Loading AI tools
żydowski prozaik piszący w języku jidysz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dawid Bergelson (jid. דוד בערגעלסאָן; ur. 31 lipca?/12 sierpnia 1884 w Ochrimowie, zm. 12 sierpnia 1952 w Moskwie) – żydowski prozaik piszący w języku jidysz, działacz Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego. Jedna z ofiar stalinowskiego procesu poetów żydowskich.
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
Urodził się 12 sierpnia 1884 roku[1] w Sarnach[2]. Uczęszczał do chederu oraz kształcił się u prywatnych nauczycieli[3]. W latach 1903–1921 mieszkał z krótkimi wyjątkami w Kijowie. Choć z początku tworzył w językach rosyjskim i hebrajskim, wkrótce zdecydował się pisać jedynie w jidysz[2]. W 1909 roku[3], po problemach ze znalezieniem wydawcy[1], ukazała się jego pierwsza nowela Arum wokzal (Wokół stacji kolejowej), która wzbudziła zainteresowanie krytyki[3]. Większość jego dorobku stanowią nowele i ich adaptacje teatralne[2]; do jego najważniejszych utworów należy[2][3] stworzona w duchu impresjonizmu[2] powieść Noch alemen (1913)[2][3].
W 1921 roku przeniósł się do Berlina[3], pod koniec lat 20. wyjechał w podróż do Stanów Zjednoczonych[2]; od 1934 roku mieszkał w Moskwie[3]. Był znanym działaczem inteligencji żydowskiej w Związku Radzieckim[3]. Przyjaźnił się między innymi z Ilją Erenburgiem i Perecem Markiszem.
W 1952 został oskarżony o działalność wywiadowczą na rzecz krajów zachodnich, propagandę antyradziecką i żydowski nacjonalizm wraz z innymi byłymi działaczami Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego – poetami Icykiem Feferem, Dowidem Hofsztejnem, Lejbem Kwitką, Perecem Markiszem oraz aktorem Wieniaminem Zuskinem. 18 lipca tego roku został skazany na śmierć; wyrok wykonano na Łubiance 12 sierpnia.
W 1959 roku wyszedł polski wybór opowiadań Bergelsona, zatytułowany Dwie bestie. Opowiadania poświęcone były przeżywaniu Zagłady.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
