Dytryk I Zgnębiony

Dytryk I Zgnębiony, niem. Dietrich der Bedrängte (ur. ok. 1170 r., zm. 17 lutego 1221 r.) – margrabia Miśni od 1197 r. i margrabia Łużyc od 1210 r. z dynastii Wettinów.

Dytryk I Zgnębiony

margrabia Miśni
Okres	od 1197 do 17 lutego 1221
Poprzednik	Henryk VI Hohenstauf
Następca	Henryk III Dostojny
margrabia Łużyc
Okres	od 1210 do 17 lutego 1221
Poprzednik	Konrad II
Następca	Henryk IV Dostojny
Dane biograficzne
Dynastia	Wettynowie
Data urodzenia	ok. 1170
Data śmierci	17 lutego 1221
Ojciec	Otto Bogaty
Matka	Jadwiga
Żona	Jutta
Dzieci	Jadwiga, Otto, Zofia, Jutta, Henryk III Dostojny; nieślubne: Dytryk, Konrad, Heinrich

Życiorys

Dytryk był młodszym synem margrabiego Miśni Ottona Bogatego oraz Jadwigi, córki margrabiego Brandenburgii Albrechta Niedźwiedzia. Jeszcze za życia ojca uczestniczył w jego sporze ze starszym bratem Dytryka, Albrechtem I Pysznym. Po śmierci ojca, dziedzictwo miśnieńskie przejął właśnie Albrecht, a gdy ten zmarł w 1195 r. cesarz Henryk VI Hohenstauf zdecydował się nie oddawać Miśni Dytrykowi, ale włączyć pod swoją bezpośrednią władzę. Zdawało się, że w ten sposób rosnąca potęga Wettynów została złamana – Dytryk przebywał u boku swego teścia, landgrafa Turyngii Hermana I.

Gdy w 1197 r. Henryk VI zmarł, Dytryk niezwłocznie wrócił do Miśni i objął w niej władzę. Zręczne zmiany polityki w sporach o tron niemiecki między Filipem Szwabskim, Ottonem IV Welfem i Fryderykiem II pozwoliły mu umocnić swoją pozycję. W 1210 r., po śmierci margrabiego Łużyc Konrada II, ostatniego z bocznej linii Wettinów, zdołał także opanować Łużyce Dolne łącząc w ten sposób włości Wettinów podzielone ponad pół wieku wcześniej.

Dytryk również był dobrym administratorem. Szczególną uwagę przykładał do rozwoju miast, zorganizował także administrację krajową. Jednak nie miał skrupułów w egzekwowaniu siłą swych książęcych uprawnień, co wywołało przeciwko niemu powstanie w Lipsku w 1216 r.

Potomkowie

Żoną Dytryka była Jutta, córka landgrafa Turyngii Hermana I. Ze związku tego pochodził m.in. Henryk III Dostojny (ur. 1215/1218, zm. 1288), następca Dytryka, margrabia Miśni i Łużyc. Nieślubnym synem margrabiego był Dytryk, zm. 1272, biskup Naumburga.

Bibliografia

• Herbert Helbig: Dietrich der Bedrängte, Markgraf von Meißen und Ostmark. W: Neue Deutsche Biographie. T. 3. Berlin: Duncker & Humblot, 1957, s. 680–681. [dostęp 2014-08-21].

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000354665457
• VIAF: 51412990
• LCCN: no2005005403
• GND: 115803424
• SUDOC: 09203196X
• NUKAT: n2017046286