Cieklin

Cieklin – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Dębowiec^[3][5]. Liczy ok. 1200 mieszkańców.

Integralne części wsi Cieklin^[3][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0348105	Dydówka	część wsi
0348128	Józefów	część wsi
0348111	Pasterniki	część wsi

Cieklin

wieś
Widok na wieś od strony zachodniej
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	jasielski
Gmina	Dębowiec
Liczba ludności (2023)	1239[1]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-222[2]
Tablice rejestracyjne	RJS
SIMC	0348097[3]
Położenie na mapie gminy Dębowiec Cieklin
Położenie na mapie Polski Cieklin
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Cieklin
Położenie na mapie powiatu jasielskiego Cieklin
49°38′53″N 21°23′20″E[4]
Strona internetowa

Kościół parafialny

Widok na Cieklinkę z Cieklina

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Cieklin.
Od 2008 roku funkcjonuje w Cieklinie Muzeum Narciarstwa im. Stanisława Barabasza.
W miejscowości ma swoją siedzibę parafia Św. Michała Archanioła, należąca do dekanatu Dębowiec, diecezji rzeszowskiej.

Położenie

Miejscowość odległa jest 18 km od Jasła i 19 km od Gorlic. Położona jest w dolinie potoku Bednarka, na pograniczu Beskidu Niskiego i Pogórza Jasielskiego. Od zachodu nad miejscowością wznosi się góra Cieklinka (512,8 m n.p.m.), a od wschodu Ostra Góra (366 m n.p.m.), na których znajdują się krzyże odnowione w 2000 r. Od południa rozciąga się masyw Magury Wątkowskiej, wchodzący w obszar Magurskiego Parku Narodowego.

Historia

Cieklin powstał w XIII wieku, swoją nazwę otrzymał od swego założyciela Ciekła (Piekosiński). Miejscowość była własnością opactwa benedyktynów tynieckich. W XIV wieku zakonnicy toczyli spór o Cieklin z Jakubem ze Żmigrodu. Spór ten rozstrzygnął na korzyść klasztoru książę Władysław Łokietek w 1319 r.^[6]. Długosz w „Liber Beneficiorum” podaje, że we wsi znajdował się kościół parafialny, zapewne drewniany, o którym jednak brak bliższych danych. Nową świątynię wzniesiono w 1631 r., a konsekrowano w 1640. W XV wieku Cieklin stał się własnością rycerską. Należał do Mniszchów, Ossolińskich, Stadnickich.

W 1595 roku wieś położona w powiecie bieckim województwa krakowskiego była własnością starosty krasnostawskiego Jana Mniszcha^[7].

Poza uprawą roli i pasterstwem głównym zajęciem mieszkańców Cieklina było kamieniarstwo. Produkowano tu z miejscowego piaskowca stopnie schodów, płytki podłogowe, krzyże nagrobne, figury świętych i in. W połowie XIX w. popularna „Geografia (...) Galicyi i Lodomeryi” podawała przy haśle „Cieklin”, iż tam ...z kamienia posadzki na cały ten kraj robią (...) robią i statuy z kamienia, ale rzemieślników nie masz dobrych.^[8]

W roku 1888 do Cieklina przyjechał Stanisław Barabasz (pierwszy zakopiański narciarz) by tu, zmuszony srogą zimą, wykonać pierwsze w Polsce narty. Po nieudanych próbach jazdy nie zniechęcił się i zabrał je do Krakowa. Tam jeździł po błoniach, następnie pod Kopcem Kościuszki, gdzie nauczył się zjazdów i zrozumiał całą przyjemność używania nart.

W 1889 r. nabył Cieklin Zygmunt Saryusz Wilkoszewski. Wybudował okazały murowany dworek i budynki gospodarskie, ale 4 lata później sprzedał je konwentowi norbertanek z krakowskiego Zwierzyńca. W 1898 r. z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. Dierzyńskiego, rozpoczęto budowę nowego kościoła według projektu Jana Sas-Zubrzyckiego^[9]. Budowę zakończono 6 lat później. Poświęcony 14 października 1904 r. przez ks. biskupa przemyskiego św. Józefa Sebastiana Pelczara.

W czasie I wojny światowej 4 maja 1915 r. w okolicach Cieklina rozegrała się Bitwa o Cieklin^[10], w której zginęło około 1000 żołnierzy.
Świadectwem tego są okoliczne cmentarze wojenne m.in.:

• Cmentarz wojenny nr 12 – Cieklin;
• Cmentarz wojenny nr 13 – Cieklin;
• Cmentarz wojenny nr 14 – Cieklin.

Wieś jest dobrze zagospodarowana: posiada pocztę, szkołę podstawową, gimnazjum, przedszkole, bibliotekę, ośrodek zdrowia, sklepy, małe zakłady usługowe i pracownie artystyczne (ceramika, szkło, witraże, kowalstwo).

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa podkarpackiego^[11].

• Kościół św. Stanisława Biskupa w Cieklinie.

Ludzie związani z Cieklinem

Z Cieklina pochodził przodek Piotra Cieklińskiego (1558–1604) – dyplomaty i dworzanina Jana Zamojskiego, pisarza i poety renesansowego, pierwszego polskiego komediopisarza.

• Aleksander Stadnicki (1786–1853) – historyk;
• Marian Szarek – ksiądz, neoprezbiter;
• Ignacy Wawszczak (1898–1937) – kapitan Wojska Polskiego, pilot balonowy, reprezentant Polski w Pucharze Gordona Bennetta, rekordzista świata.