Loading AI tools
historyczka, nauczycielka, twórczyni koncepcji wychowania obywatelskiego i działaczka feministyczna Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Helena Witkowska (ur. 21 maja 1870 w Kaliszu, zm. 1 listopada 1938 w Krakowie) – historyczka, nauczycielka, twórczyni koncepcji wychowania obywatelskiego i działaczka feministyczna.
Urodziła się 21 maja 1870 roku w Kaliszu, jako córka Aleksandra i Stanisławy[1]. Po nagłej śmierci męża i córki wyjechała za granicę do Szwajcarii[2]. Ukończyła w 1897 licencjat z nauk społecznych (licenciee es sciences sociales) na uniwersytecie w Genewie. Po powrocie do kraju przez rok pracowała jako nauczycielka historii w szkole Wiktorii Niedziałkowskiej we Lwowie (1898). Następnie uczyła historii Polski, historii powszechnej i geografii w pierwszym gimnazjum żeńskim w Krakowie (1899–1917)[3]. Jednocześnie publikowała popularne zarysy historii Polski i powszechnej a także wypisy szkolne dla potrzeb swoich uczniów, współpracując w tym zakresie w latach 1906–1908 z Marceliną Kulikowską (zob. niżej). Od 1901 członkini i sekretarka wydziału Towarzystwa szkoły gimnazjalnej żeńskiej w Krakowie. Od 1912 do 1919 była nauczycielką i następnie także dyrektorką w szkole koedukacyjnej im. Marii Ramułtowej w Krakowie. W latach 1919–1923 uczyła na państwowych kursach nauczycielskich w Krakowie. Była wykładowczynią historii Polski i nauk obywatelskich na kursach wakacyjnych dla nauczycielstwa ludowego (1915, 1916, 1918, 1919–1922). W latach 1917–1923 nauczycielka nauk obywatelskich w miejskiej szkole gospodarstwa domowego w Krakowie, a następnie w państwowej szkole zawodowej żeńskiej w Krakowie (1923–1938)[4]. Od 1922 redagowała wraz Ludomirem Sawickim kwartalnik „Polska współczesna”. W 1928 wzięła udział we wszechświatowym zjeździe Służby społecznej (Service social) w Paryżu[5]. Od 1929 pracowała w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego jako instruktorka wychowania obywatelskiego. Była inspektorką „Nauki Społecznej” w Krakowie[6]. Twórczyni koncepcji wychowania państwowego[7].
Zmarła na chorobę nowotworową 1 listopada 1938 w Krakowie i została pochowana na Cmentarzu Rakowickim (kwatera XXXVI-płn-16)[8][9].
Do 1914 działała w krakowskim środowisku emancypantek. Jedna z czołowych działaczek Towarzystwa Uniwersytetu Ludowego im. Adama Mickiewicza w Krakowie (1899–1914)[10].
Podczas I wojny światowej była działaczką krakowskiego koła i członkinią Naczelnego Zarządu Ligi Kobiet Galicji i Śląska (1915–1918). Członkini Lewicowego Koła Kobiet w Krakowie (1916–1917). Od lutego 1917 wraz z Władysławą Weychert-Szymanowską kierowała Wydziałem Oświecenia Narodowego LKGiŚ. Autorka artykułów, a następnie redaktorka naczelna (1918–1919) czasopisma Ligi „Na posterunku”[11]. W ramach akcji samokształceniowej podróżowała do licznych kół Ligi a także Komitetów Narodowych z wykładami z historii Polski[12].
Po zjeździe zjednoczeniowym lig kobiet Galicji i Królestwa Polskiego w grudniu 1918 członkini Zarządu Naczelnego Ligi Kobiet Polskich[13]. Od 1925 prezeska stowarzyszenia Służba Obywatelska, składającego się z nauczycielek szkół zawodowych żeńskich. Po przewrocie majowym opowiedziała się za sanacją. Od 1928 działaczka Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet.
27 listopada 1929 została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi[6][9].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.