Herb województwa krakowskiego

Herb województwa krakowskiego – w polu czerwonym orzeł w złotej koronie, z głową zwróconą w lewo, przez skrzydła ma złotą linię. Jest to też herb ziemi krakowskiej^[1].

Opisy w źródłach historycznych

Ziemia krakowska. Oto początek mojej opowieści. Dawnym symbolem całego Królestwa Polskiego i jego stolicy jest orzeł biały, dzierżący na głowię złotą koronę, z rozpostartymi skrzydłami, ozdobiony złotą pręgą, w czerwonym polu; jedynie król, książę i monarcha Polski zwykł nosić ten znak w swojej tarczy, a także ziemia krakowska, matka i metropolia, stolica wszystkich ziem i krain Królestwa Polskiego; nikomu innemu nie wolno używać symbolu o tak wyrazistym blasku, podobnego do znaku sąsiedniego Cesarstwa Rzymskiego: tak jak ono nosi czarnego orła w złotym polu, tak Królestwo Polskie nosi białego w czerwonym. Jednakże żaden inny król nie może z królem lub Królestwem Polskim pod względem tożsamości i doskonałości symbolu konkurować. Przez wzgląd na Wielkie Księstwo Litewskie król Polski pieczętuje się uzbrojonym mężczyzną, trzymającym w wyciągniętej ręce miecz błyszczący, niosącym na ramieniu podwójny krzyż, na białym koniu.

Jan Długosz, Klejnoty Długosza^[2]

Krakowskie Woiewodztwo ná choragwi używa Orłá białłego w złotey Koronie, w cżerwonym polu, á przez skrzydłá ma złota linia.

Marcin Bielski, Kronika polska Marcina Bielskiego nowo wydana^[3]

[W] czerwonem polu orzeł biały w złotej koronie, ze złotą na skrzydłach pręgą.

Encyklopedia powszechna, tom 27^[4]

Dawniej

Za czasów Królestwa Polskiego oraz Rzeczypospolitej Obojga Narodów wizerunek orła krakowskiego nie był sprecyzowany. Na ilustracji do Statutu Łaskiego widnieje orzeł zwrócony w lewo, bez złotej pręgi na skrzydłach. W późniejszej ikonografii pojawia się złota przepaska, ale orzeł czasem zwrócony jest w prawo. Dopiero herby w królestwie kongresowym i II Rzeczypospolitej były dokładnie opisane.

Współcześnie

Dziś do herbu województwa krakowskiego nawiązują herby województw małopolskiego i świętokrzyskiego.

Galeria

• 
  Herb ziemi krakowskiej w Statucie Łaskiego (1506).
• 
  Herb województwa krakowskiego na sklepieniu dawnej Izby Poselskiej na Zamku Królewskim w Warszawie.
• 
  Herb województwa krakowskiego w herbarzu Kaspra Niesieckiego (1743).
• 
  Herb województwa krakowskiego w XIX-wiecznym wydaniu herbarza Bartosza Paprockiego (1858).
• 
  Herb województwa krakowskiego w herbarzu Bolesława Starzyńskiego (1875–1900).
• 
  Herb województwa krakowskiego w Podręczniku geografii ojczystej Wł. Dyniewicza (1894).
• 
  Herb województwa krakowskiego w wykonaniu Stanisława Eljasz-Radzikowskiego na jednej z pocztówek wydanych przez Towarzystwo Szkoły Ludowej (1910).
• 
  Współczesna rekonstrukcja herbu województwa krakowskiego z czasów I Rzeczypospolitej.
• 
  Herb województwa krakowskiego w czasach Kongresówki.
• 
  Herb województwa krakowskiego w czasach II Rzeczypospolitej.