Remove ads
Ilse Aichinger (ur. 1 listopada 1921 w Wiedniu[1], zm. 11 listopada 2016 tamże[2]) – austriacka poetka i pisarka, znacząca reprezentantka powojennej literatury niemieckojęzycznej[1]. Pisała utwory epickie, wiersze i słuchowiska[1].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
poetka, pisarka |
.jpg){kind=small} | |
Była jedną z córek-bliźniaczek lekarki żydowskiego pochodzenia oraz nauczyciela, pochodzącego z Górnej Austrii. Po rozpadzie małżeństwa rodziców, córki pozostały z matką. Po Anschlussie Austrii i dojściu nazistów do władzy była represjonowana[1]. Na podstawie ustaw norymberskich Ilse Aichinger została uznana za „mieszańca (mischlinga) I stopnia”, a jej matka za Żydówkę czystej krwi. Matura w 1939 roku[1]. W lipcu 1939 roku siostra-bliźniaczka Ilse, Helga wyjechała z jednym z ostatnich Kindertransportów do Londynu. Wybuch wojny nie pozwolił pozostałym członkom rodziny na dołączenie do niej. Babka Ilse oraz młodsze rodzeństwo jej matki zostali deportowani do Mińska i zamordowani w obozie zagłady w Małym Trościeńcu. Status mieszańca pozwolił Ilse, a także jej matce (jako osobie „pozostającej z nią we wspólnym gospodarstwie domowym”) na pozostanie w Wiedniu, jednak nie mogła podjąć studiów oraz została objęta nakazem pracy.
Po zakończeniu wojny Ilse Aichinger rozpoczęła studia medyczne[3], jednak przerwała je po pięciu semestrach[1], aby skoncentrować się na ukończeniu swojej powieści Większa nadzieja, w sposób symboliczny nawiązującej do jej przeżyć podczas wojny. Jej debiutem literackim był opublikowany w 1945 roku esej Czwarta brama (Das vierte Tor), w którym po raz pierwszy w literaturze austriackiej została poruszona tematyka obozów koncentracyjnych. W roku 1949 podjęła pracę lektora[1] w wydawnictwie S. Fischer Verlag, potem była asystentką Inge Aicher-Scholl, która zakładała Szkołę Wzornictwa w Ulm (Hochschule für Gestaltung Ulm).
W 1951 roku Hans Werner Richter zaprosił ją na zebranie Grupy 47. Opublikowane w 1952 roku opowiadanie Lustrzana historia otrzymało nagrodę literacką przyznawaną przez członków grupy. W 1953 roku wyszła za mąż za innego członka Grupy 47, Güntera Eicha[1]. Mieli dwoje dzieci: Clemensa (1954–1998) i Miriam (ur. 1957).
W późniejszym okresie Ilse Aichinger tworzyła krótkie formy poetyckie i prozatorskie, w tym surrealistyczne sceny i dialogi zebrane w tomie Zu keiner Stunde, a także słuchowiska radiowe.
Remove ads
- 1945: Das vierte Tor, opowiadanie
- 1948: Wielka nadzieja (Die größere Hoffnung), powieść,
- 1949: Lustrzane odbicie, opowiadanie (publikacja 1953 w tomie Der Gefesselte)
- 1953: Der Gefesselte, zbiór opowiadań (pierwotnie wydany 1952 pod tytułem Rede unter dem Galgen)
- 1953: Knöpfe słuchowisko radiowe
- 1957: Zu keiner Stunde. Szenen und Dialoge zbiór krótkich form
- 1961: Besuch im Pfarrhaus, słuchowisko
- 1963: Wo ich wohne, opowiadanie
- 1965: Eliza, Eliza, opowiadania
- 1969: Auckland, słuchowisko
- 1970: Nachricht vom Tag, opowiadania
- 1976: Schlechte Wörter, opowiadania
- 1978: Podarowana rada (Verschenkter Rat), poezja
- 1978: Meine Sprache und ich, opowiadania
- 1996: Kleist, Moos, Fasane, opowiadania
- 2001: Film und Verhängnis. Blitzlichter auf ein Leben, autobiografia
- 2005: Niewiarygodne podróże (Unglaubwürdige Reisen), przekład na język polski Emilia Bielicka, 2007, ISBN 978-83-07-03135-4
- 2006: Subtexte, esej
Wydania polskie
- 2002: Podarowana rada / Verschenkter Rat (wyd. dwujęzyczne), przeł. Ryszard Wojnakowski, Kraków, ISBN 83-913693-4-X
- 2013: Mój zielony osioł. Opowiadania, wiersze, słuchowiska. Wybór i układ utworów: Monika Schoeller i Dietrich Simon; redakcja i opracowanie Jacek St. Buras, Wrocław, ISBN 978-83-63129-47-7
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads