Cholestaza ciężarnych

Cholestaza ciężarnych (ang. intrahepatic cholestasis of pregnancy) – łagodna choroba obejmująca drogi żółciowe i wątrobę, samoistnie ustępująca po rozwiązaniu ciąży schorzenie, występująca wskutek nadwrażliwości na hormony normalnie wytwarzane w czasie ciąży (estrogeny, progesteron). Z uwagi, że największe stężenie hormonów występuje około 30. tygodnia ciąży (głównie estrogenów), objawy choroby pojawiają się najczęściej właśnie w tym okresie. Częstość występowania w polskiej populacji szacuje się na 1-4%, natomiast wśród Indian andyjskich sięga 25%.

Cholestaza ciężarnych

Klasyfikacje
ICD-10	O26.6 Zaburzenia wątrobowe w ciąży, porodzie i połogu
DiseasesDB	6884

Patogeneza

U podłoża choroby leży wewnątrzwątrobowy zastój żółci, który powoduje podwyższenie stężenia:

• kwasów żółciowych,
• AlAT (ALT),
• AspAT (AST),
• bilirubiny,
• fosfatazy alkalicznej (ALP).

Objawy kliniczne

Objawy pojawiają się przede wszystkim w III trymestrze ciąży, rzadko przed 20. tygodniem^[1]. Są to:

• nasilony świąd skóry zwykle rozpoczynający się od dłoni i stóp, silniejszy nocą
• żółtaczka w okresie 1-4 tygodni od ustąpienia świądu
• hepatomegalia (powiększenie wątroby)

Świąd nasila się wraz z upływem ciąży – najsilniej odczuwalny jest w okresie bezpośrednio poprzedzającym poród. Objawy cholestazy ustępują w ciągu 2–3 tygodni po porodzie^[2].

Leczenie

• z przyczyn matczynych w zasadzie nie wymagałoby leczenia z uwagi na łagodny i przemijający charakter. W przypadku uporczywego świądu skóry stosuje się kwas ursodeoksycholowy lub cholestyraminę. Z uwagi na zaburzenia pracy wątroby – może prowadzić do upośledzenia produkcji czynników krzepnięcia i następowej zwiększonej skłonności do krwawienia. Dlatego stosuje się również witaminę K^[3].
• wpływ na dziecko
  • zagrożenie porodem przedwczesnym (do 40% ciąż)
  • sporadycznie wewnątrzmaciczne obumarcie płodu
  • obowiązuje częste monitorowanie stanu płodu!

Wystąpienie u kobiety objawów cholestazy ciężarnych jest przeciwwskazaniem do stosowania antykoncepcji hormonalnej.

Rokowanie

W przypadku cholestazy ciężarnych nie zwiększa się umieralność okołoporodowa, zwiększa się jednak częstość porodów przedwczesnych^[3].

Przypisy

1. Grzegorz H. Bręborowicz (red.): Położnictwo i ginekologia.. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005. ISBN 83-200-3082-X. Brak numerów stron w książce
2. T. Pusl, U. Beuers. Intrahepatic cholestasis of pregnancy.. „Orphanet J Rare Dis”, s. 26, 2007. DOI: 10.1186/1750-1172-2-26. PMID: 17535422.
3. Joachim W. Dudenhausen: Położnictwo praktyczne i operacje położnicze. Warszawa: PZWL, 2008, s. 77. ISBN 978-83-200-4032-6.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.