Bonn

Bonn (Bundesstadt Bonn – miasto federalne Bonn) – miasto na prawach powiatu w zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, po obu stronach rzeki Ren. Bonn leży ok. 30 km na południe od Kolonii. W połowie drogi do Kolonii leży port lotniczy Köln/Bonn. Historia miasta liczy ponad 2000 lat i sięga do czasów germańskich i rzymskich osad. Od 1597 do 1794 Bonn było rezydencją książąt kolońskich, w 1770 roku przyszedł tu na świat Ludwig van Beethoven, a w 1856 pochowano tu Roberta Schumanna. W latach 1949–1991 miasto było stolicą RFN; po zjednoczeniu dwóch państw niemieckich stolicą ponownie stał się Berlin.

Ten artykuł dotyczy miasta w Niemczech. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Bonn

Ratusz
herb Bonn↗ Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia Północna-Westfalia
Zarządzający	Katja Dörner↗
Powierzchnia	141,22 km²
Populacja (31.12.2016) • liczba ludności • gęstość	322 125[1] 2281 os./km²
Nr kierunkowy	0228
Kod pocztowy	53111–53129, 53173–53179, 53225, 53227, 53229
Tablice rejestracyjne	BN
Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii Bonn
Położenie na mapie Niemiec Bonn
50°44′N 7°06′E
Strona internetowa

Panorama miasta o świcie

Historia

Miasto powstało jako fort założony przez legionistów rzymskich, wówczas nazywane było Bonna. W XIII w. stało się siedzibą arcybiskupów Kolonii, którzy równocześnie sprawowali doczesną władzę w archidiecezji.

W 1770 roku w Bonn urodził się Ludwig van Beethoven. W 1815 roku kontrolę nad miastem przejęły Prusy.

Po II wojnie światowej miasto było stolicą RFN. Berlin Zachodni był małą wyspą w komunistycznym morzu, łatwą do ewentualnego podboju przez wojska NRD. Bonn zaś dużym miastem w rozsądnej odległości od granicy wewnątrzniemieckiej. Zjednoczony Berlin odzyskał status stolicy w latach 90. XX wieku. Za sprawą tzw. ustawy Berlin/Bonn z 1994 roku i uzupełniających ją przepisów dotychczasowej stolicy przyznano wyłączny tytuł „miasta federalnego” (Bundesstadt) i zagwarantowano pozostawienie w niej kilku instytucji centralnych.

W Bonn swoją główną siedzibę ma dzisiaj sześć ważnych ministerstw: edukacji, zdrowia, obrony, środowiska, rolnictwa oraz współpracy gospodarczej. Pozostałe ministerstwa mają tu swoją drugą siedzibę. W Willi Hammerschmidt znajduje się druga siedziba Prezydenta Republiki, a w Pałacu Schaumburg – druga siedziba Kanclerza Niemiec. Znajduje się tu również wysokościowiec o potocznej nazwie „Der lange Eugen” – dawny hotel dla deputowanych (Abgeordnetenhochhaus). Bonn jest także siedzibą 16 agend podporządkowanych ONZ.

W Bonn znajdują się także siedziby dwóch spółek wchodzących w skład indeksu DAX: Deutsche Post i Deutsche Telekom oraz siedziba Deutsche Postbank(inne języki).

W Bonn znajduje się Uniwersytet, który jest jedną z najlepszych uczelni w Niemczech. Funkcjonują tu również liczne instytucje kultury (Theater der Stadt Bonn w modernistycznym budynku nad brzegiem Renu, Kunstmuseum Bonn(inne języki), Akademisches Kunstmuseum(inne języki)).

Podział administracyjny

Miasto dzieli się na cztery dystrykty (Stadtbezirk), które podzielone są na 51 dzielnic (Ortsteil):

• Bad Godesberg: Alt-Godesberg, Friesdorf, Godesberg-Nord, Godesberg-Villenviertel, Heiderhof, Hochkreuz, Lannesdorf, Mehlem, Muffendorf, Pennenfeld, Plittersdorf, Rüngsdorf, Schweinheim
• Beuel: Beuel-Mitte, Beuel-Ost, Geislar, Hoholz, Holtorf, Holzlar, Küdinghoven, Limperich, Oberkassel, Pützchen/Bechlinghoven, Ramersdorf, Schwarzrheindorf/Vilich-Rheindorf, Vilich, Vilich-Müldorf
• Bonn: Auerberg, Bonn-Castell (do 2003: Bonn-Nord), Bonn-Zentrum, Buschdorf, Dottendorf, Dransdorf, Endenich, Graurheindorf, Gronau, Ippendorf, Kessenich, Lessenich/Meßdorf, Nordstadt, Poppelsdorf, Röttgen, Südstadt, Tannenbusch, Ückesdorf, Venusberg, Weststadt
• Hardtberg(inne języki): Brüser Berg, Duisdorf, Hardthöhe, Lengsdorf

Transport

W mieście znajdują się następujące stacje kolejowe: Bonn Hauptbahnhof, Bonn-Bad Godesberg, Bonn-Duisdorf, Bonn-Oberkassel, Bonn-Beuel, Bonn-Mehlem(inne języki).

Na terenie miasta funkcjonuje system kolei miejskiej – Stadtbahn Bonn.

Sport

• SV Beuel 06 – klub piłkarski
• Telekom Baskets Bonn(inne języki) – klub koszykarski

Współpraca

Miejscowości partnerskie:

• Uzbekistan: Buchara
• Węgry: Budafok – dzielnica Budapesztu
• Ghana: Cape Coast
• Włochy: Frascati (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
• Belgia: Kortrijk (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
• Boliwia: La Paz
• Białoruś: Mińsk^[2]
• Francja: Mirecourt (kontakty utrzymuje dzielnica Beuel)
• Wielka Brytania: Oksford
• Polska: Opole
• Brandenburgia: Poczdam
• Francja: Saint-Cloud (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
• Steglitz-Zehlendorf – dzielnica Berlina (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
• Izrael: Tel Awiw-Jafa
• Francja: Villemomble (kontakty utrzymuje dzielnica Hardtberg(inne języki))
• Wielka Brytania: Windsor and Maidenhead (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
• Turcja: Yalova (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)

Przypisy

1. Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW) – Einwohnerzahlen im Regierungsbezirk Köln [online], it.nrw.de [dostęp 2018-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-31] (niem.).
2. Города-побратимы города Минска [online], Минский городской исполнительный комитет [dostęp 2020-04-01] (ros.).

Linki zewnętrzne

• Panorama miasta (niem.)

Kontrola autorytatywna (miasto liczące ponad 100 tysięcy mieszkańców):

• VIAF: 312793885
• LCCN: n79046411
• GND: 4007666-0
• BnF: 11994451p
• SUDOC: 027215245
• NKC: ge134078
• BNE: XX453961
• J9U: 987007561823705171

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3879436
• Britannica: place/Bonn
• Treccani: bonn
• Universalis: bonn
• БРЭ: 5661289
• SNL: Bonn
• DSDE: Bonn
• Hrvatska enciklopedija: 8678