Jan Bularski

Jan Kapistran Bularski, ps. Komar (ur. 25 października 1889 w Porębie Mrzygłodzkiej^[1], zm. 24 października 1943 na Słowiku) – polski lekarz internista, doktor wszech nauk medycznych, podpułkownik lekarz Wojska Polskiego, szef sanitarny Kielecko-Radomskiego Okręgu Armii Krajowej „Jodła”.

Jan Kapistran Bularski

Komar

podpułkownik lekarz
Data i miejsce urodzenia	25 października 1889 Poręba Mrzygłodzka
Data i miejsce śmierci	24 października 1943 Słowik
Przebieg służby
Lata służby	1918–1943
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa
Jednostki	4 Pułk Piechoty Legionów
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa: kampania wrześniowa
Odznaczenia

Grób Jana Bularskiego na Cmentarzu Partyzanckim w Kielcach (na drugim planie mogiły, zamordowanych wraz z nim – Eugeniusza Miernika i ppor. Jana Tomasza Jaskólskiego)

Życiorys

Pochodził z Poręby Mrzygłodzkiej, w mieście tym uczęszczał do szkoły powszechnej. W 1912 roku zdał maturę w gimnazjum męskim w Zawierciu^[1]. Następnie rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim, jednak musiał je przerwać z powodu wybuchu I wojny światowej. Dyplom lekarski uzyskał ostatecznie w 1917^[2]. Później przeprowadził się do Kielc, gdzie zamieszkał w domu przy ul. Kapitulnej^[3].

W 1918 roku wstąpił do wojska, następnie został młodszym lekarzem 4 pułku piechoty Legionów. W stopniu kapitana brał udział w wojnie z bolszewikami. W 1922 roku otrzymał dyplom doktora wszech nauk medycznych. W tym samym roku został zweryfikowany do stopnia kapitana w korpusie oficerów zawodowych lekarzy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. W 1924 roku służył w 10 baonie sanitarnym z przydziałem jako lekarz w Szpitalu Rejonowym w Kielcach^[4]. Później, już jako major, ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku, został lekarzem macierzystego pułku, naczelnym lekarzem kieleckiego garnizonu i komendantem Garnizonowej Izby Chorych przy ul. Sienkiewicza^[5][6]. W dwudziestoleciu międzywojennym prowadził również prywatną praktykę^[3]. Był lekarzem domowym Ubezpieczalni Społecznej w Kielcach^[7].

Po rozpoczęciu II wojny światowej został komendantem szpitala polowego. Następnie znalazł się w niemieckiej niewoli, jednak, jako lekarz, został zwolniony. Następnie rozpoczął działalność konspiracyjną. W stopniu podpułkownika rozpoczął pracę na stanowisku szefa sanitarnego Kielecko-Radomskiego Okręgu AK „Jodła”^[3]. W czasie okupacji pomagał rodzinom poległych osób, wysyłał paczki żywnościowe do pozostających w niewoli żołnierzy, rozprowadzał zrzuty lotnicze, zajmował się również przygotowaniem służby zdrowia na wypadek Akcji „Burza”^[8]. Ponadto w jego mieszkaniu odbywało się tajne nauczanie^[9].

15 października 1943 roku został aresztowany wraz z żoną i córką przez Gestapo; trafił do kieleckiego więzienia^[1]. 24 października, wraz z dziewięcioma innymi osobami, został rozstrzelany przez Niemców na Słowiku. Pośmiertnie został awansowany na stopień pułkownika. Dwa lata później jego ciało ekshumowano i przeniesiono na Cmentarz Partyzancki w Kielcach^[3].

Na Słowiku (obecnie część Kielc), po zachodniej stronie ul. Krakowskiej, znajduje się pomnik upamiętniający dziesięciu Polaków, w tym Jana Bularskiego, rozstrzelanych przez Niemców. W lutym 2008 roku Rada Miasta Kielce podjęła decyzję o nazwaniu jego imieniem skweru znajdującego się w centrum miasta, po wschodniej stronie ul. Stanisława Staszica. 24 października 2009 odsłonięto na murze dawnego pałacu biskupiego, od strony ul. Kapitulnej, gdzie znajdował się dom, w którym mieszkał, poświęconą mu tablicę^[3].

Ordery i odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”^[10]

Przypisy

1. Jan Bularski (1889–1943). mbpporeba.pl. [dostęp 2012-09-24]. (pol.).
2. Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski ..., s. 340 jako datę uzyskania dyplomu podał 1918 r.
3. C. Jastrzębski, K. Otwinowski, M. Otwinowska: Miejsca pamięci narodowej w Kielcach. Kielce: Muzeum Historii Kielce, 2010, s. 198–200. ISBN 978-83-930068-9-2.
4. Rocznik Oficerski 1924 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 1012, 1073, 1083.
5. Rocznik Oficerski 1928 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s. 713, 731.
6. Rocznik Oficerski 1932 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1932, s. 325, 534.
7. Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski ..., s. 339.
8. Kielce: odsłonięto tablicę ku czci płk. dr. Jana Bularskiego. ekai.pl. [dostęp 2012-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (pol.).
9. A. Massalski, S. Meducki: Kielce w latach okupacji hitlerowskiej 1939–1945. Wrocław: Ossolineum, 1986, s. 232. ISBN 83-04-01865-9.
10. M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612

Bibliografia

• Roczniki oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
• Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok, Biuro Propagandy Polskiej Medycyny przy Naczelnej Izbie Lekarskiej, Warszawa 1936.

Linki zewnętrzne

• Publikacje Jana Bularskiego w bibliotece Polona
• Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000113208730
• VIAF: 165260604
• PLWABN: 9810555821705606
• NUKAT: n2006091074