Gostwica

Gostwica – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie.

Gostwica

wieś
Centrum wsi
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Podegrodzie
Wysokość	310–500 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	1528[1]
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	33-386[2]
Tablice rejestracyjne	KNS
SIMC	0460227
Położenie na mapie gminy Podegrodzie Gostwica
Położenie na mapie Polski Gostwica
Położenie na mapie województwa małopolskiego Gostwica
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Gostwica
49°35′40″N 20°35′27″E[3]
Strona internetowa

Kaplica św. Józefa

Szkoła podstawowa im. płk. Narcyza Wiatra

Wystawa zdjęć Wojciecha Migacza w Muzeum Lachów Sądeckich

Remiza OSP

Wjazd do Gostwicy od strony miejscowości Długołęka-Świekla

Położenie

Wieś położona jest w dolinie rzeki Gostwiczanki w Beskidzie Wyspowym, na wysokości od 310 do 500 (Łąki Gostwickie) m n.p.m. Zajmuje 8,42 km² (13% powierzchni gminy^[4]). Graniczy z: Podegrodziem, Mokrą Wsią, Długołęką-Świerklą, Brzezną oraz ze Stadłami.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Gostwica^[5][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0460256	Góry Gostwickie	część wsi
0460262	Jedlane	część wsi
0460279	Krzaki Gostwickie	część wsi
0460285	Kurkowskie	część wsi
0460291	Kwasowiec	część wsi
0460300	Łączki	część wsi
0460316	Łąki Gostwickie	część wsi
0460345	Poświątne	część wsi
0460374	Wardężyny	część wsi
0460380	Wierzchowina	część wsi
0460405	Zagrody	część wsi

Toponimika nazwy

W dokumencie z 1279 można znaleźć nazwę rzeki: Gosuiz. Kolejna wzmianka: Gostuycza pochodzi z 1280 Jan Długosz w „Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis” wymienia nazwę: Gosthwycza. W rejestrze poborowym z 1581 pojawia się nazwa Gostwica. Nazwa wsi prawdopodobnie pochodzi od prasłowiańskiego słowa „gwost”, co oznaczało las.

Historia

Gostwica była początkowo wsią królewską, którą w 1257 otrzymała św. Kinga. W 1280 należała do majątku klasztoru Klarysek ze Starego Sącza. W tym samym roku Gostwica została lokowana na prawie niemieckim^[7].

W dokumencie wydanym w 1293 przez Gryfinę, znaleźć można informację o tym, że niejaki Mikołaj za wypożyczenie dwóch grzywien srebra u Klarysek został zmuszony oddać na rzecz klasztoru dwa pola, w tym jedno rozciągająca się wzdłuż drogi, w pobliżu karczmy we wsi Gostwica^[8]. Miejscowi wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do podegrodzkiej parafii.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gostwica, po jej zniesieniu w gromadzie Brzezna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Zabytki

• Źródełko św. Kingi – źródełko znajdujące się na „Wapielni”. Istnieje legenda mówiąca, że powstało po uderzeniu laską w ziemie przez spragnioną św. Kingę. Według podania ma ono właściwości lecznicze.
• Liczne kapliczki przydrożne

Demografia

Ludność według spisów powszechnych, w 2009 według PESEL^{[9][10][11][12]}.

Budynki mieszkalne Rok 1900 1921 1931 2002 Liczba 163 180 203 251

Zwierzęta hodowlane w 1900 roku[9] Zwierzęta Konie Bydło Owce Świnie Liczba 83 542 63 201

Edukacja

• Szkoła Podstawowa im. płk Narcyza Wiatra w Gostwicy
• W budynku szkoły podstawowej mieści się filia Biblioteki Gminnej w Podegrodziu. Powstała 2 stycznia 1956^[13].
• We wsi, przy szkole podstawowej, odbywają się warsztaty terapii zajęciowej organizowane przez Stowarzyszenie „Promyk”.

Sztuka

W latach 1874–1944 żył Wojciech Migacz, urodzony w Gostwicy. Był chłopskim fotografem ziemi podegrodzkiej. Jego zdjęcia wystawiane są na różnych wystawach w całej Polsce, a także w Muzeum Lachów Sądeckich^[14].

W Gostwicy mieszkają dwie artystki ludowe: Anna Leśniak i Maria Witecka. Zajmują się haftem regionalnym. Zdobiły m.in. poduszki, serwetki i stroje dla Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca „Podegrodzie”^[15].

OSP Gostwica

Historia

Ochotnicza Straż Pożarna w Gostwicy powstała w 1910 z inicjatywy Wojciecha Migacza. Głównie z jego funduszy zakupiono pierwsze mundury i hełmy. 9 października 1938 otwarta została nowa remiza strażacka (zastąpiła ona wcześniej zbudowaną drewnianą). Uroczyste otwarcie wyremontowanej remizy (dobudowano wtedy m.in. garaż) odbyło się 10 lipca 1988 i było połączone z przyjęciem sztandaru. 23 maja 2010 jednostka obchodziła jubileusz 100-lecia istnienia straży^[16].

Wyposażenie

Na wyposażeniu jednostki znajdują się m.in. samochody pożarnicze GBA Renault G270 (zastąpił GCBA Jelcza w 2012) i Volkswagen Amarok, motopompa, agregat prądotwórczy, najaśnice, armatura pożarnicza oraz inny sprzęt ratowniczy.