Gnilec (osada)

Gnilec – mała osada śródleśna w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narewka na południowym skraju Puszczy Ladzkiej^[2][4]. Leży nad Jabłoniówką, na której utworzono stawy.

Ten artykuł dotyczy osady śródleśnej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Gnilec

osada
Widok od strony stawów
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	hajnowski
Gmina	Narewka
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	17-200[1]
Tablice rejestracyjne	BHA
SIMC	0037262[2]
Położenie na mapie Gnilca Gnilec
Położenie na mapie Polski Gnilec
Położenie na mapie województwa podlaskiego Gnilec
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego Gnilec
Położenie na mapie gminy Narewka Gnilec
52°50′34″N 23°39′06″E[3]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Nazwę Gnilec noszą również pobliskieː kolejowy przystanek osobowy na linii Hajnówka – Narewka – Siemianówka, oraz rezerwat przyrody w Puszczy Ladzkiej.

Historia

Nieznany jest czas powstania Gnilca, wielce prawdopodobne jest to, że osada powstała w XVIII wieku. Osada układała się w typowy dla regionu kształt ulicówki. Na północ od wsi płynęła rzeka Jabłoniówka, wzdłuż której rozciągały się pola uprawne oraz pastwiska wraz z mokradłami. Obecnie na dawnych polach i łąkach rośnie bujny las oraz znajdują się tam sztuczne zbiorniki wodne.

W roku 1866 roku wieś liczyła 16 domów, a w roku 1886 zamieszkałych było 29 domostw^[5]. Najprawdopodobniej wskutek Bieżaństwa w 1915 roku, znaczna większość mieszkańców wsi nie wróciła do swoich domów^[6]. Według spisu ludności z 30 września 1921 roku Gnilec zamieszkiwało 10 osób, gdzie wszyscy zadeklarowali, że są wyznania prawosławnego oraz zadeklarowali narodowość polską^[7]. W roku 1928 w osadzie znajdowały się zaledwie 3 chaty^[5]. Obecnie Gnilec liczy jedynie sześć gospodarstw, z czego zaledwie trzy zamieszkane są na stałe. W jednym z domostw znajduje się Leśnictwo Gnilec.

Religia

Wierni cerkwi prawosławnej należą do parafii w. Apostoła Jakuba w Łosince^[8], a wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Narewce^[9].

Przypisy

1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 315 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
2. GUS. Wyszukiwarka TERYT
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34070
4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
5. Mapy rosyjskie i polskie z 1866, 1886 i 1928 roku
6. Gnilec i dawne Augustowo
7. Skorowidz miejscowości 1924 ↓, s. 8.
8. Sosna 2000 ↓, s. 254.
9. Opis parafii na stronie diecezji

Bibliografia

• Grzegorz Sosna: Katalog świątyń i duchowieństwa prawosławnej diecezji warszawsko-bielskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2000, s. 254.
• Białystok (woj. podlaskie). W: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 5. Warszawa: GUS, 1924.

Linki zewnętrzne

• Encyklopedia Puszczy Białowieskiej – Gnilec