Loading AI tools
nawierzchnia drogowa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bruk – nawierzchnia ulicy, placu lub chodnika utwardzona za pomocą układania na niej warstwy przylegających do siebie ściśle kamieni, kostek kamiennych, betonowych lub ceramicznych. Nawierzchnię układa się na odpowiednio przygotowanej podbudowie z tłucznia i piasku, które służą wyrównaniu podłoża i drenażowi wody opadowej. Początkowo termin bruk dotyczył głównie nawierzchni z kamienia polnego lub nieregularnych ciosów kamiennych, z czasem zaczął być używany także dla nawierzchni z kostek kamiennych lub betonowych.
Kostka brukowa, służąca do układania nawierzchni posiada różne kształt i wielkość. W zależności od rodzaju surowca rozróżniamy:
Z betonu tradycyjnie przez wiele lat produkowano i nadal się wytwarza drobne elementy do wykonywania nawierzchni dróg i ulic:
Obecnie brukowe kostki betonowe produkowane są metodą wibroprasowania, czyli zagęszczenia betonu przez jednoczesne wibrowanie i prasowanie (nacisk). Do produkcji używa się mieszanek betonowych o małej zawartości wody, czasem z dodatkiem kruszyw w postaci kolorowych grysów lub pigmentów barwiących kostkę w całym przekroju lub (jako dwuwarstwowe) w wierzchniej warstwie. Materiał cechuje duża wytrzymałość i trwałość (materiał po zagęszczeniu cechuje mała nasiąkliwość, z którą wiąże się znaczna mrozoodporność).
W zależności od przeznaczenia kostkę produkuje się w różnych, standardowych grubościach:
Ze względu na obciążenie i warunki gruntowe podłoża kostka może być układana:
Przez zastosowanie różnych kształtów i kolorów można projektować indywidualne i ciekawe rozwiązania nawierzchni pozwalające także na uzyskanie np. na parkingach wydzielenia dróg dojazdowych i miejsc postojowych dla pojazdów bez konieczności malowania pasów rozdzielających.
Współcześnie występujące najpopularniejsze kształty kostek brukowych (kostek Bauma):
Niejednokrotnie zdarza się, zwłaszcza współcześnie, że nowa kostka brukowa posiada tzw. wykwity. Nie jest to wada produkcyjna, a zjawisko naturalne, które jednak rzutuje na wygląd estetyczny kostki. Na rynku są dostępne preparaty pomagające niwelować przebarwienia, jednakże na całkowite ich wyeliminowanie potrzeba około trzech lat. Znikają one na skutek reakcji powolnego przechodzenia węglanu wapnia w łatwo rozpuszczalny wodorowęglan wapnia pod wpływem działania miękkiej wody deszczowej i dwutlenku węgla. Wykwity tracą się także w wyniku ścierania się użytkowanej powierzchni.
Do lat 50. XX w. często stosowano nawierzchnie z kamienia polnego (tzw. kocie łby), układanego ręcznie. Zaletami były tani miejscowy materiał i wysoka trwałość, natomiast główną wadą była nierówna powierzchnia zmniejszająca komfort poruszania się. Obecnie sporadycznie stosuje się nawierzchnię z kamienia polnego podczas rekonstrukcji otoczenia obiektów zabytkowych (np. dziedzińce obronnych zamków). Problemem napotykanym przy rekonstrukcji jest niemal całkowity brak fachowców znających technologię układania wytrzymałego bruku. Dzisiaj głównymi zaletami są malowniczy wygląd (szczególnie w pobliżu zabytków architektury lub kompleksów zieleni), a także całkowicie naturalny, ekologiczny surowiec. Do dzisiaj nawierzchnie z polnego kamienia można spotkać na niektórych drogach polnych, wiejskich lub leśnych, a także w zabytkowych dzielnicach miast.
Proces układania kostki brukowej można podzielić na następujące etapy[4]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
