Hesperaloe

Morfologia

Pokrój: Wieloletnie rośliny zielne, bezłodygowe, tworzące kępy lub rosnące w kręgach osiągających średnicę 2 metrów^[6].

Pęd: Krótkie lub długie kłącze z grubymi i mięsistymi korzeniami, od których odchodzi wiele dodatkowych korzeni włóknistych^[5].

Liście: Liście odziomkowe zebrane w ścisłą lub bardzo luźną rozetę. Blaszki liściowe cienkie, wąskie i wygięte łukowato do dołu lub grube, szerokie i wzniesione, kanalikowate, długości do 2 metrów^[7], o brzegach brązowych lub białych, z nitkowatymi, odrywającymi się włóknami, cienkimi i skręconymi lub grubymi i niemal prostymi, koloru białego lub szarego, i wierzchołkach rozwarstwiających się lub zakończonych twardym kolcem^[5].

Kwiaty: Zebrane luźno w wiechowaty lub groniasty kwiatostan, z 3–8 rozgałęzieniami w górnej połowie, wyrastający na głąbiku osiągającym wysokość 4 metrów^[7]. Okwiat wąsko rurkowaty do dzwonkowatego lub kółkowo-dzwonkowatego, sześciolistkowy^[5]. Listki okwiatu koloru kombinacji zielonego i białego z fioletowobrązowym, czerwonym, różowym, łososiowym lub koralowym, rzadziej żółtym, z mięsistą, podłużną wypustką grzbietową^[5]. Sześć pręcików osadzonych na dnie kwiatowym lub u nasady listków okwiatu. Nitki pręcików nagie^[6]. Pylniki strzałkowate, dołączone grzbietowo, skierowane do wewnątrz^[5]. Dno kwiatowe mięsiste^[6]. Zalążnia górna, jajowata do podługowatej, trójgraniasta, trójkomorowa^[5]. Szyjka słupka smukła^[6], zakończona główkowatym znamieniem z brodawkowatą obwódką^[5].

Owoce: Jajowate^[6], drewniejące^[7] torebki, pękające przegrodowo, zawierające liczne, czarne, spłaszczone nasiona^[6].

Biologia

Rozwój: Kwitną w okresie od końca marca do początku października. Zaobserwowano, że kwiaty gatunku H. campanulata rozchylają się na noc i są zapylane przez nietoperze i ćmy zawisakowate, a w ciągu dnia zwijają się w rurkę i są odwiedzane przez kolibry i pszczoły^[7]. Kwiaty gatunku H. parviflora są zapylane przez kolibry i pszczoły, a gatunków H. funifera, H. nocturna i H. tenuifolia przez ćmy i nietoperze^[7].

Siedlisko: Miejsca suche^[7], na zachód od Sierra Madre Zachodnia i we wschodniej części pustyni Chihuahua^[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna: Rodzaj z podrodziny agawowe Agavoideae z rodziny szparagowatych Asparagaceae^[8]. Stanowi klad siostrzany dla rodzaju Hesperoyucca^[5].

Zastosowanie

Rośliny włókniste: Hesperaloe funifera jest uprawiana w Nuevo León jako roślina włóknodajna. Włókno pozyskiwane z liści te rośliny, o nazwie ixtli lub włókno Tampico, jest bardzo dobrej jakości i jest eksportowane^[9]. Z włókien H. funifera pozyskuje się masę celulozową do produkcji papieru^[10].

Rośliny ozdobne: Wszystkie gatunki Hesperaloe są uprawiane jako rośliny ozdobne. Wymagają stanowiska słonecznego i dobrze przepuszczalnego podłoża. Kwitną po 4–5 latach od wysiania. Wszystkie gatunki są dość odporne na suszę. Mogą wytrzymać 2 miesiące lub dłużej bez podlewania. Wszystkie gatunki są odporne do co najmniej -9°C^[7]. Szczególnie poszukiwanym gatunkiem jest H. parviflora o kwiatach w odcieniach czerwieni. Z gatunku tego uzyskano kultywary, np. ‘Brakelights Red’ o kwiatach jasnoczerwonych lub ‘Desert Son’ o kwiatach żółtych^[11].

Morfologia