Bitwa o Bachmut
bitwa wojny rosyjsko-ukraińskiej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
bitwa wojny rosyjsko-ukraińskiej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa o Bachmut – bitwa tocząca się od początku sierpnia 2022 między Siłami Zbrojnymi Ukrainy a wojskami Federacji Rosyjskiej o kontrolę nad miastem Bachmut. W wyniku działań zbrojnych miasto oraz okolice zostały w dużym stopniu zniszczone[3]. Ze względu na uporczywość walk i wysokie straty wśród walczących porównywana jest do bitwy pod Verdun – najdłuższej bitwy I wojny światowej[4].
inwazja Rosji na Ukrainę | |||
Panorama zachodniego Bachmutu w kwietniu 2023 roku. | |||
Czas |
1 sierpnia 2022 – 20 maja 2023 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Przyczyna | |||
Wynik |
zwycięstwo Rosji | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Ukrainy | |||
48°35′42″N 38°00′00″E |
Federacja Rosyjska dokonała pełnoskalowej inwazji na Ukrainę nad ranem 24 lutego 2022 w wyniku eskalacji trwającego od 2014 roku konfliktu zbrojnego pomiędzy tymi dwoma państwami[5]. Po wycofaniu się wojsk ukraińskich z Siewierodoniecka i Lisiczańska Rosjanie skierowali swoje siły do zdobycia Bachmutu, stojącego na drodze do zajęcia Słowiańska i Kramatorska, a następnie całego obwodu donieckiego[6].
Pierwszy ostrzał Bachmutu miał miejsce 17 maja 2022 r., a 30 maja rozpoczęto walki o drogę Konstantinowka – Bachmut. Przez czerwiec i lipiec toczyły się walki o kontrolę nad drogami prowadzącymi do Bachmutu, a po ich opanowaniu Rosjanie przenieśli walki na pogranicze Sołedaru i Bachmutu[7].
1 sierpnia 2022 wojska rosyjskie dokonały szeregu ataków na miejscowości położone na południu i południowym wschodzie od Bachmutu[8]. Następnego dnia Ukraina poinformowała, że siły rosyjskie zintensyfikowały naloty i ostrzał Bachmutu, rozpoczynając atak lądowy na południowo-wschodnią część miasta[9] siłami 5-7 szturmowych brygadowych grup bojowych, które podeszły do miasta na odległość 4–6 km. Tego dnia rozpoczął się regularny ostrzał miasta z ciężkiej artylerii. W ciągu pierwszego tygodnia walk Rosjanom udało się posunąć o 10 km w głąb ukraińskich pozycji[7].
Ukraińskie kontruderzenie rozpoczęte 12 sierpnia zmusiło Rosjan do odwrotu w rejonie Jakowlewki, Kodemy, Wierszyny i Weselej Doliny, a duże straty wśród słabo wyszkolonych, wyposażonych i zmotywowanych żołnierzy skłoniły Rosję do wprowadzenia w rejon Bachumutu najemników z Grupy Wagnera. 18 sierpnia najemnicy z Grupy Wagnera podjęli nieudany, trzydniowy atak w kierunku Soledaru i walki o drogę łączącą Gorłowkę z Bachmutem, ponosząc znaczne straty[7].
Po nieudanej ofensywie na Sołedar walki przybrały charakter pozycyjny, a na znaczeniu zyskało zastosowanie artylerii. W następnym okresie Rosjanie kilkukrotnie próbowali uderzyć na miasto od południa i północnego wschodu, ale wskutek niekorzystnych warunków związanych z rozmiękłym gruntem, ataki te załamały się. W ciągu dwóch miesięcy po zalegnięciu frontu w sierpniu, Rosjanom udało się posunąć o 2–5 km[7]. Rosyjski atak rakietowy z 22 września zniszczył główny most przez rzekę Bachmutkę, która przecina miasto, zakłócając ukraińską logistykę wojskową[10]. 7 października siły rosyjskie wkroczyły do wiosek Zajcewe i Opytne na południowych i południowo-wschodnich obrzeżach miasta[11]. Bezpośrednie walki o miasto zaczęły się w połowie października, a pierwszą jego część – zakłady cementowe – Grupa Wagnera zajęła 27 października[12].
Na początku listopada bitwa przybrała charakter walk pozycyjnych w okopach z dużymi stratami obu stron od intensywnego ostrzału artyleryjskiego[13].
10 stycznia 2023 r. Grupa Wagnera zdobyła pobliskie miasto Sołedar[14][15][16], położone 20 km na północ od Bachmutu[17], ale ostatnie ukraińskie jednostki opuściły granice miasta 25 stycznia[7]. 20 stycznia Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej i Grupa Wagnera stwierdziły, że zajęły wioskę Kliszczijiwka, położoną 9 km na południowy zachód od miasta[17].
Zdobycie Sołedaru pozwoliło Rosjanom odciąć jedną z dróg zaopatrzenia ukraińskiej armii, w związku z czym Rosjanie na początku lutego wznowili atak na Bachmut. W efekcie dalszych ciężkich walk Grupa Wagnera zdobyła Krasną Horę i Paraskowiewkę, odcinając drugą drogę zaopatrzeniową do miasta[7].
Na początku marca Ukraińcy cofnęli się do południowo-zachodniej części miasta, ustanawiając linię obrony na rzece i kanałach[7].
7 marca siły ukraińskie częściowo wycofały się z pozycji położonych nad rzeką Bachmutka[18].
18 maja niemiecka gazeta „Bild” poinformowała, że wojskom rosyjskim dzień wcześniej udało się przedrzeć przez rzekę Bachmutkę i zmusić Ukraińców do stopniowego wycofywania się z miasta. Według stanu na 18 maja pod kontrolą obrońców pozostawało 20 budynków na zachodnich obrzeżach Bachmutu[19]. 20 maja Rosja ogłosiła zdobycie ostatnich budynków miasta, aczkolwiek w części jego administracyjnych granic nadal bronili się Ukraińcy[12].
20 maja 2023 r. Prigożyn ogłosił, że jego najemnicy opanowali wszystkie budynki w mieście, przy czym dowództwo wojsk ukraińskich początkowo nie chciało potwierdzić prawdziwości tego komunikatu[20].
W lipcu 2023 r. intensywna kontrofensywa Ukrainy doprowadziła do półokrążenia miasta i przejęcia kontroli nad wszystkimi drogami dojazdowymi[21], a oddziały w mieście zostały niemal całkowicie pozbawione dostaw zaopatrzenia. 10 lipca Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy poinformował, że pod Bachmutem od początku działań wojennych wyzwolone zostały łącznie 24 km² terytorium, w tym nad głównymi dominującymi wzniesieniami wokół miasta. W raporcie brytyjskiego wywiadu wskazano, że na początku lipca Bachmut ponownie stał się miejscem jednych z najbardziej intensywnych walk na froncie[22].
5 listopada 2022 roku zastępca burmistrza Bachmutu stwierdził, że w mieście zginęło 120 cywilów[23].
W pierwszym tygodniu marca 2023 roku straty rosyjskie oszacowano na ok. 20–30 tys. zabitych i rannych[24]. 25 marca według strony ukraińskiej straty rosyjskie wyniosły 40 tysięcy zabitych i rannych, w większości wagnerowców i zwerbowanych więźniów[25]. Liczba członków Grupy Wagnera zmniejszyła się z 45 tysięcy do 7 tysięcy[26]. 23 marca poinformowano, że Prigożyn planuje przenieść Grupę Wagnera do krajów afrykańskich[27].
Na początku marca 2023 NATO określiło straty ukraińskie na pięciokrotnie mniejsze niż u strony rosyjskiej[28]. W bazie UA Losses odnotowano dane 4798 żołnierzy ukraińskich zabitych pod Bachmutem w okresie od 1 sierpnia 2022 do 20 maja 2023[2].
Straty rosyjskie są wg szacunków amerykańskich z maja 2023 zgodne w przybliżeniu z liczbami, podawanymi przez Prigożyna: około 20 tysięcy zabitych[a][29] (w tym 10 tysięcy więźniów i drugie tyle „zawodowych najemników”[30]). Podczas szczytu G7 w Hiroszimie pod koniec maja 2023 prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden przekazał jednak, że aby zdobyć miasto Rosja straciła w Bachmucie ponad 100 tys. żołnierzy[31].
Bachmut mógł stanowić bazę do późniejszego ataku od południa na Kramatorsk i Słowiańsk, połączonego z atakiem z północy od Iziumu, lecz we wrześniu 2022 roku ukraińska kontrofensywa odepchnęła rosyjskie siły spod Iziumu, likwidując groźbę okrążenia tych miast[12]. Pomimo braku znaczenia strategicznego i utraty znaczenia operacyjnego, zdobycie Bachmutu pozostało symbolicznym celem dla Rosjan[12]. Ukraińskie siły natomiast stosowały obronę uporczywą, angażując tam siły rosyjskie. Na skutek walk opanowane ostatecznie przez Rosjan miasto zostało całkowicie zrujnowane[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.