IX Brygada Piechoty (II RP)

IX Brygada Piechoty (IX BP) – brygada piechoty Wojska Polskiego II RP.

IX Brygada Piechoty

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1919
Rozformowanie	1921
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Czesław Mączyński
Działania zbrojne
wojna polsko-bolszewicka bitwa nad Autą (4–6 lipca 1920)
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	5 Dywizja Piechoty

W grudniu 1918 we Lwowie sformowana została Brygada Strzelców Lwowskich. W skład brygady włączone zostały 1 i 2 pułki Strzelców Lwowskich, zorganizowane w trzeciej dekadzie listopada tego roku oraz batalion szturmowy, później włączony do 1 pułku jako IV batalion. 8 marca 1919 pułki strzelców przemianowane zostają na 38 i 39 pułki piechoty, a miesiąc później na 38 i 39 pułki piechoty Strzelców Lwowskich. Brygada wchodziła w skład 5 Dywizji Piechoty. Brygada walczyła w obronie Lwowa, a następnie w wojnie polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. W 1921 rozwiązano brygadę, a dowództwo brygady przeorganizowano w dowództwo piechoty dywizyjnej.

Walki

4 lipca nad Autą ruszyła ofensywa Frontu Zachodniego Tuchaczewskiego. IX Brygada Piechoty wchodziła w skład grupy gen. Jędrzejewskiego i w jej składzie tworzyła prawe skrzydło 1 Armii gen. Zygadłowicza. Na brygadę uderzyły oddziały rosyjskiej 15 Armii Augusta Korka.

38 pp bronił miasteczka Plissa nad rzeką Mniutą i poniósł wielkie straty. Ciężkie walki toczył również 39 pp tracąc ok. 45% stanu osobowego. Brygada wycofała się w kierunku na Głębokie. Dalej kontynuowano odwrót na Duniłowicze – Wilejkę – Mołodeczno – Bogdanowo. III/40 pp poniósł wielkie straty nad jez. Gliniak. Po walce wycofywał się działając jako ubezpieczenie boczne dywizji litewsko-białoruskiej.

38 pp wziął też udział w kontrataku pod Lipiszkami oraz walczył pod Ziabkami i Jurkowem. 39 pp bronił linii rzeki Olszanka. Straty były jednak ogromne. Z resztek obu pułków i III/40 pp utworzono „Oddział 9 Brygady Piechoty” liczący zaledwie 190 żołnierzy. Broniąc linii Niemna 23–24 VlI oddział stoczył zwycięski bój pod Wołpą. po walce 60 zdolnych jeszcze do walki żołnierzy odesłano do Małkini, a stamtąd do Lwowa.

Skład

• dowództwo IX Brygady Piechoty^[1]
• 38 pułk piechoty Strzelców Lwowskich eks-1 pułk Strzelców Lwowskich
• 39 pułk piechoty Strzelców Lwowskich eks-2 pułk Strzelców Lwowskich

Dowódcy brygady

• ppłk Czesław Mączyński
• płk piech. Leon Silicki (25 VI 1919 – 13 V 1920^[1]
• płk piech. Adolf Jastrzębski (V - 14 X 1920)
• płk piech. Stanisław Rosnowski (14 X 1920 – )^[2]

Zobacz też

• Jednostki piechoty II RP
• Ordre de Bataille polskiej dywizji piechoty w 1920

Przypisy

1. Stachiewicz 1925 ↓, zał.
2. „Dziennik Personalny” (R.1, Nr 42), MSWojsk, 3 listopada 1920, s. 1136.

Bibliografia

• Janusz Odziemkowski: 5 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1997. ISBN 83-87103-20-9. Brak numerów stron w książce
• Zdzisław Jagiełło: Piechota Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Bellona, 2007. ISBN 978-83-11-10206-4. Brak numerów stron w książce
• Julian Stachiewicz: Działania zaczepne 3 armji na Ukrainie. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1925.
• „Księga chwały piechoty”: komitet redakcyjny pod przewodnictwem płk. dypl. Bolesława Prugara Ketlinga, Departament Piechoty MSWojsk, Warszawa 1937-1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona Warszawa 1992