Przedrostek SI

Przedrostek SI – prefiks wyrażający wielokrotności i podwielokrotności jednostek miar opartych na systemie metrycznym. Przedrostki zostały wdrożone w ramach układu SI, choć okazjonalnie stosuje się je także do jednostek spoza tego systemu (np. mililitr czy milisekunda kątowa).

Przedrostki jednostek miar układu SI

Nazwa	Etymologia		Symbol	Mnożnik			Przykład	Stoso- wane od	Nazwa nieoficjalna[1]
	język	słowo		potęga	zapis dziesiętny	nazwa
quetta[2][3]	gr.	deka – dziesięć[4]	Q	1030	1 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000	kwintylion	Qg – quettagram	2022
ronna[2][3]	gr.	ennea – dziewięć[4]	R	1027	1 000 000 000 000 000 000 000 000 000	kwadryliard	Rg – ronnagram	2022
jotta	gr.	okto – osiem	Y	1024	1 000 000 000 000 000 000 000 000	kwadrylion	Yg – jottagram	1991	otta
zetta	łac.	septem – siedem	Z	1021	1 000 000 000 000 000 000 000	tryliard	Zm – zettametr	1991	hepa
eksa	gr.	heks – sześć	E	1018	1 000 000 000 000 000 000	trylion	EB – eksabajt	1975
peta	gr.	pente – pięć	P	1015	1 000 000 000 000 000	biliard	Ps – petasekunda	1975
tera	gr.	teras – potwór	T	1012	1 000 000 000 000	bilion	Tm – terametr	1960
giga	gr.	gigas – olbrzymi	G	109	1 000 000 000	miliard	GW – gigawat	1960
mega	gr.	megas – wielki	M	106	1 000 000	milion	MHz – megaherc	1960
kilo	gr.	chilioi – tysiąc	k	103	1 000	tysiąc	km – kilometr	1795
hekto	gr.	hekaton – sto	h	102	100	sto	hPa – hektopaskal	1795
deka	gr.	deka – dziesięć	da	101	10	dziesięć	dag – dekagram	1795	dk
				100	1	jeden	m – metr, g – gram
decy	łac.	decimus – dziesiąty	d	10−1	0,1	jedna dziesiąta	dm – decymetr	1795
centy	łac.	centum – sto	c	10−2	0,01	jedna setna	cm – centymetr	1795
mili	łac.	mille – tysiąc	m	10−3	0,001	jedna tysięczna	mm – milimetr	1795
mikro	gr.	mikros – mały	µ	10−6	0,000 001	jedna milionowa	µm – mikrometr	1960	u
nano	gr.	nanos – karzeł	n	10−9	0,000 000 001	jedna miliardowa	nF – nanofarad	1960
piko	wł.	piccolo – mały	p	10−12	0,000 000 000 001	jedna bilionowa	pF – pikofarad	1960
femto	duń.	femten – piętnaście	f	10−15	0,000 000 000 000 001	jedna biliardowa	fm – femtometr	1964
atto	duń.	atten – osiemnaście	a	10−18	0,000 000 000 000 000 001	jedna trylionowa	as – attosekunda	1964
zepto	fr., gr.	sept, hepta – siedem	z	10−21	0,000 000 000 000 000 000 001	jedna tryliardowa	zN – zeptoniuton	1991	ento
jokto	gr.	okto – osiem	y	10−24	0,000 000 000 000 000 000 000 001	jedna kwadrylionowa	yg – joktogram	1991	fito
ronto[2][3]	gr.	ennea – dziewięć[4]	r	10-27	0,000 000 000 000 000 000 000 000 001	jedna kwadryliardowa	rg – rontogram	2022
quecto[2][3]	gr.	deka – dziesięć[4]	q	10-30	0,000 000 000 000 000 000 000 000 000 001	jedna kwintylionowa	qg – quectogram	2022

Zobacz też

• jednostka pochodna układu SI
• przedrostek dwójkowy
• jednostki Plancka

Przypisy

1. Measurements, Units of Measurement, Weights and Measures – Numericana [online] (ang.).
2. Résolutions de la Conférence générale des poids et mesures (27 e réunion) 15-18 novembre 2022 / Resolutions of the General Conference on Weights and Measures (27th meeting) 15-18 November 2022, Międzynarodowe Biuro Miar i Wag, 18 listopada 2022. Brak numerów stron w książce
3. Międzynarodowe Biuro Miar i Wag [online], BIPM [dostęp 2024-05-29] (ang.).
4. How many yottabytes in a quettabyte? Extreme numbers get new names, Nature, 18 listopada 2022. Brak numerów stron w książce

Bibliografia

• The International System of Units (SI). Międzynarodowe Biuro Miar i Wag, 2006. s. 121. [dostęp 2015-08-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Przedrostki dwójkowe (ang.)
• Notacja_West-East_i_Bin

Encyklopedie internetowe (przedrostek jednostki):

• The Canadian Encyclopedia: si-prefixesnbspnbspnbsp
• SNL: SI-prefikser
• DSDE: SI-præfiks