Bit

Bit (z ang., kawałek, także skrót od binary digit, czyli cyfra dwójkowa) – najmniejsza ilość informacji potrzebna do określenia, który z dwóch równie prawdopodobnych stanów przyjął układ. Jednostka logiczna.

Ten artykuł dotyczy jednostki informacji. Zobacz też: Bit (ujednoznacznienie).

Bit [b]

Wymiar	${\displaystyle [\mathrm {b} ]}$
Jednostka	ilość informacji
Pochodzenie nazwy	en. binary digit – cyfra dwójkowa

Wielokrotności bitów
Przedrostki dziesiętne (SI)			Przedrostki binarne (IEC 60027-2)
Nazwa	Symbol	Mnożnik	Nazwa	Symbol	Mnożnik
kilobit	kb	103=10001	kibibit	Kib	210=10241
megabit	Mb	106=10002	mebibit	Mib	220=10242
gigabit	Gb	109=10003	gibibit	Gib	230=10243
terabit	Tb	1012=10004	tebibit	Tib	240=10244
petabit	Pb	1015=10005	pebibit	Pib	250=10245
eksabit	Eb	1018=10006	eksbibit	Eib	260=10246
zettabit	Zb	1021=10007	zebibit	Zib	270=10247
jottabit	Yb	1024=10008	jobibit	Yib	280=10248

Jest to również najmniejsza jednostka informacji używana w odniesieniu do sprzętu komputerowego, a oznaczana jest za pomocą „b”. Często mylnie używa się podstawowych przedrostków z układu SI (o mnożniku 1000), podczas gdy powinny być stosowane przedrostki binarne (mnożnik 1024). Należy więc zachować ostrożność przy interpretacji treści.

Bit przyjmuje jedną z dwóch wartości, które zwykle określa się jako 0 (zero) i 1 (jeden), choć można przyjąć dowolną inną parę wartości, np. prawda i fałsz, tak lub nie czy -1 i +1. W pierwszym przypadku bit jest tożsamy z cyfrą w systemie dwójkowym^[1].

Binarny sposób zapisu informacji związany jest z tym, że komputer jako urządzenie cyfrowe rozpoznać może dwa stany napięciowe:

• 0 – zerowe lub bardzo niskie (mniej niż 10% wartości wysokiego)
• 1 – wysokie napięcie (np. 5V^[2]).

Z tego względu obliczenia wykonywane przez procesor opierają się na binarnym (dwójkowym) systemie liczbowym.

We wczesnej historii komputeryzacji istniały komputery opierające się na dziesiętnym systemie liczenia, lecz okazał się on mało efektywny w praktyce. Powstał także jeden komputer liczący w systemie trójkowym.

Szybkość transmisji danych i przepustowość kanału transmisji mierzy się w bitach na sekundę (bps, b/s, bit/s), kilobitach na sekundę (kb/s), megabitach na sekundę (Mb/s) czy w gigabitach na sekundę (Gb/s).

Jednostki pokrewne

Szanon (Sh, ang. shannon) jest używany jako jednostka ilości informacji^[3] i czasem odróżniany od bitu traktowanego jako jednostka ilości miejsca zajętego przez tę informację (jeśli informacja zajmuje 1000 bitów, ale da się skompresować bezstratnie do 500, to ma 500 szanonów).

Nat jest jednostką ilości informacji mierzonej przez logarytm naturalny ilości możliwości (1 nat = log₂(e) bitów, 1 bit = ln(2) natów).

Ban lub hartlej (alternatywna nazwa; ang. hartley) jest jednostką mierzącą ilość informacji ilością cyfr dziesiętnych potrzebnych do zapisania informacji (z ułamkami, więc 1 ban = ln(10) natów = log₂(10) bitów).

Bajt jest minimalną ilością adresowalnej pamięci w komputerze, zwykle jest równy oktetowi (8 bitów).

Jako słowo może być określony rozmiar rejestru uniwersalnego procesora, lub szerokość magistrali danych (uwaga: komputer może mieć wiele magistrali o różnych szerokościach – wtedy określa się słowo dla wskazanej magistrali); z zasady jest wielokrotnością bajta.

Zobacz też

• przedrostek dwójkowy
• Bit Error Rate
• bit parzystości
• bit znaku
• kubit
• trit

Przypisy

1. Słownik terminologiczny informacji naukowej, MariaM. Dembowska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1979, s. 31.
2. Logic signal voltage levels - All About Circuits. [dostęp 2015-02-07]. (ang.).
3. szanon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-11-05].

Kontrola autorytatywna (jednostka informacji):

• GND: 4145760-2

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: technology/bit-communications
• Treccani: bit
• Universalis: bit
• SNL: bit
• DSDE: bit_-_binær_enhed, bit_-_måleenhed