Cyrtosperma Griff. (swamp taro[5]) – rodzaj roślin zielnych z rodziny obrazkowatych, obejmujący 12 gatunków, występujących na obszarze od Malezji do północnej Melanezji[4]. Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów κυρτός (kyrtos – wypukły) i σπέρμα (sperma – nasiono) i odnosi się do kształtu nasion tych roślin[6].
Rośliny tworzą kilka liści właściwych na ogonkach, mniej więcej cylindrycznych w przekroju, osiągających długość 3 m, pokrytych na całej długości skierowanymi do góry kolcami, zakończonych wyraźnym kolankiem. Blaszki liściowe oszczepowate do strzałkowatych, osiągające długość 4 metrów (Cyrtosperma cuspidispathum)[7].
Rośliny jednopienne, tworzące pojedynczy (rzadko dwa) kwiatostan typu kolbiastegopseudancjum. Szypułki podobne do ogonków liściowych. Pochwa kwiatostanu wzniesiona, rzadko kapturkowata, sporadycznie z mocno wydłużonym, spiczastym i skręconym wierzchołkiem, czarno-purpurowa do białej. Kolba siedząca lub osadzona na trzonku. Kwiaty obupłciowe z 4–6 listkami okwiatu, taką samą liczbą pręcików o wolnych nitkach i pojedynczą, jednokomorową zalążnią, jedno-, dwu- lub (tylko u C. giganteum) wielozalążkową. Zalążki silnie kampylotropowe. Łożyska bazalne lub ścienne (parietalne)[7].
Jagody, zielone do czerwonych. Nasiona nerkowate do spiralnie skręconych, grzebieniaste, brodawkowate, rzadko gładkie, zgrubiałe na biegunie chalazalnym, o średnicy do 5 mm[7].
Gatunki podobne
Podolasia stipitata, o kolcach skierowanych w dół, kłączach o wyraźnych międzywęźlach i gładkich nasionach o średnicy 7 mm, oraz przedstawiciele rodzaju Lasiomorpha, o ogonkach liściowych kanciastych w przekroju, zrośniętych nitkach pręcików, tworzących stolony[7].
Cyrtosperma merkusii jest uprawiana na wyspach Pacyfiku z uwagi na jadalne, bogate w skrobię bulwy. Roślina ta jest podstawowym artykułem spożywczym na wyspach wulkanicznych Mikronezji.
Bulwy mogą być smażone, ugotowane lub upieczone. Są składnikiem wielu lokalnych potraw, przede wszystkim razem z bulwami kolokazji, owocami chlebowca, bananami, orzechami i kokosem[10].
Bulwy mogą być zbierane przez cały rok. Ważą przeważnie od kilku do kilkudziesięciu kilogramów, w zależności od kultywaru. Istnieją doniesienia o bulwach ważących nawet 180 kg. Przeciętne zbiory z roślin w wieku od 1,5 do 2 lat osiągają od 7,5 do 10 MT/ha[10]. Nadają się do długiego przechowywania, w dołach ziemnych nawet do 30 lat bez utraty przydatności do spożycia[11].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
AlistairHay.Delimitation and Circumscription of the Genera of Araceae Tribe Lasieae.„Annals of the Missouri Botanical Garden”.79(1),s.196-197,1992.(ang.).