Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Godfried Schalcken lub Schalken (ur. 1643 w Made koło Bredy[1][2], zm. 13[1] lub 16[3] listopada 1706 w Hadze) – holenderski malarz i akwaforcista, tworzący w okresie baroku[2][4].
Malarstwa uczył się u wychowanków Rembrandta, początkowo u Samuela van Hoogstratena w Dordrechcie, a następnie u Gerarda Dou w Lejdzie. W latach 60. XVII wieku powrócił do Dordrechtu, a w 1961 osiedlił się w Hadze[3][5], gdzie w 1691 został przyjęty do Confrèrie Pictura[2].
Schalcken malował sceny rodzajowe (w tym religijne i mitologiczne). martwe natury (kwiatowe i vanitas), a prede wszystkim portrety[3][4]. Jego specjalnością były nastrojowe przedstawienia nocne. Malarz przedstawiał portretowane osoby oświetlone skąpym światłem świecy, kaganka lub płonącej żagwi. Stosował ciepłą kolorystykę, perfekcyjnie posługiwał się światłocieniem i niezwykłymi efektami luministycznymi[2][6].
Artysta osiągnął znaczny sukces artystyczny i materialny, w swoim czasie był jednym z najbardziej cenionych portrecistów w Dordrechcie, cieszącym się uznaniem także poza jego granicami[2]. W latach 1692–1697 pracował w Anglii, gdzie portretował członków rodziny królewskiej, a w 1703 przyjął zlecenie od Jana Wilhelma Wittelsbacha elektora Palatynatu Reńskiego[1][2]. Według niektórych źródeł miał trudny charakter, z powodu nieokrzesania i braku dobrych manier przedwcześnie musiał porzucić intratne zajęcie w Anglii[7].
Największe zbiory prac Godfrieda Schalckena posiadają Rijksmuseum i brytyjska Royal Collection[8][9]. W polskich muzeach znajdują się dwa obrazy autorstwa Schalckena. Pierwszy – Święta Maria Magdalena pokutująca – należy do zbiorów Łazienek Królewskich w Warszawie i jest eksponowany w Pałacu Na Wyspie[10]. Drugi – Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską – od 1862 znajdował się w kolekcji Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie. Dzieło zaginęło w czasie II wojny światowej i jego los pozostawał nieznany do 1972, kiedy to zostało wystawione na aukcji w Dorotheum w Wiedniu, jednak wtedy nie zostało odzyskane przez Polskę. W 2022 obraz zlokalizowano na aukcji w Niemczech i tym razem proces restytucyjny zakończył się powodzeniem – dzieło zostało dobrowolnie zwrócone na rzecz polskiego Skarbu Państwa i ponownie zasiliło zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie[11][12]. Ponadto w warszawskim Muzeum Narodowym znajduje się też niesygnowany obraz artysty z kręgu Godfrieda Schalckena – Mężczyzna z łuczywem[13].
W 1839 irlandzki pisarz Sheridan Le Fanu napisał powieść gotycką inspirowaną twórczością Schalckena pt. Strange Event in the Life of Schalken the Painter. W 1979 BBC zrealizowała na motywach powieści film telewizyjny Schalcken the Painter[14].
.jpeg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
