Bełchów

Bełchów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Nieborów.

Bełchów

wieś
Kościół św. Macieja Apostoła w Bełchowie
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	łowicki
Gmina	Nieborów
Liczba ludności (2011)	2199[1]
Strefa numeracyjna	46
Kod pocztowy	99-418[2]
Tablice rejestracyjne	ELC
SIMC	0733100
Położenie na mapie Polski Bełchów
Położenie na mapie województwa łódzkiego Bełchów
Położenie na mapie powiatu łowickiego Bełchów
Położenie na mapie gminy Nieborów Bełchów
52°01′35″N 20°03′24″E[3]

Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w ziemi rawskiej województwa rawskiego w 1792 roku^[4].

Części wsi

Integralne części wsi Bełchów^[5][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
1039381	Za Torem	część wsi

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi, leżącej w obrębie dóbr łowickich arcybiskupów gnieźnieńskich, pochodzi z 1366 r., z okresu rządów abpa Jarosława Bogorii Skotnickiego. Tutejszy kościół, zapewne drewniany, wzmiankowany jest po raz pierwszy w r. 1548.

W 1649 arcybiskup gnieźnieński Maciej Łubieński utworzył w Bełchowie parafię św. Macieja Apostoła^[7].

W 1815 r. miejscowość weszła wraz z Królestwem Polskim w skład państwa rosyjskiego. 1845 r. w pobliżu wsi przeprowadzono linię kolejową Skierniewice – Łowicz i wybudowano stację, co przyczyniło się znacznie do późniejszego rozwoju osady. W l. 1865–1867 wzniesiony został zachowany do dziś, murowany kościół, obok niego zaś drewniana szkoła. W 1881 r. nad Skierniewką powstał młyn wodny, a w 1894 r. zbudowano murowaną szkołę jednoklasową.

W 1924 prywatny przedsiębiorca założył we wsi hutę szkła „Nieborów”, która – mimo zmian właścicieli i okresowych przerw w pracy – funkcjonowała także podczas II wojny światowej aż do 1947, kiedy to została upaństwowiona. W 1968 zakład stał się częścią Huty Szkła „Feniks” w Piotrkowie Trybunalskim.

3 września 1939 lotnictwo niemieckie zbombardowało stację kolejową w Bełchowie, w wyniku nalotu zginął jeden żołnierz polski, a kilku zostało rannych. W czasie Bitwy nad Bzurą we wsi doszło do potyczki oddziałów rozpoznawczych niemieckiej 8. Armii i 7. Wielkopolskiego Pułku Strzelców Konnych. W trakcie walk poległo 5 żołnierzy polskich, śmierć poniosło także 12 mieszkańców wsi.

W l. 1961–1962 Bełchów otrzymał ostatecznie nowy, kompletny budynek szkoły podstawowej, której nadano imię Władysława Broniewskiego.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bełchów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa^[8] na listę zabytków wpisane są obiekty:

• zespół kościoła parafialnego pw. św. Macieja, 1866, 1900, nr rej.: 973/A z 30.06.1994:
  • kościół
  • cmentarz kościelny
  • mur ogrodzeniowy
  • kaplica pogrzebowa
  • kapliczka

Zobacz też

• Bełchów (stacja kolejowa)
• Bełchów (gromada)

Przypisy

1. Bełchów. [w:] Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r. [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-08-03].
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 17 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 3674
4. Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa rawskiego, 1792
5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
6. GUS. Rejestr TERYT
7. Bełchów. Parafia p.w. św. Macieja Apostoła. diecezja.lowicz.pl. [dostęp 2017-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-12)].
8. NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-17].