Loading AI tools
Hieronim Leszek Antoni Łagoda ps. „Lak”, „Kil”, vel Hieronim Kiercul (ur. 6 września 1914 w Wielichowie, zm. prawdopodobnie po 12 lutego 1945 w KL Gross-Rosen) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych, Armii Krajowej, uczestnik kampanii norweskiej, cichociemny. Znajomość języków: francuski, angielski[1]. Zwykły Znak Spadochronowy nr 1077[2][3].
 kapitan piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci |
luty 1945 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1937–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
55 Poznański Pułk Piechoty, |
| Stanowiska |
komendant Inspektoratu Rejonowego Łomża AK |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   | |
Od 1914 mieszkał w Poznaniu, od 1920 w Murowanej Goślinie, od 1927 w Chodzieży. Uczył się od 1921 w szkole powszechnej w Murowanej Goślinie, od 1923 w Ostrowie Wielkopolskim, od 1925 w Kotnikach Kujawskich. Od 1926 uczył się w gimnazjum w Inowrocławiu, od 1927 w gimnazjum w Chodzieży. W 1934 zdał egzamin dojrzałości[3].
Od września 1934 do czerwca 1935 uczestnik Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy 15 DP przy 62 pułku piechoty w Bydgoszczy. Od października 1935 do października 1937 słuchacz Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie k. Ostrowi Mazowieckiej. Po jej ukończeniu, 15 października 1937 awansowany na stopień podporucznika, przydzielony jako dowódca plutonu 3 batalionu 55 Poznańskiego Pułku Piechoty w Rawiczu[3].
Od 26 sierpnia 1939 przydzielony do Ośrodka Zapasowego 55 Pułku Piechoty w Kutnie 14 Dywizji Piechoty. W kampanii wrześniowej wraz z jednostką walczył w rejonie Warszawy, Mińska Mazowieckiego, Kocka, Chełma, Lublina, Zamościa, Krasnystawu, Józefowa Biłgorajskiego. 27 września 1939 pod Terespolem uwięziony w niewoli niemieckiej, osadzony w obozie jenieckim w Pińczowie. 6 października 1939 uciekł, 11 stycznia 1940 przekroczył granicę ze Słowacją, do 24 marca na Węgrzech. Przez Jugosławię 7 kwietnia 1940 dotarł do Camp de Carpiagne (Francja)[3].
Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych, od 18 kwietnia 1940 przydzielony do 1 kompanii 2 batalionu Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich dowodzonej przez płk. Szyszko-Bohusza. Od 24 kwietnia do 13 czerwca 1940 uczestnik kampanii norweskiej, walczył o Narwik. Za udział w walkach odznaczony Krzyżem Walecznych. Od 14 czerwca 1940 ponownie we Francji, do 18 czerwca uczestnik walk w rejonie Dol[3].
Po upadku Francji ewakuowany 20 czerwca 1940 z Brestu, dotarł do Plymouth (Wielka Brytania). Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych pod dowództwem brytyjskim, przydzielony do 2 kompanii 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich 1 Brygady Strzelców[3].
Od 31 września 1941 uczestnik wstępnego szkolenia spadochronowego w Largo House - polskim ośrodku szkoleniowym 4 Brygady Kadrowej Strzelców, przeformowanej na 1 Samodzielną Brygadę Spadochronową. Awansowany na stopień porucznika, ze starszeństwem od 20 marca 1941[3].
Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji na kursach specjalnych dla kandydatów na cichociemnych, m.in. dywersyjno – strzeleckim (STS 25, Inverlochy), łączności, sabotażu kolejowego i przemysłowego (STS 17, Brickendonbury Manor), spadochronowym, odprawowym (STS 43, Audley End) i in[3].
Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 1/2 września 1942, po starcie z lotniska RAF Tempsford, w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Smallpox”, z samolotu Halifax W-7773 „S” (138 Dywizjon RAF) na placówkę odbiorczą „Rogi”, na terenie nadleśnictwa Łoś – Rogatki, w okolicach miejscowości Bogatki, 16 km na północny wschód od Grójca. Razem z nim skoczyli: por. Mieczysław Eckhard ps. „Bocian”, por. Michał Fijałka ps. „Kawa”, kpt. Bolesław Kontrym ps. „Żmudzin”, por. Wacław Kapisto ps. „Kra”, por. Leonard Zub-Zdanowicz ps. „Dor”[4].
Po skoku aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, mieszkał na ulicy Puławskiej. Po aklimatyzacji przydzielony do Okręgu Białystok AK, od stycznia 1943 objął funkcję komendanta Inspektoratu Łomżyńskiego. Przeorganizował i wyszkolił żołnierzy Kedywu Obwodu Łomża AK, żołnierze prowadzili bojowe akcje dywersyjne, m.in. w czerwcu 1943 pod Łomżą zatrzymali trzech urzędników niemieckich (wśród nich barona von Grubbena), w sierpniu rozbili urząd gminy Szczepankowo niszcząc ważne dokumenty, rozbroili załogę majątku Tarnowo koło Miastkowa. We wrześniu zlikwidowali placówkę ochrony leśnej majątku Pniewo k. Łomży[3].
18 lutego 1944 aresztowany przez gestapo i żandarmerię niemiecką w kolonii Kubro niedaleko Przytuł, wraz z oficerami i18 elewami podczas egzaminu szkoły podchorążych. Prawdopodobnie przyczyną aresztowania był donos volksdeutscha Bluma (później został zlikwidowany wraz z siostrą, także konfidentką gestapo)[3].
Osadzony w placówce gestapo w Łomży, torturowany, następnie wywieziony do podobozu Halbau (Czyżówek k. Iłowej), filii obozu koncentracyjnego KL Gross Rosen. Według danych Muzeum Grass-Rosen, ostatni list stamtąd wysłał 5 stycznia 1945, prawdopodobnie zamordowany po 12 lutego 1945[5].
- podporucznik - 15 października 1937
- porucznik - ze starszeństwem od 20 marca 1941[3]
- kapitan
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 13417 – pośmiertnie
- Krzyż Walecznych
- Croix de guerre (Francja)
W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Hieronim Łagoda.
Jedna z ulic w Łomży nosi imię Porucznika Łagody.
- „Cichociemni” – Jan Szatsznajder
- „Major Jan Tabortowski „Bruzda” – Sławomir Poleszak
- „Łomża i powiat łomżyński w latach drugiej wojny światowej i trudnych latach powojennych” – Czesław Brodzicki
- Pamiętnik Józefa Ramotowskiego
- Notatka Zdzisława Wilhelmiego poświęcona „Lakowi”
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 102–103. ISBN 83-902499-5-2.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
