Loading AI tools
Grzegorz Julian Sztabiński (ur. 9 kwietnia 1946 w Łodzi[3], zm. 13 listopada 2020[4]) – polski filozof, teoretyk i historyk sztuki, malarz i twórca instalacji, prof. dr hab[1][2].
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
9 kwietnia 1946 |
| Data i miejsce śmierci |
13 listopada 2020[1] |
| profesor nauk plastycznych | |
| Specjalność: estetyka, historia sztuki nowoczesnej, teoria sztuki[2] | |
| Alma Mater |
Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Łodzi i Uniwersytet Łódzki |
| Doktorat |
1980 – filozofia, estetyka |
| Habilitacja |
1990 – filozofia, estetyka |
| Profesura |
9 grudnia 1998[2] |
| artysta plastyk, teoretyk i historyk sztuki | |
Ukończył studia artystyczne w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi w 1970 r. i filozoficzne na Uniwersytecie Łódzkim w 1972 r. Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskał w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie w 1980 r. Habilitował się w Uniwersytecie Łódzkim w roku 1990 na podstawie pracy zatytułowanej Problemy intelektualizacji sztuki w tendencjach awangardowych[2]. 9 grudnia 1998 nadano mu tytuł profesora w zakresie sztuk plastycznych[2].
Od 1974 r. pracował w Uniwersytecie Łódzkim kierując Katedrą Estetyki (1993-2014) i Katedrą Historii Sztuki (1999-2009) na Wydziale Filozoficznym i Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Od 1984 r. podjął równolegle pracę w PWSSP w Łodzi (aktualnie Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi[2]), gdzie prowadził zajęcia teoretyczne i kierował Zakładem Teorii i Historii Sztuki oraz prowadził Pracownię Kompozycji Intermedialnej na Wydziale Sztuk Wizualnych.
Specjalizował się w filozoficznych zagadnieniach sztuki XX wieku rozważanych na tle zagadnień estetyki współczesnej. W swoich badaniach podejmował temat intelektualizacji sztuki, który omawiał jako poszukiwanie przez artystów uzasadnień dla podejmowanych działań twórczych, co prowadziło do pisania przez nich tekstów teoretycznych. Tendencja ta nasiliła się w awangardzie XX wieku, jej skrajną manifestacją jest sztuka konceptualna[5]. Innym podejmowanym przez niego zagadnieniem były przyczyny stosowania w malarstwie i rzeźbie, w szczególności dwudziestowiecznej, elementów geometrycznych[6]. W swoich pracach odnosił się także do „innych idei” twórczości awangardowej – kwestii przez jej twórców nie wysuwanych na pierwszy plan w programach i manifestach, takich jak zagadnienia wspólnoty, wolności i autorytetu. Ich omówienie łączył ze wskazaniem roli pełnionej w koncepcjach filozoficznych, także postmodernistycznych. Oprócz tego w jego dorobku są teksty poświęcone historyczności sztuki, performatywności, autonomii, pamięci itp[7].
Za książkę Inne pojęcia estetyki otrzymał pośmiertnie Nagrodę im. Andrzeja Siemka[8].
Od 1994 roku był członkiem AICA (Association Internationale des Critiques d’Art). Od 1999 roku do śmierci był redaktorem naczelnym rocznika „Art Inquiry. Recherches sur les arts”[9].
Wybrane publikacje
Książki
Problemy intelektualizacji sztuki w tendencjach awangardowych, Łódź 1991
Dlaczego geometria? Problemy współczesnej sztuki geometrycznej, Łódź 2004
Inne idee awangardy. Wspólnota, wolność, autorytet, Warszawa 2011
Inne pojęcia estetyki, Kraków 2020
Artykuły (wybór)
Kompozycja i człowiek. Przyczynek do problemu intelektualizacji sztuki w tendencjach awangardowych, „Półrocznik Filozoficzny Młodych”, 1986, nr 2
Concrete Elements and Abstract Thought: Problems in Non-Mimetic Composition of Pictorial Elements in Paintings and Drawings, “Leonardo” 1988, nr 2
Awangarda a postmodernizm: zagadnienie cytatu w: „Awangarda w perspektywie postmodernizmu”, red. G. Dziamski, Poznań 1996
Początkowo uprawiał konceptualną refleksję nad obrazem w malarstwie, rysunku i sporadycznie sztuce performance. Powtarzającym się motywem było drzewo lub większy fragment krajobrazu (cykl Pejzaże logiczne)[10]. Później zajął się problemem autocytatu – wielokrotnego powtarzania tego samego motywu za pomocą różnych środków. Zaczął tworzyć instalacje (cykle Cięcia i Pismo natury). W ostatnim okresie wpisywał swe wcześniejsze realizacje, uzupełniając je nowymi elementami, w różne wnętrza, często historyczne (np. kościół Mariacki we Frankfurcie nad Odrą, Centrum Sztuki Galeria EL w Elblągu)[11]. Od 1983 roku wchodził w skład międzynarodowej grupy artystów posługujących się językiem geometrii, spotykających się na corocznych plenerach i uczestniczy w organizowanych przez nich wystawach.
Wybrane wystawy
Międzynarodowe Biennale Sztuki w São Paulo (1979)
Międzynarodowe Sympozjum Sztuki Performance w Lyonie (1981)
Sympozjum Sztuki Systemowej i Konstruktywistycznej w Madrycie (1989)
Język Geometrii – półwiecze przemian w Radomiu (2016)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
