Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja Polskiej Akademii Nauk

Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja PAN – instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk z siedzibą w Krakowie.

Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja Polskiej Akademii Nauk

Data założenia	1954[a]
Typ	instytut naukowy
Patron	Jerzy Maj
Państwo	Polska
Adres	ulica Smętna 12, 31-343 Kraków
Dyrektor	Małgorzata Filip
brak współrzędnych
Strona internetowa

Historia i działalność

W 1954 został utworzony Zakład Farmakologii PAN w Krakowie. Został przekształcony w samodzielny instytut w roku 1974. Jest zlokalizowany w Bronowicach na terenie zabytkowego zespołu pałacowo-parkowego, do którego należą do niego między innymi dziewiętnastowieczny pałac Fischerów-Benisów i dworek-willa Rutkowskich zbudowany w latach 20. XX wieku^[1].

Główna tematyka badawcza instytutu to neuropsychofarmakologia. Instytut prowadzi studia doktoranckie w tej specjalności. Instytut publikuje czasopismo naukowe Pharmacological Reports w języku angielskim^[1]. Przy instytucie znajduje się ogród botaniczny.

Do priorytetowych obszarów badań instytutu należą poszukiwania etiologii i leczenia chorób psychicznych (depresja, zaburzenia lękowe, schizofrenia, uzależnienia od substancji psychoaktywnych i inne), chorób neurodegeneracyjnych (choroba Parkinsona, choroba Huntingtona, choroba Alzheimera) oraz przewlekłego bólu^[1]. Badacze z instytutu wskazali komórkowe mechanizmy związane z rozwojem depresji i przeciwdepresyjnym działaniem leków oraz opracowali szereg potencjalnych leków mogących mieć zastosowanie w terapii zaburzeń psychicznych^[1].

Badania naukowe prowadzone są w czternastu zakładach oraz sześciu wyspecjalizowanych pracowniach wyposażonych w aparaturę badawczą ^[b][1]. Instytut dysponuje zwierzętarnią, z wydzielonymi pomieszczeniami hodowlanymi i doświadczalnymi dla gryzoni^[c][1]. Instytut realizował projekty finansowane przez krajowe i międzynarodowe agencje badawcze oraz podejmował współpracę z firmami farmaceutycznymi i biotechnologicznymi^[1]. Instytut prowadzi kształcenie doktorantów w ramach Krakowskiej Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej i posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego w dyscyplinie nauk medycznych oraz doktora w dyscyplinie nauk farmaceutycznych^[d][1]. Instytut bierze aktywny udział w popularyzacji nauki jako organizator międzynarodowych konferencji naukowych, w tym Central European Biomedical Congress, oraz wykładów popularnonaukowych w ramach Światowego Dnia Mózgu i Festiwalu Nauki i Sztuki^[1].

Na podstawie zmiany statutu zatwierdzonej przez Prezesa Polskiej Akademii Nauk 25 marca 2019 roku, Instytut przyjął za patrona Jerzego Maja, zmieniając nazwę na Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja PAN^[2]. Od 2024 przy instytucie działa Centrum Rozwoju Nowych Farmakoterapii Zaburzeń Ośrodkowego Układu Nerwowego (CEPHARES)^[3][4][5].

Dyrektorzy

Zakład Farmakologii PAN

• Janusz Supniewski (1954–1964)
• Józef Hano (1964–1974)

Instytut Farmakologii PAN

• Józef Hano (1974–1977)
• Jerzy Maj (1977–1993)
• Edmund Przegaliński (1993–2006)
• Krzysztof Wędzony (2007–2016)
• Władysław Lasoń (2017–2019)

Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja PAN

• Władysław Lasoń (2019–2021)
• Małgorzata Filip (od 2021)^[6]

Pracownicy Instytutu

Z tym tematem związana jest kategoria: Pracownicy Instytutu Farmakologii im. Jerzego Maja PAN.

Kryterium umieszczenia na tej liście danej postaci było posiadanie przez nią biogramu w polskiej Wikipedii.

• Jerzy Vetulani^{[7][8][9][10]}
• Stanisław Wolfarth^[11][12][13]
• Ryszard Przewłocki^[14]
• Irena Nalepa^[15]
• Jacek Spławiński^[16]
• Mirosława Melzacka
• Katarzyna Starowicz-Bubak
• Marek Sanak
• Piotr Popik^[17]

Uwagi

1. Jako Zakład Farmakologii PAN.
2. Stan na czerwiec 2024.
3. Stan na czerwiec 2024.
4. Stan na czerwiec 2024.

Przypisy

1. Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja PAN. pan.pl. [dostęp 2024-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu].
2. Statut Instytutu Farmakologii PAN. Instytut Farmakologii PAN. [dostęp 2019-05-19].
3. O inwestycji. cephares.pl. [dostęp 2024-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu].
4. Inauguracja Centrum Rozwoju Nowych Farmakoterapii Zaburzeń Ośrodkowego Układu Nerwowego - CEPHARES. if-pan.krakow.pl, grudzień 2024. [dostęp 2024-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu].
5. Joanna Gąska: Kraków prężnym ośrodkiem nowoczesnych badań nad lekami Ośrodkowego Układu Nerwowego. radiokrakow.pl, 27 grudnia 2023. [dostęp 2024-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu].
6. Prof. Małgorzata Filip na czele Instytutu Farmakologii PAN. forumakademickie.pl, 23 lutego 2021. [dostęp 2021-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu].
7. Irena Nalepa, Lucyna Antkiewicz-Michaluk, Grzegorz Kreiner, Elżbieta Pyza, Jolanta Zawilska. Jerzy Vetulani (1936–2017). O mentorze, przyjacielu i niepokornym wirtuozie naukowej narracji. „Kosmos”. 67 (2), s. 233–244, 2018. [dostęp 2018-08-15].
8. Ryszard Przewłocki, Edmund Przegaliński. Jerzy Vetulani – naukowiec, popularyzator neuronauki, artysta. „Nauka”. 2/2017. s. 169–176. [dostęp 2022-05-22]. Wersja zarchiwizowana.
9. Irena Nalepa: Prof. Jerzy Vetulani. ptbun.org.pl, sierpień 2016. [dostęp 2022-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu].
10. Wybitni uczeni we wspomnieniach. Jerzy Vetulani. Warszawa: Biuro Upowszechniania i Promocji Nauki PAN, 2019. ISBN 978-83-63305-73-4.
11. Stanisław Wolfarth. Gostyński Słownik Biograficzny – Muzeum w Gostyniu. [dostęp 2020-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu].
12. Prof. Stanisław Wolfarth (1933–2007). Polskie Towarzystwo Badań Układu Nerwowego. [dostęp 2020-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu].
13. KrystynaK. Ossowska KrystynaK., Professor Stanis³aw Wolfarth, Ph.D., M.D. (1933–2007). Obituary [online], ptbun.org.pl [dostęp 2024-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2024-05-20].
14. Ryszard Przewłocki. Federation of European Neuroscience Societies. [dostęp 2018-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-30)].
15. People Biosketch. The International College of Neuropsychopharmacology. [dostęp 2013-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-25)]. (ang.).
16. Prof. dr hab. Jacek Spławiński. kierunekfarmacja.pl. [dostęp 2018-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu].
17. Zakład Badań Nowych Leków. Instytut Farmakologii PAN}. [dostęp 2019-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu].

Linki zewnętrzne

• Strona Instytutu Farmakologii PAN

Kontrola autorytatywna (instytut badawczy):

• ISNI: 0000000122278271
• VIAF: 150732312
• LCCN: n85084159