Elektrownia gminna na Wildzie w Poznaniu
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Elektrownia gminna na Wildzie w Poznaniu – budynek dawnej elektrowni gminy Wilda (przed przyłączeniem do Poznania) o architekturze utrzymanej w stylu arkadowym (niem. Rundbogenstil). Obiekt znajduje się w Poznaniu przy ul. Dolna Wilda 87, na skraju parku Jana Pawła II, na obszarze SIM Łęgi Dębińskie[2], na osiedlu samorządowym Wilda.
 nr rej. A-438 (z 23 stycznia 1996)[1] | |
 Stara elektrownia wildecka – elewacja od ul. Dolna Wilda | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Poznań |
| Adres |
ul. Dolna Wilda 87 |
| Styl architektoniczny | |
| Ukończenie budowy |
1895 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie Poznania  | |
 52°23′20,1″N 16°55′27,6″E | |
27 marca 1895 Rada Gminna uchwaliła program inwestycyjny dla Wildy. W tym samym roku ukończono budowę elektrowni, która była trzecią na terenie obecnego Poznania – po Jeżycach (1893) i Łazarzu (1894). Budowę przeprowadziło niemieckie przedsiębiorstwo „Helios”[3].
Dominantą całości założenia jest wyższa część centralna. Całość udekorowano elementami klinkierowymi, w tym w charakterystycznym kolorze zielonym. Dawniej obok stała stajnia i komin (dziś już nieistniejące). Wewnątrz ulokowano: kotłownię, akumulatorownię, stację pomp i centralną halę maszyn.
Od 1900 roku elektrownia była własnością miasta[3]. Zakład nie działał długo – w połowie 1905 uruchomiono bowiem główną elektrownię na Grobli i odtąd elektrownia wildecka miała charakter pomocniczy. W 1910 została ostatecznie zamknięta i służyła różnym celom, podnajmowana przez władze miejskie Poznania (Wildę w międzyczasie włączono w obszar miasta). Od 1905 do 1917 mieszkał w niej stróż, maszynista i palacz – Paul Boge, który doglądał mienia. W okresie międzywojennym działała w budynku artystyczna odlewnia wyrobów brązowych, należąca do Stanisława Słupczyńskiego. Wyszło stąd wiele rzeźb poznańskich artystów[4]. Mieściła się tam także serownia i mleczarnia Konstantego Lange, fabryka tabaczna Józefa Bilskiego oraz firma Inskropol. Od 1934 roku budynkiem zarządzał Wydział Opieki Społecznej, który urządził w nim schronisko dla bezdomnych[5]. W czasie II wojny światowej w budynku urządzono łaźnię, natomiast zaraz po zakończeniu wojny, decyzją Rady Narodowej – Zakład Dezynfekcji. Gdy warunki sanitarne w mieście uległy poprawie, budynek przekazano Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. 23 stycznia 1996 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków (nr rej. A-438). W 2002 Sanepid formalnie oddał budynek gminie Poznań. Po śmierci w 2004 roku dwóch ostatnich osób zamieszkujących legalnie w budynku popadł on w ruinę. Dopiero w 2006 roku znalazł się inwestor, który postanowił przejąć i wyremontować budynek. Pod koniec 2007 roku miejski konserwator zabytków dokonał odbioru prac remontowych[6].
Obecnie w elektrowni mieści się galeria, restauracja i concept store SPOT. (po modernizacji wnętrz w początkach XXI wieku)[7].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
