Loading AI tools
oficer Wojska Polskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Maciej Lewicki[uwaga 1] (ur. 1 stycznia 1882 w Utoropach, zm. 1 maja 1964 w Łodzi[2]) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, rzeźbiarz, burmistrz Kosowa Huculskiego w II Rzeczypospolitej.
Urodził się w Utoropach, w ówczesnym powiecie kosowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Józefata, oficera wojsk powstańczych 1863, i Emilii z Filipowiczów[3][4][5][uwaga 2]. W latach 1895–1899 uczył się rzeźbiarstwa w Szkole Przemysłu Drzewnego w Kołomyi[7]. W 1901 ukończył c. k. Gimnazjum w Stanisławowie[5][4]. Do 1904 studiował rzeźbę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[5], gdzie był uczniem Konstantego Laszczki. Następnie do 1905 uczył się w Akademii Wiedeńskiej, Monachium, Florencji i w Paryżu. W 1905 zamieszkał w Żabiem (obecnie Werchowyna) na oraz pomieszkiwał w zakładzie zdrojowo-kąpielowym w Burkucie. Odbywał liczne wędrówki po regionie Huculszczyzny, w celu poznania zwyczajów Hucułów, zyskując przydomek „rzeźbiarza Hucułów”, ze względu na utrwalanie w rzeźbie mieszkańców regionu. W 1910 podjął pracę jako nauczyciel modelowania rzeźbiarskiego w Bursie Grunwaldzkiej we Lwowie[7].
Latem 1906 wystawiał swoje prace we Lwowie – eksponował około 20 gipsowych rzeźb, polichromowanych na zielono i brunatno, m.in. autoportrety, portrety dziewcząt huculskich i figuralne kompozycje Chłopiec na skale, Pastuszek z fujarką, Pochód, Zaduszki, Taniec Hucułów, W karczmie. Kolejne wystawy jego prac miały miejsce we Lwowie w latach 1910–1914[7].
W latach 1912–1914 należał do Polskich Drużyn Strzeleckich we Lwowie. Podjął studia na Politechnice Lwowskiej i został asystentem na tej uczelni.
Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich 4 września 1914. Służył w 2 pułku piechoty w składzie II Brygady. Został mianowany chorążym piechoty 4 listopada 1914. W tym czasie został instruktorem w legionowej Szkole Podchorążych. Od maja 1915 służył w 4 pułku piechoty w składzie III Brygady, gdzie był dowódcą plutonu w 8 kompanii II batalionu. Został awansowany do stopnia podporucznika piechoty 20 sierpnia 1915, następnie do stopnia porucznika piechoty 1 lipca 1916. Po kryzysie przysięgowym w 1917 został wcielony do c. i k. armii.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 2. lokatą w korpusie oficerów administracji, dział naukowo-oświatowy[8][9]. W listopadzie 1924 został przeniesiony do 78 pułku piechoty w Baranowiczach na stanowisko dowódcy III batalionu[10][11]. 1 grudnia tego roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 19. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12]. W czerwcu 1925 został przeniesiony do 54 pułku piechoty w Tarnopolu na stanowisko dowódcy III batalionu[10][13]. W marcu 1926 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie na stanowisko kierownika Referatu Przysposobienia Wojskowego[14]. W maju 1928 został przeniesiony do 52 pułku piechoty w Złoczowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[10][15][16]. W styczniu 1929 został odkomenderowany na kurs dowódców pułków w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, a w kwietniu tego roku przeniesiony na stanowisko pełniącego obowiązki komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień Złoczów[10][17]. Z dniem 28 lutego 1930 został przeniesiony w stan spoczynku[18].
Od 1934 do końca lat 30. sprawował urząd burmistrza miasta Kosów Huculski. W 1937 objął funkcję prezesa obwodu Obozu Zjednoczenia Narodowego. Pełnił funkcję prezesa oddziału Związku Legionistów Polskich w Kosowie[19]. Od 17 września 1939 do 3 lipca 1945 przebywał na terytorium Królestwa Rumunii jako uchodźca[20].
Zmarł 1 maja 1964 w Łodzi[21]. Został pochowany w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi[2].
W 1915 ożenił się z Marią z domu Voise[4], z którą miał dwie córki: Hankę Wiktorię (ur. 23 marca 1927) i Jadwigę (ur. 15 września 1928)[22][6].
Lewicki tworzył grafiką użytkową, rzeźby oraz reliefy. Jego rzeźby trójwymiarowe były utrzymane w nurcie naturalizmu, impresjonizmu i symbolizmu. Należą do nich m.in.:
Tworzył również bliskie secesji płaskorzeźby, plakiety i ceramiki, w których posługiwał się kompozycyjnymi skrótami, asymetrią, płynnością linii i symboliką. Dla przedstawianych na reliefach postaci tłem zazwyczaj był krajobraz karpacki. Do jego realizacji należą m.in.:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.