Jan Smotrycki

Jan Smotrycki (ur. 20 maja 1881 w Aleksandrowie Kujawskim, zm. 5 czerwca 1952 w Cieszynie) – polski dziennikarz i poeta, w latach 1945–1950 prezydent Cieszyna.

Jan Smotrycki

Data i miejsce urodzenia	20 maja 1881 Aleksandrów Kujawski
Data i miejsce śmierci	5 czerwca 1952 Cieszyn
Miejsce spoczynku	Cmentarz Powązkowski w Warszawie
Zawód, zajęcie	dziennikarz
Odznaczenia

Grób Jana Smotryckiego na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys

Urodził się w rodzinie Romualda (1855–1935), nauczyciela i sędziego, oraz Zofii z Karlińskich (1859–1934). Ukończył gimnazjum klasyczne w Warszawie, przez trzy semestry studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim.

W latach 1902–1915 był członkiem Kasy Literackiej w Warszawie. W 1904 otrzymał I nagrodę w konkursie dramatycznym we Lwowie. Do 1917 współpracował z Gońcem Porannym i Wieczornym.

W dwudziestoleciu międzywojennym publikował wiersze, m.in. pod kryptonimem Jotes. W 1931ukazał się jego tomik pt. Marginesy. Pracował jako dziennikarz m.in. w Gdańsku (sekretarz redakcji Gazety Gdańskiej) i Katowicach (sekretarz redakcji pisma Polonia).

W czasie II wojny światowej przebywał w Warszawie (1940–1941), później w Iwaniskach.

W 1945 został prezydentem Cieszyna. Gdy krótko po zakończeniu wojny przyglądał się kolumnie niemieckich jeńców prowadzonych przez radzieckich żołnierzy, został przez jednego z tych ostatnich wciągniętych do kolumny. Karol Prax, prawnik i zastępca Polskiej Milicji Obywatelskiej w Cieszynie, interweniował u radzieckiego dowódcy Krasnikowa. W efekcie Smotrycki odzyskał wolność, ale stało się to dopiero w podcieszyńskiej wsi Krasna.

Przez pewien czas był prezesem Towarzystwa Sportowego Piast. Pod koniec życia pracował m.in. w miejskim muzeum i bibliotece powiatowej.

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 348-6-8,9)^[1].

Ordery i odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi (trzykrotnie: po raz pierwszy 18 stycznia 1946^[2], po raz trzeci 31 lipca 1946^[3])

Przypisy

1. Cmentarz Stare Powązki: Smotryccy, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-05-17].
2. M.P. z 1946 r. nr 30, poz. 58 „w uznaniu zasług dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej w dziele pracy organizacyjnej przy utworzeniu administracji państwowej i samorządu, uruchomienia uczelni i odbudowie demokratycznej państwowości polskiej na ziemiach województwa Śląsko-Dąbrowskiego”.
3. M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 215 „za wybitne zasługi w realizacji Premiowej Pożyczki Odbudowy Kraju 1946 r.”

Bibliografia

• Ika G., Pierwsza cieszyńska władza, „Kalendarz Cieszyński 1993”, Cieszyn 1992, s. 53–54.
• Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 239–240.
• Miękina L., Znów minie wiek... Antologia literatury nadolziańskiej, Cieszyn 2001, s. 175.

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000112565744
• VIAF: 164073899
• PLWABN: 9810685555805606
• NUKAT: n2006117741