Inia (rodzaj)

Inia^[2] (Inia) – rodzaj wodnych ssaków z rodziny iniowatych (Iniidae).

Inia

Inia
d’Orbigny, 1834[1]
Przedstawiciel rodzaju – inia amazońska (I. geoffrensis)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Podrząd	Whippomorpha
Infrarząd	walenie
Parvordo	zębowce
Nadrodzina	Inioidea
Rodzina	iniowate
Rodzaj	inia
Typ nomenklatoryczny
Inia boliviensis d’Orbigny 1834
Gatunki
4 gatunki – zobacz opis w tekście
Zasięg występowania
Zasięg gatunków rodzaju Inia

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w rzekach Ameryki Południowej^[3][4][5].

Morfologia

Długość ciała 182–255 cm; masa ciała 72–207 kg; samice są mniejsze i lżejsze od samców^[4][6]. Z przodu głowę wieńczy długi dziób, wypełniony zębami – co rzadkie u zębowców – dwóch różny rodzajów^[7]. W przeciwieństwie do dawnych waleni o różnych rodzajach zębów, podobnie jak u ich lądowych przodków, u dzisiejszych zębowców występuje jednorodne, homodontyczne uzębienie^[8]. Natomiast suzu wyróżnia się heterodontycznym. Z przodu pyska ma stożkowate zęby służące chwytaniu pokarmu. Z tyłu zastępuje przypominające trzonowce zęby zaadaptowane do miażdżenia pokarmu^[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1834 roku francuski przyrodnik, odkrywca, paleontolog i konchiolog Alcide d’Orbigny w artykule poświęconym nowemu gatunkowi walenia z Ameryki Południowej opublikowanym na łamach Nouvelles annales du Muséum d’histoire naturelle^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) inię boliwijską (I. boliviensis).

Etymologia

Inia: tupijska nazwa inia dla inii amazońskiej^[9].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[10][6][3]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[2]	Podgatunki[4][3][6]	Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6]	Podstawowe wymiary[4][6][a]	Status IUCN[11]
	Inia geoffrensis	(de Blainville, 1817)	inia amazońska	gatunek monotypowy	większość dorzeczy rzeki Amazonka w Kolumbii, Brazylii, Ekwadorze i Peru	DC: 178–228 cm MC: 72–207 kg	EN
	Inia humboldtiana	Pilleri & Gihr, 1977		gatunek monotypowy	dorzecze Orinoko obejmujące rzeki Apure i Meta, w górę rzeki do bystrzy w Puerto Ayacucho (Wenezuela i Kolumbia)	DC: 184–214 cm MC: brak danych	NE
	Inia boliviensis	d’Orbigny, 1834	inia boliwijska	gatunek monotypowy	niziny Boliwii i południowo-zachodnia Brazylia w górnym biegu rzeki Madeira i jej dopływach (Beni, Ichilo, Marmoré, Ipurupuru, Iboré, Baré, Abuná i Guaporé)	DC: 208–216 cm MC: brak danych	NE
	Inia araguaiaensis	Hrbek, Farias, Dutra & V.M.F. Silva, 2014		gatunek monotypowy	endemit Brazylii (dorzecze Araguaia-Tocantins w stanach Goiás, Tocantins, Mato Grosso i Pará)	DC: do 252 cm MC: brak danych	NE

Kategorie IUCN:  EN  – gatunek zagrożony;  NE  – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.

Uwagi

1. DC – długość ciała; MC – masa ciała