Fort III Twierdzy Toruń

Fort III Twierdzy Toruń – fort pośredni piechoty położony przy ul. Skłodowskiej-Curie. Nosił nazwę Werk L'Estocq^[1], obecnie nosi imię Stanisława Jabłonowskiego.

Fort III Stanisław Jabłonowski
Fort I-5 Werk L'Estocq

nr rej. A/1366 z 1 lutego 1971
Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Toruń
Adres	ul. Skłodowskiej-Curie 49
Typ budynku	fort
Rozpoczęcie budowy	1888
Ukończenie budowy	1890
Położenie na mapie Torunia Fort III
Położenie na mapie Polski Fort III
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Fort III
53°02′00,57″N 18°38′46,87″E

Historia

W momencie budowy w latach 1888–1890 był zwykłym schronem piechoty (Stützpunkt), jednak już w dwa lata po zakończeniu prac został rozbudowany^[1]. Uzyskał wówczas dodatkowe stanowiska dla piechoty i artylerii (cztery otwarte stanowiska bateryjne kalibru 120 mm), dwa schrony tradytorów, wał ziemny oraz mokrą fosę (niskie położenie całości pozwalało jej samoczynnie wypełniać się wodą, która była następnie odprowadzana do Strugi Toruńskiej). Należał do mniejszych fortów pierścienia twierdzy toruńskiej. Jego załogę miała stanowić jedna kompania piechoty, zabudowania forteczne mogły wytrzymać ogień polowej artylerii^{[potrzebny przypis]}. Zadaniem fortu była obrona dworca Toruń-Mokre oraz kontrola linii kolejowej do Iławy^[1].

Obronę linii kolejowej uzupełniała położona po przeciwległej stronie linii kolejowej Długa Bateria z lat 90. XIX wieku - trzy baterie dział ze schronami, każdy o dwóch pomieszczeniach. Całość otaczały fosa i płot^{[potrzebny przypis]}.

W 1908 roku, w czasie prac modernizacyjnych większości fortów toruńskich zamurowano część okien fortu III oraz wzniesiono na jego terenie mury trawersowe. Ponadto w odległości 400 metrów od fortu wzniesiono 16 otwartych stanowisk dla dział większego kalibru, 4 schrony dla ich obsługi oraz dwie podwalnie. Całość została otoczona drutem kolczastym^{[potrzebny przypis]}.

Od lat 90 XX wieku w forcie jest prowadzona działalność gospodarcza dzięki temu jest dobrze zachowany. Stanowiska artyleryjskie, schrony i główna bryła fortu są czytelne. Fosa od lat 60. XX w. jest częściowo zasypana, a wał zniwelowany^{[potrzebny przypis]}.

Przypisy

1. Giętkowski, Karpus i Rezmer 2004 ↓, s. 174.

Bibliografia

• Mirosław Giętkowski, Zbigniew Karpus, Waldemar Rezmer: Twierdza Toruń. Toruń: Dom Wydawniczy Duet, 2004. ISBN 83-89706-12-1.