Borsuk
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Borsuk[7] (Meles) – rodzaj ssaków z podrodziny Melinae w obrębie rodziny łasicowatych (Mustelidae). Współcześnie używane polskie określenie tego zwierzęcia, które wyparło wcześniejszą nazwę jaźwiec[8], pochodzi oryginalnie z języków tureckich (turcyzm), a do języka polskiego trafiła za pośrednictwem rusińskim (rutenizm)[9].
Meles | |||
Brisson, 1762[1] | |||
![]() Przedstawiciel rodzaju – borsuk europejski (M. meles) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
borsuk | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Ursus meles Linnaeus, 1758 | |||
Synonimy | |||
| |||
Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania | |||
![]() Meles meles Meles leucurus Meles anakuma |
Zasięg występowania
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 49,5–90 cm, długość ogona 11,5–20,5 cm; masa ciała 3,5–17 kg[11][13].
Systematyka
Podsumowanie
Perspektywa
Rodzaj zdefiniował w 1762 roku francuski zoolog Mathurin Jacques Brisson w publikacji swojego autorstwa dotyczącej systematyki ssaków[c][1]. Brisson nie wskazał gatunku typowego (opisał tylko cztery gatunki bez stosowania się do zasad nazewnictwa binominalnego); w ramach późniejszego oznaczenia w 1998 roku Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej na gatunek typowy wyznaczyła borsuka europejskiego (M. meles)[2].
Etymologia
- Meles: łac. meles ‘borsuk’[14].
- Taxus: nowołac. taxus ‘borsuk’, od pragerm. þahsuz ‘borsuk’[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): „Blaireau” (= Ursus meles Linnaeus, 1758).
- Melesium: łac. meles „borsuk”[14].
- Eumeles: gr. ευ eu „dobry, ładny, typowy”; rodzaj Meles Brisson, 1762 (borsuk)[16]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Meles anakuma Temminck, 1844.
- Meledes: rodzaj Meles Brisson, 1762 (borsuk); -οιδης -oidēs ‘przypominający’[17]. Gatunek typowy: Meles taxus arenarius Satunin, 1895 (= Taxidea leucurus Hodgson, 1847).
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[18][13][10]:
Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[7] | Podgatunki[11][10][13] | Rozmieszczenie geograficzne[11][10][13] | Podstawowe wymiary[11][13][d] | Status IUCN[19] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
Meles meles | (Linnaeus, 1758) | borsuk europejski | gatunek monotypowy | Europa na wschód do Wołgi (Rosja), na północ od gór Kaukaz, Krety i Rodos | DC: 56–90 cm DO: 11,5–20 cm MC: 10–16 kg |
LC |
![]() |
Meles canescens | Blanford, 1875 | gatunek monotypowy | Kaukaz i Bliski Wschód od Turcji, Izraela, Libanu i Syrii po Irak, Iran i północny Afganistan | DC: około 84 cm DO: brak danych MC: brak danych |
NE | |
Meles leucurus | Hodgson, 1847 | borsuk azjatycki | 2 podgatunki | Rosja (na wschód od rzeki Wołga przez Syberię do Rosyjskiego Dalekiego Wschodu), Kazachstan, Mongolia, północna, środkowa, wschodnia i południowo-wschodnia Chińska Republika Ludowa i Półwysep Koreański | DC: 49–70 cm DO: 13–20 cm MC: 3,5–9 kg |
LC | |
![]() |
Meles anakuma | Temminck, 1844 | borsuk japoński | gatunek monotypowy | Honsiu, Kiusiu i Sikoku, Japonia | DC: 50–80 cm DO: 14–20 cm MC: 6–17 kg |
LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.
Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu[20]:
- Meles chiai Teilhard de Chardin, 1940[21] (Azja)
- Meles magna Jiangzuo Qigao, Liu Jinyi, J. Wagner & Chen Jin, 2018[22] (Azja)
- Meles minor (Pei Wenzhong, 1987)[23] (Azja)
- Meles mukasianakuma Shikama, 1949[24] (Azja)
- Meles teilhardi Qiu Zhanxiang, Deng Tao & Wang Banyue, 2004[25] (Azja)
- Meles thorali Viret, 1951[26] (Europa)
Uwagi
- Nowa nazwa dla Taxus É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier, 1795.
- DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.