Loading AI tools
polski aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Konstanty Sosnowski, ps. Marian, Mariański (ur. 10 maja 1863 w Radoni, zm. 27 października 1933 w Łodzi)[1][2] – aktor, śpiewak, reżyser.
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
| Współmałżonek | |
| Lata aktywności |
1880-1930 |
| Odznaczenia | |
 | |
Był synem dzierżawcy wsi Leopolda Sosnowskiego i Pelagii z Byczkowskich. Ukończył gimnazjum realne w Warszawie[1].
Debiutował w warszawskim teatrze ogródkowym „Eldorado” (1880). Występował w zespołach teatrów prowincjonalnych: Aleksandra Myszkowskiego i Artura Józefa Nowakowskiego (sez. 1882/1883), Stanisława Trapszy i Jana Szymborskiego (1884), Juliana Grabińskiego (1885, 1887–1888), Kazimierza Sarnowskiego i Henryka Swaryczewskiego (ok. 1888), Feliksa Ratajewicza (1897), Eugeniusza Majdrowicza (1897). Współpracę ze stałymi teatrami rozpoczął w Poznaniu (ok. 1880), gdzie pracował również w latach 1889–1895. Współpracował z teatrami: łódzkim (sezony 1891/1892 oraz 1895/1896, 1897/1898) i lwowskim (sezony 1899/1900, 1906/07, 1923–1926), z Teatrem Miejskim w Krakowie (1900–1912 oraz 1917–1923, 1926–1930), Teatrem Polskim w Warszawie (1913–1917). Po 1930 nie był na stałe zaangażowany przez żaden teatr, dając gościnne występy, z których ostatni odbył się w dniu jego śmierci w Teatrze Miejskim w Łodzi.
W pierwszych latach kariery chciał zostać śpiewakiem operetkowym (m.in. śpiewał w Zemście nietoperza), później jednak rozwijał się jako aktor w rolach amantów i rolach bohaterskich w repertuarze klasycznym. Był uważany za jednego z najwybitniejszych tragików swojego pokolenia. Jako aktor był ceniony przez Stanisława Wyspiańskiego, który z myślą o nim pisał rolę Bolesława (Bolesław Śmiały)[1]. Wystąpił w rolach m. in.: Masynissy (Irydion), Pankracego (Nie-boska komedia), Księdza Marka (Ksiądz Marek), Wielkiego Księcia Konstantego (Kordian), Derwida (Lilla Weneda), Chłopickiego (Warszawianka), Dziennikarza (Wesele), Odysa (Powrót Odysa Stanisława Wyspiańskiego), Makbeta (Makbet), Shylocka (Kupiec wenecki), Kasjusza (Juliusz Cezar), Brzechwy (Wąsy i peruka)[3] i Stanisława Żarowskiego (Popychadło)[4]. Ostatnią jego rolą był Samuel (Sędziowie)[1].
Zaczął reżyserować sztuki teatralne podczas pobytu w Łodzi przed 1899 r. Reżyserował równie w okresie współpracy z Teatrem Miejskim w Krakowie. Chętnie reżyserował sztuki Stanisława Wyspiańskiego: Bolesława Śmiałego, Sędziów, Powrót Odysa, Wyzwolenie, Klątwę i Akropolis, a także Burzę, Dziady i Peer Gynta[1].
Był dwukrotnie żonaty z aktorkami teatralnymi: Florentyną Golańską[5] oraz Władysławą Ordon. W 1900 stracił lewe oko podczas pojedynku na szable[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
