jerzy Jurandot
	; Jerzy Jurandot (1955)
Imię i nazwisko urodzenia	Jerzy Glejgewicht
Data i miejsce urodzenia	19 marca 1911 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	16 sierpnia 1979 ; Warszawa
Miejsce spoczynku	cmentarz Wojskowy na Powązkach
Zawód, zajęcie	poeta, dramaturg
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Jerzy Jurandot, właśc. Jerzy Glejgewicht (ur. 19 marca 1911 w Warszawie, zm. 16 sierpnia 1979 tamże) – polski poeta, dramaturg, satyryk i autor tekstów piosenek.

Szybkie fakty Imię i nazwisko urodzenia, Data i miejsce urodzenia ...

Zamknij

Urodził się w rodzinie Tadeusza Glejgewichta i Sabiny z Bartów. Po ukończeniu gimnazjum w 1928 studiował matematykę i chemię na Uniwersytecie Warszawskim, w 1934 uzyskał absolutorium. Od 1937 był mężem Stefanii Grodzieńskiej, tancerki, aktorki i piosenkarki^[1].

Jako literat zadebiutował w 1929, a w latach trzydziestych zyskał popularność. Pisał dla teatrzyków literackich, takich jak Cyrulik warszawski (1935), Morskie Oko, Banda, Małe Qui Pro Quo (1937–1939) i innych. Jego piosenki śpiewali m.in.: Jadwiga Andrzejewska, Chór Dana, Tadeusz Faliszewski, Stefcia Górska, Tola Mankiewiczówna, Tadeusz Olsza, Ludwik Sempoliński, Zofia Terné i Aleksander Żabczyński^[2]. Pisał też dialogi filmowe, np. do filmów: Ada! To nie wypada!, Manewry miłosne czy Pani minister tańczy.

Od 1940 przebywał z żoną Stefanią w getcie warszawskim, gdzie był dyrektorem artystycznym i literackim w Teatrze Melody Palace przy ul. Rymarskiej 12, a od czerwca 1942 w Teatrze Femina przy ul. Leszno 35^[3]. Po rozpoczęciu w lipcu 1942 wielkiej akcji deportacyjnej z getta do obozu zagłady w Treblince ukrywali się w podwarszawskich Gołąbkach, w domu Zofii i Gabriela Kijkowskich^[4], a Jerzy pracował jako stróż w ogrodniczej stacji doświadczalnej Mory^[5]. Od marca 1944 prawie do wybuchu powstania warszawskiego ukrywali się w mieszkaniu Heleny Niemyskiej^[6] przy ulicy Filtrowej 77^[7].

Po II wojnie światowej był dyrektorem Rozgłośni Polskiego Radia w Lublinie, współpracował z kilkoma teatrzykami żołnierskimi i prasą satyryczną, był także naczelnikiem Wydziału Estrady Ministerstwa Kultury i Sztuki. W Łodzi utworzył i był wieloletnim kierownikiem Teatru Satyrycznego „Syrena” (1945–1950 i 1955–1957), przeniesionego w 1948 do Warszawy. W latach 1952–1955 pełnił funkcję dyrektora Teatru Satyryków w Warszawie. Ponadto współpracował z tygodnikiem „Szpilki”.

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B37-1-7)^[8].

Sztuki:
- Plecy – 1945
- Takie czasy – 1954
- Trzeci dzwonek – 1958
- Mąż Fołtasiówny – 1960
- Operacja Sodoma, czyli dziewiąty sprawiedliwy – 1962
- Pamiątkowa fotografia – 1966
- Rachunek nieprawdopodobieństwa – 1971
Wspomnienia:
- Miasto skazanych. 2 lata w warszawskim getcie – 2014
- Dzieje śmiechu – 1959
- Sak
Książki:
- Frontem i afrontem – 1952
- Moja tfurczość [sic] – 1966
- Operacja „Sodoma” czyli dziewiąty sprawiedliwy – 1968

„A jednak czegoś mi brak” (muzyka Henryk Wars)
„A mnie w to graj” (muzyka Henryk Wars)
„Ada to nie wypada” (muzyka Zygmunt Wiehler; posiada w repertuarze Ada Biedrzyńska, Irena Santor, Sława Przybylska, Sami Swoi)
„Dziękuję ci moje serce” (muzyka Takis Morakis)
„I wciąż się na coś czeka” (muzyka Franciszka Leszczyńska)
„Idą leśni” (muzyka Jerzy Wasowski)
„Jak odnaleźć twój ślad” (muzyka Ryszard Sielicki)
„Jak za dawnych lat” (muzyka Henryk Wars)
„Jest taki jeden skarb” (muzyka Jerzy Harald)
„Już nie mogę dłużej kryć” (muzyka Henryk Wars)
„Na moje wady już nie ma rady” (muzyka Henryk Wars)
„Nie kochać w taką noc to grzech” (muzyka Zygmunt Wiehler)
„Niedobrze, panie bobrze” (muzyka Jerzy Boczkowski)
„Nikt mnie nie rozumie tak jak ty” (muzyka Zygmunt Wiehler)
„Nie, psze pana” (muzyka Jerzy Boczkowski)
„O jednej Wiśniewskiej” (muzyka trad. – stylizowana ballada dziadowska)
„O królu Edwardzie i pani Simpson” (muzyka trad. – stylizowana ballada dziadowska)
„Oj, dana” (muzyka Władysław Daniłowski)
„Puste samoloty” (muzyka Hańba!)
„Rosną w miastach domy” (muzyka Wawrzyniec Żuławski)
„Sentymentalny, starszy pan” (muzyka Z. Dzięgielewski)
„Szkoda, że niepogoda” (muzyka Marek Sart)
„Tak jak mama nie gotuje nikt” (muzyka Andrzej Januszko)
„Tak mało cię znam” (muzyka Władysław Szpilman)
„Taka noc i walc, i my” (muzyka Henryk Wars)
„Trzy listy” (muzyka Leon Boruński)
„U cioci Pelagii” (muzyka Leon Boruński)
„W ogródku Eldorado” (muzyka Leon Boruński)
„Walczyk Warszawy” (muzyka Leon Rzewuski)
„Wio, koniku” (słowa i muzyka oryginału Imre Garai)
„Wiosną mi bądź” (muzyka Marek Sart)

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1970)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (15 lipca 1954)^[9]
Złoty Krzyż Zasługi (19 lipca 1946)^[10]
Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)
Medal 10-lecia Polski Ludowej (12 stycznia 1955)^[11]
Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1965)^[12]
Honorowa Odznaka Miasta Łodzi

Źródło:^[1].

1955 – wyróżnienie Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej za sztukę Takie czasy^[13]

1955 – Nagroda w konkursie 10-lecia Polski Ludowej
1964 – Nagroda III stopnia ministra kultury i sztuki za komedię Dziewiąty sprawiedliwy
1970 – Nagroda III stopnia ministra obrony narodowej za Balladę o tamtych dniach (ze Stefanią Grodzieńską, muzyka: Jerzy Wasowski)
1970 – Nagroda Przewodniczącego Prezydium WRN w Koszalinie na IV Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu za Idą leśni (muzyka: Jerzy Wasowski), wykonawca piosenki Janusz Zakrzeński^[14]
Nagroda ZAiKS-u za libretto Miss Polonia (muzyka: Marek Sart)

Źródło:^[1].

Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Jerzego Jurandota.

[1]
Jerzy Jurandot | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2024-07-01] (pol.).
[2]
Film fabularny 1902–1944 Jerzy Jurandot. filmpolski.pl.
[3]
Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 601, 594. ISBN 978-83-63444-27-3.
[4]
OlgaO. Szymańska OlgaO., Jerzy Jurandot. Opowieść o przyjaźni i ucieczce z getta [online], Żydowski Instytut Historyczny [dostęp 2024-07-01] (pol.).
[5]
Internetowa baza danych i mapa getta warszawskiego - Osoby - J - Jurandot Jerzy [online], getto.pl [dostęp 2024-07-01].
[6]
Adam Piechowski: Losy spółdzielni mieszkaniowych w Warszawie w latach okupacji niemieckiej. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy, 1992, s. 105, 178. ISBN 83-209-0837-X.
[7]
Magdalena Stopa, Jan Brykczyński: Ostańce. Kamienice warszawskie i ich mieszkańcy. Warszawa: Dom Spotkań z Historią, 2010, s. 33. ISBN 978-83-62020-18-8.
[8]
Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
[9]
M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
[10]
M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 198 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.
[11]
M.P. z 1955 r. nr 70, poz. 888 - Uchwałą Rady Państwa z dnia 12 stycznia 1955 r. nr 0/105 - na wniosek Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”.
[12]
Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 25, 1 grudnia 1965, s. 2.
[13]
Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-01].
[14]
IV FPŻ Kołobrzeg 70 [online], Laureaci Festiwalu Piosenki Żołnierskiej [dostęp 2024-07-01] (pol.).

Wolański R., Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza MOREX, ISBN 83-86848-05-7, tu hasło Jurandot Jerzy, s. 82–83.
Jerzy Jurandot w bazie filmpolski.pl
Jerzy Jurandot, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2024-07-01].
Miasto skazanych. 2 lata w warszawskim getcie – rękopis.

[:0-1] [1]
Jerzy Jurandot | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2024-07-01] (pol.).

[2] [2]
Film fabularny 1902–1944 Jerzy Jurandot. filmpolski.pl.

[3] [3]
Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 601, 594. ISBN 978-83-63444-27-3.

[4] [4]
OlgaO. Szymańska OlgaO., Jerzy Jurandot. Opowieść o przyjaźni i ucieczce z getta [online], Żydowski Instytut Historyczny [dostęp 2024-07-01] (pol.).

[5] [5]
Internetowa baza danych i mapa getta warszawskiego - Osoby - J - Jurandot Jerzy [online], getto.pl [dostęp 2024-07-01].

[6] [6]
Adam Piechowski: Losy spółdzielni mieszkaniowych w Warszawie w latach okupacji niemieckiej. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy, 1992, s. 105, 178. ISBN 83-209-0837-X.

[7] [7]
Magdalena Stopa, Jan Brykczyński: Ostańce. Kamienice warszawskie i ich mieszkańcy. Warszawa: Dom Spotkań z Historią, 2010, s. 33. ISBN 978-83-62020-18-8.

[8] [8]
Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].

[9] [9]
M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

[10] [10]
M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 198 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.

[11] [11]
M.P. z 1955 r. nr 70, poz. 888 - Uchwałą Rady Państwa z dnia 12 stycznia 1955 r. nr 0/105 - na wniosek Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”.

[12] [12]
Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 25, 1 grudnia 1965, s. 2.

[13] [13]
Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-01].

[14] [14]
IV FPŻ Kołobrzeg 70 [online], Laureaci Festiwalu Piosenki Żołnierskiej [dostęp 2024-07-01] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

Wikiwand in your browser!

Jerzy Jurandot

Wikiwand in your browser!

Życiorys

Twórczość

Teksty piosenek

Ordery i odznaczenia

Nagrody

Ekranizacje

Przypisy

Bibliografia