Dywity (gromada)

Dywity – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Dywity

gromada
1954–1973
Państwo	Polska
Województwo	olsztyńskie
Powiat	olsztyński
Data powstania	4 października 1954
Data likwidacji	1 stycznia 1973
Siedziba	Dywity
Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw 5
Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954) 17
brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954^[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973^[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972^[3][4].

Gromadę Dywity z siedzibą GRN w Dywitach utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski^[3] – w powiecie olsztyńskim w woj. olsztyńskim na mocy uchwały nr 21 WRN w Olsztynie z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad^[5] Dywity, Brąswałd, Ługwałd, Różnowo i Redykajny ze zniesionej gminy Dywity w tymże powiecie^[6]. Dla gromady ustalono 17 członków gromadzkiej rady narodowej^[7].

1 stycznia 1960 do gromady Dywity włączono obszar zniesionej gromady Zalbki w tymże powiecie^[8].

31 grudnia 1961 do gromady Dywity włączono wsie Różgity, Sętal i Spręcowo oraz osadę Pistki ze zniesionej gromady Sętal w tymże powiecie^[9].

1 stycznia 1966 z gromady Dywity wyłączono części obszarów wsi Dywity, Wadąg, Kieźliny i Zalbki oraz część obszaru PGR-u Track, włączając je do miasta Olsztyna (na prawach powiatu)^[10].

31 grudnia 1967 z gromady Dywity wyłączono część obszaru wsi Klebark Mały (8 ha), włączając ją do gromady Klebark Wielki w tymże powiecie; do gromady Dywity włączono natomiast część obszaru wsi Nikielkowo (24 ha) z gromady Klebark Wielki w tymże powiecie^[11].

1 stycznia 1969 do gromady Dywity włączono obszar o powierzchni 6 ha położony pomiędzy wsiami Cerkiewnik i Spręcowo z gromady Barcikowo w powiecie lidzbarskim w tymże województwie^[12].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej^[13]. 1 stycznia 1973 w powiecie olsztyńskim reaktywowano gminę Dywity^[14].

Przypisy

1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
3. Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
6. Uchwała Nr 21 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu olsztyńskiego; w ramach Zarządzenia Nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
7. Uchwała Nr XLII//278/54 Prezydium Olsztyńskiej Powiatowej Rady Narodowej w Barczewie z dnia 2 października 1954 r. w przedmiocie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 28)
8. Uchwała Nr III/9f/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 21 lipca 1959 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 grudnia 1959 r., Nr. 28, Poz. 81)
9. Uchwała Nr III/19/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 12 października 1961 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 grudnia 1961 r., Nr. 22, Poz. 191)
10. Dz.U. z 1965 r. nr 54, poz. 333
11. Uchwała Nr XIV/60/67 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 października 1967 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 15 listopada 1967 r., Nr. 13, Poz. 103)
12. Dz.U. z 1968 r. nr 48, poz. 340
13. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
14. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 r., Nr 13, Poz. 176)