Ignacy Malecki
polski fizyk, specjalizujący się w elektroakustyce Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ignacy Malecki (ur. 18 listopada 1912 we wsi Pokiewnej, zm. 12 czerwca 2004 w Warszawie) – polski uczony, specjalista elektroakustyki oraz naukoznawstwa.
![]() Ignacy Malecki w latach 60. | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
18 listopada 1912 |
Data i miejsce śmierci |
12 czerwca 2004 |
profesor doktor inżynier nauk technicznych | |
Specjalność: elektroakustyka | |
Habilitacja | |
Profesura | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Urodził się 18 listopada 1912 we wsi Pokiewnej na Wileńszczyźnie. Jego ojcem był Jan Malecki, o ziemiańskim rodowodzie, pracownik bankowości[1], a stryjem biskup Antoni Malecki[2]. Jego matką była Emilia, pochodząca z artystycznej rodziny Witkiewiczów[1], której stryjem był Stanisław Witkiewicz, malarz, architekt, pisarz i teoretyk sztuki, twórca i popularyzator stylu zakopiańskiego, ojciec Stanisława Ignacego Witkiewicza[3].
Od 1924 uczył się w Państwowym Gimnazjum im. Joachima Lelewela w Wilnie, o profilu matematyczno-przyrodniczym, uzyskując w 1930 świadectwo dojrzałości[4]. W 1935 ukończył studia w Oddziale Telekomunikacji Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej pracą dyplomową u prof. Janusza Groszkowskiego na temat wirujących pól elektromagnetycznych[1], zdobywając stopień inżyniera elektryka w dziedzinie radiotechniki[5]. Po studniach pracował jako inż. konstruktor w Wytwórni Elektrotechnicznej „Ava”. Następnie dzięki stypendium Funduszu Kultury Narodowej, udał się do Niemiec do pracy naukowej w Institut fir Schwingundsforschung w Charlottenburgu z zagadnień dotyczących drgań mechanicznych wysokiej częstotliwości. Pracował także w firmie Lorenz-Werke. Ponadto uzupełniał studia w Anglii i Holandii. Pod koniec 1936 został zatrudniony w Biurze Studiów Polskiego Radia. W 1937 organizował laboratorium akustyki i oświetlenia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie jako starszy asystent rozpoczął pracę nad swoim doktoratem. Jesienią 1939 obronił pracę pt. Podstawy teoretyczne akustyki architektonicznej sal, a egzamin zaliczył w listopadzie 1941[4].
W okresie II wojny światowej, w latach 1941–1943 prowadził wykłady z akustyki dla studentów konspiracyjnego Wydziału Architektury PW, w 1943 na podstawie pracy Fizyka materiałów akustycznych uzyskał venia legendi – prawo do wykładania na wyższych uczelniach. W powstaniu warszawskim zginęła jego młoda żona, a on dostał się do obozu w Pruszkowie, skąd uciekł i ukrywał się pod Warszawą[1].
Od 1 listopada 1945 był profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Elektrotechniki Stosowanej i Akustyki na Wydziale Elektrycznym Politechniki Gdańskiej, a od 24 lipca 1946 prowadził zajęcia z podstaw elektrotechniki na wydziałach: Mechanicznym, Elektrycznym, Inżynierii Lądowej i Wodnej i Architektury. Jako pełnomocnik ds. energetycznych Ministerstwa Przemysłu, następnie jako dyrektor Elektrowni Okręgu Pomorskiego prowadził prace nad odbudową energetyki regionu gdańskiego[4]. Od 1948 należał do PZPR[6]. W 1950 został powołany na kierownika Zakładu Elektroakustyki Politechniki Warszawskiej oraz dziekana Wydziału Elektrycznego PW. W 1952 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Był wieloletnim dyrektorem Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN w Warszawie (1953–1962 i 1973–1982). W latach 1969–1972 dyrektor Departamentu Polityki Naukowej i Nauk Podstawowych UNESCO w Paryżu.
Od 1953 członek korespondent PAN, od 1957 członek rzeczywisty; 1956–1980 był członkiem Prezydium PAN, 1962–1968 zastępcą sekretarza naukowego Akademii. Należał także do wielu innych towarzystw naukowych polskich (w tym Polskiego Towarzystwa Cybernetycznego) i zagranicznych.
Autor ponad 160 artykułów z dziedziny akustyki i naukoznawstwa, opublikował także książki: Akustyka budowlana (1958), Teoria fal i układów akustycznych (1964), Physical Foundations of Technical Acoustics (1968), Podstawy teoretyczne akustyki kwantowej (1972).
Zmarł w Warszawie, pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 274-6-18)[7].
Życie prywatne
Jego pierwszą żoną była Janina Męcińska (zm. 1944), która została zamordowana przez żołnierzy RONA w czasie powstania warszawskiego[8]. Ich syn Wojciech (1943–1966) zginął w Tatrach[7][8]. Był jeszcze dwukrotnie żonaty. Jego trzecią żoną była Józefa Janina Paradowska[2].
Wybrane publikacje
- Akustyka budowlana. 1958.
- Teoria fal i układów akustycznych. PWN, Warszawa 1964, ss. 675. Seria: Biblioteka Mechaniki Stosowanej.
- Physical Foundations of Technical Acoustics. 1968.
- Podstawy teoretyczne akustyki kwantowej. 1972.
Ordery i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz drugi 12 lipca 1954[9])
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (14 stycznia 1955)[10]
- Komandor Orderu Palm Akademickich (Francja)
- Order Cyryla i Metodego (Bułgaria)
Źródło:[11].
Nagrody i wyróżnienia
- Nagroda Państwowa III stopnia za prace doświadczalne z dziedziny akustyki pomieszczeń (1952)[12]
- Nagroda Państwowa II stopnia (1953, 1956)
- Nagroda „Problemów” za osiągnięcia w dziedzinie popularyzowania nauki (1965)[13]
- tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Technicznego w Budapeszcie (1965)[5], Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1982)[14] i Politechniki Gdańskiej (2002)[15]
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.