Jakub Małecki

Jakub Małecki (ur. 25 czerwca 1982 w Kole) – polski pisarz, z wykształcenia ekonomista. Jest autorem powieści obyczajowych m.in. Dygotu, Rdzy, Horyzontu i Święta ognia. Laureat Nagrody im. Cypriana Kamila Norwida za powieść Święto ognia.

Jakub Małecki

Jakub Małecki w 2024 r.
Data i miejsce urodzenia	25 czerwca 1982 Koło
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
Dziedzina sztuki	fantastyka, literatura obyczajowa
Epoka	XXI wiek
Ważne dzieła
Dżozef Dygot Ślady Rdza Horyzont
Nagrody
Nagroda Literacka im. Jerzego Żuławskiego Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida Śląkfa

Jakub Małecki, VIII Festiwal Góry Literatury. Nowa Ruda, 2022

Laureaci Nagrody Żuławskiego (od lewej): Robert M. Wegner, Paweł Majka i Jakub Małecki, Copernicon 2016^[1]

Życiorys

W marcu 2007 roku zadebiutował opowiadaniem Dłonie na łamach magazynu „Science Fiction, Fantasy i Horror”. Kolejne krótkie teksty publikował w „Nowej Fantastyce”, „Magazynie Fantastycznym”, „Lśnieniu”, „Chimerze”, „Miesięczniku Znak”, „Magazynie Pocisk”, „Przekroju” i „Piśmie” oraz wielu antologiach i zbiorach opowiadań.

W 2008 nakładem wydawnictwa Red Horse ukazały się dwie pierwsze książki Jakuba Małeckiego: Błędy, zbiór pięciu opowiadań i tytułowej mikropowieści, tworzące razem fabularną całość, a także powieść Przemytnik cudu.

W latach 2009–2013 wydał trzy powieści (m.in. Dżozefa) i zbiór opowiadań w wydawnictwach W.A.B. i Powergraph. Przekładał również na język polski książki innych autorów, współpracując z wydawnictwami SQN, Prószyński i S-ka, Znak oraz Muza^{[2][3][4][5][6]}.

W 2015 premierę miała powieść Dygot. Od tego czasu współpracuje z wydawnictwem SQN.

Fragment opowiadania Żaglowce i samoloty znalazł się w podręczniku do języka polskiego dla szkół średnich z 2020^[7].

Wyróżnienia

Opowiadanie Za godzinę powinna tu być ze zbioru Zaksięgowani zostało nominowane do Nagrody im. Janusza A. Zajdla za rok 2009.

W 2011 roku Małecki otrzymał Śląkfę w kategorii Twórca Roku^[8], a za powieść Dżozef uzyskał drugą nominację do Nagrody im. Janusza A. Zajdla.

27 stycznia 2016 za przekład Listów niezapomnianych na język polski otrzymał Nagrodę za tłumaczenie Książki Miesiąca (maj) w kategorii „epistolografia”, przyznawaną przez Magazyn Literacki „Książki”^[9].

W tym samym roku został laureatem Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego (Złote Wyróżnienie)^[1] za powieść Dygot, która była również nominowana do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” i Poznańskiej Nagrody Literackiej (Stypendium im. Stanisława Barańczaka).

21 lutego 2017 został laureatem stypendium Młoda Polska przyznawanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego^[10]. W tym samym roku otrzymał nominację do Nagrody Literackiej „Nike” za Ślady^[11], zbiór opowiadań powiązanych ze sobą fabularnie.

W 2018 roku Rdza była nominowana do Nagrody Literackiej ArtRage^[12], rok później plebiscyt wygrało Nic nie idzie^[13].

Powieść Horyzont została uznana Książką Roku 2019 przez Magazyn Literacki „Książki” oraz otrzymała nominację w Plebiscycie Bestsellery Empiku w kategorii Odkrycie Roku 2019^[14].

5 marca 2020 Ślady przyniosły mu wygraną w plebiscycie „Czytający Petersburg” organizowanym przez Centralną Miejską Bibliotekę Publiczną im. Władimira Majakowskiego w Petersburgu w kategorii „najlepszy zagraniczny pisarz, którego książki nie zostały wydane w przekładzie na język rosyjski”^[15][16].

1 kwietnia tego samego roku został laureatem Stypendium im. Albrechta Lemppa przyznawanego przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, Instytut Książki i Literarisches Colloquium Berlin^[17].

27 grudnia 2020 tłumaczenie powieści Rdza na język niderlandzki znalazło się na pierwszym miejscu rankingu najlepszych książek polecanych przez księgarzy, przygotowanego przez holenderski portal Blendle^[18][19].

28 czerwca 2021 audiobook na podstawie Saturnina otrzymał Srebro w Nagrodzie Best Audio Empik Go w kategorii Najlepszy Audiobook Lektorski: Epicko^[20].

12 marca 2022 Święto ognia wygrało Plebiscyt Książka Roku Lubimyczytac.pl w kategorii Literatura piękna^[21]. Pisarz był również siedmiokrotnie nominowany za: Dygot (2015), Ślady (2016), Rdza (2017), Nikt nie idzie (2018), Horyzont (2019), Saturnin (2020) oraz Sąsiednie kolory (2023)^[22].

W tym samym roku tłumaczenie Dygotu na język rosyjski zostało nominowane do Yasnaya Polyana Literary Award przyznawanej przez Muzeum Lwa Tołstoja^[23][24], Święto ognia zostało uhonorowane Nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida^[25][26], a Saturnin znalazł się na liście pięćdziesięciu najlepszych książek roku według redaktorów belgijskiego czasopisma DeMorgen^[27].

W 2023 roku został nominowany do holenderskiej nagrody Europese Literatuurprijs^[28].

W 2024 roku został nominowany do Literackiej Nagrody Wielkopolskich Czytelników w kategorii Literatura dla dorosłych za Sąsiednie kolory^[29].

W styczniu 2025 roku powieść "Korowód" została nominowana do Bestsellerów Empiku^[30].

Twórczość literacka

Powieści

Tytuł	Wydawnictwo	Rok publikacji	Uwagi
Przemytnik cudu	Red Horse	2008
Dżozef	W.A.B.	2011
	SQN	2018	wydanie poprawione
W odbiciu	Powergraph	2011
Odwrotniak	W.A.B.	2013
Dygot	SQN	2015, 2017, 2021
Rdza	SQN	2017, 2021
Nikt nie idzie	SQN	2018, 2019, 2022
Horyzont	SQN	2019, 2024
Saturnin	SQN	2020
Święto ognia	SQN	2021, 2023
Sąsiednie kolory	SQN	2023
Korowód	SQN	2024

Zbiory opowiadań

Tytuł	Wydawnictwo	Rok publikacji	Zawartość
Błędy[31]	Red Horse	2008	Opętanie Jestem królem niczego Dłonie Papaver Somnifer Cyryl Opowiedz mi swoje życie Błędy Beliar Rydwan Boga
Zaksięgowani	Powergraph	2009	Szach... Pan Pianista i czarty Strach przed Malarzem Pocałunek Białego Chłopca Pisarze i mordercy Wybór Każdy umiera za siebie Warszawa Król Ruger na zbutwiałym tronie Nic Oko Śmierć szklanego Kazimierza Oszronione palce magików Czciciele Za godzinę powinna tu być Cena drwiny ... mat
Ślady	SQN	2016, 2021	Mój Chwaścior Reszka Wydmy Droga Senność Cisza Wizyta Szum Latawiec Jula Okna Dom Podróż Olo Wędrówka Byczyna Wierzchołki Mój
Historie podniebne	SQN	2019, 2022	Żaglowce i samoloty Idzie niebo Projekt z dziedziny fizyki kwantowej Utracone światy Niño Sandovala Niedaleko Dom z czekolady M. Historia podniebna Trzy zdjęcia i reszta (dodane w drugim wydaniu[32] i audiobooku[33])

Opowiadania

Tytuł	Miejsce publikacji	Rok pierwszej publikacji
Dłonie	Science Fiction, Fantasy i Horror 3/2007	2007
	zbiór opowiadań Błędy, Red Horse 2008
Cyryl	Magazyn Fantastyczny 11/2007	2007
	zbiór opowiadań Błędy, Red Horse 2008
Śmierć szklanego Kazimierza	Nowa Fantastyka 11/2007	2007
	zbiór opowiadań Zaksięgowani, Powergraph 2009
Opowieść oszusta	antologia Trupojad. Nie ma ocalenia, Red Horse 2007	2007
Oko	Nowa Fantastyka 9/2008	2008
	zbiór opowiadań Zaksięgowani, Powergraph 2009
Każdy umiera za siebie	antologia Nowe idzie, Powergraph 2008	2008
	zbiór opowiadań Zaksięgowani, Powergraph 2009
Opowieść o złodzieju liter	Lśnienie 1/2009	2009
Płuca w płomieniach	antologia City 1, Forma 2009	2009
Pantomima starego niedołęgi	Nowa Fantastyka 2/2010	2010
Michał	Science Fiction, Fantasy i Horror 10/2010	2010
Radość Hetmana	antologia 11 cięć, Replika 2011	2011
Drzypapa	antologia Herosi, Powergraph 2012	2012
Dziś mam na imię Agata	antologia Pożądanie, Powergraph 2013	2013
Sztuka w zaścianku	Nowa Fantastyka 8/2013	2013
Wydmy	Miesięcznik Znak 2/2014	2014
	zbiór opowiadań Ślady, SQN 2016
Krótka opowieść o dwóch mężczyznach, z których jeden nie żyje	Chimera 2/2014	2014
Utracone światy Niño Sandovala	Nowa Fantastyka 6/2014	2014
	antologia Fantastycznie nieobliczalni, SQN 2018[34]
	zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
Zwyczajny gigant	antologia Legendy Polskie, Allegro 2015	2015
Puch	Magazyn Pocisk 5-6/2016	2016
	antologia Zabójczy pocisk, Skarpa Warszawska 2018[35]
M. Historia podniebna	Przekrój 03/2017	2017
	zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
Żaglowce i samoloty	antologia Ojciec. Opowiadania, Ringier Axel Springer Polska 2017	2017
	zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
Idzie niebo	antologia Inne światy, SQN 2018	2018
	zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
Niedaleko	Nowa Fantastyka 11/2018	2018
	zbiór opowiadań Historie podniebne, SQN 2019
T.[36]	Pismo. Magazyn opinii 4/2019	2019
Przepis[37]	Pismo. Magazyn opinii 5/2021	2021
Szept[38]	antologia Szepty, SQN 2022	2022
Obiekty głębokiego nieba[39]	Pismo. Magazyn opinii 4/2022	2022
Mowa nasza szeleści[40]	Pismo. Magazyn opinii 11/2022	2022
Lubiłem[41]	antologia Czego dusza zapragnie, SQN 2023	2023
Modlitwy do strzaskanego kamienia	antologia Wszyscy razem, SQN 2024	2024
Młyn	antologia Półsny, SQN 2025	2025

Inne prace

Tytuł	Wydawnictwo	Rok publikacji	Uwagi
Nowe życie	Storytel Original	2018	serial audio
Pięści i pióra w: Polskie pisanie o boksie[42]	Ebr	2021	reportaż

Przekłady na języki obce

Utwór	Język przekładu	Tłumacz	Tytuł przekładu	Wydawca	Rok publikacji
Rdza	niderlandzki	Karol Lesman	Roest	Querido	2020[43]
	słoweński	Klemen Pisk	Rja	KUD Sodobnost	2020[44]
	niemiecki	Renate Schmidgall	Rost	Secession Verlag	2021[45]
	macedoński	Ilja Trajkowski	’Рѓа	Мартина	2021[46]
Dygot	rosyjski	Denis Viren	Дрожь	ACT	2021[47]
	niemiecki	Joanna Manc	Beben in uns	Secession Verlag	2023[48]
Saturnin	niemiecki	Renate Schmidgall	Saturnin	Secession Verlag	2022[49]
	niderlandzki	Karol Lesman	Saturnin	Querido	2022[50]
Sąsiednie kolory	niderlandzki	Karol Lesman	Aangrenzende kleuren	Querido	2024[51]
Święto ognia	niemiecki	Renate Schmidgall	Das Fest des Feuers	Secession Verlag	2025[52]
	azerbejdżański	Gülər Abdullabəyova[53]	Od Festivali	Strauss	2025

Książki Jakuba Małeckiego mają zostać przełożone również na języki: fiński i hebrajski^[54].

Adaptacje

18 września 2023 premierę na 48. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni miała adaptacja Święta ognia w reżyserii Kingi Dębskiej. W główne role wcielili się Paulina Pytlak, Tomasz Sapryk, Joanna Drabik, Kinga Preis oraz Karolina Gruszka. Film zdobył nagrody za profesjonalny debiut aktorski (Paulina Pytlak) oraz drugoplanową rolę kobiecą (Kinga Preis ex aequo z Agnieszką Kwietniewską za Tyle co nic), a także Złotego Kangura, nagrodę australijskich dystrybutorów filmowych. Premiera kinowa nastąpiła 6 października tego samego roku^{[55][56][57][58]}, w pierwszym tygodniu film obejrzało ok. 50 000 widzów^[59]. Produkcja została również nominowana do Polskiej Nagrody Filmowej w kategorii Najlepsza drugoplanowa rola kobieca (Kinga Preis)^[60].

W planach jest również film w reżyserii Bodo Koxa na podstawie Horyzontu^[61].