Batalion ON „Żnin”

Żniński Batalion Obrony Narodowej (batalion ON „Żnin”) – pododdział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Żniński Batalion Obrony Narodowej

Batalion Obrony Narodowej „Żnin”

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	18.09.1939
Dowódcy
Pierwszy	mjr Stanisław Wultański
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja	Żnin
Formacja	Obrona Narodowa
Rodzaj wojsk	piechota
Skład	typ „S”.

Obrona Narodowa w 1939

Chełmińska ON

Organizacja i formowanie

Batalion sformowany został wiosną 1939, w składzie Chełmińskiej Brygady ON, na podstawie etatu batalionu ON typ „S”.

Jednostką administracyjną i mobilizującą dla Żnińskiego batalionu ON był 62 pułk piechoty w Bydgoszczy.

W trakcie organizacji pododdziału zakładano, że wraz z Wągrowieckim i Bydgoskim batalionem ON utworzy Kujawską Brygadę ON. Dotychczasowa 3. kompania Kcyńskiego batalionu ON stacjonująca w Żninie została włączona do Żnińskiego batalionu ON, jako 1 kompania.

W kampanii wrześniowej jednostka walczyła w składzie 26 Dywizji Piechoty, a od 10 września w składzie Zgrupowania płk. Stanisława Siudy (Poznańska Brygada ON).

Obsada personalna i organizacja batalionu

Obsada personalna batalionu

• dowódca – mjr Stanisław Wultański^[1][2][3]
  • adiutant - ppor. rez. Stanisław Kuczkowski^[4]
• dowódca oddziału (plutonu łączności) - NN
• dowódca plutonu ppanc. - NN
• dowódca plutonu broni towarzyszącej - NN
• dowódca drużyny pionierów - NN
• dowódca 1 kompanii km „Żnin” – por. Julian Soleżyński^[5][6]
  • dowódca I plutonu strzeleckiego – ppor. rez. Henryk Kazimierz Lisiak^[5][7][8][9]
  • dowódca II plutonu strzeleckiego – ppor. rez. Marian Edward Ratajski^[10]
  • dowódca I plutonu km – NN
  • dowódca II plutonu km – ppor. rez. Alfons Joachimowski^[5][11]
  • szef kompanii – st. sierż. Józef^{[potrzebny przypis]} Marciniak^[5]
• dowódca 2 kompanii km „Rogowo” – por. rez. kontr. Czesław Pluciński^[12]
  • dowódca I plutonu strzeleckiego – NN
  • dowódca II plutonu strzeleckiego - ppor. rez. Leon Śniegocki^[13]
  • dowódca I plutonu km – ppor. rez. Władysław Kokocha^[14][15]
  • dowódca II plutonu km - NN
  • sierżant szef - NN
• dowódca 3 kompanii km „Janowiec” – kpt. Jan Mikołajczak^[16]
  • dowódca I plutonu strzeleckiego – ppor. rez. Walter August Wojciech Kurek^[17]
  • dowódca plutonu - ppor. rez. Bronisław Samulski^[18]
  • dowódca plutonu – ppor. rez. Henryk Woźniak^[19]
  • dowódca plutonu - plut. pchor. rez. Marian Gabriel Grobelny (prawdopodobnie)^[20]
  • sierżant szef - NN

Organizacja batalionu

Batalion sformowany jako typu „S” odpowiadał w uproszczeniu częściowo organizacji batalionu km i br. tow. wojska regularnego. Był najsilniejszym typem batalionu formowanym w strukturach ON. Przewidziany był do obrony umocnionego odcinka obrony w oparciu o fortyfikacje stałe lub polowe. Powinien etatowo liczyć: 4 oficerów zawodowych, 16 oficerów rezerwy, 9 podoficerów zawodowych 129 podoficerów rezerwy 386 szeregowców rezerwy. łącznie 545 żołnierzy. Etatowo przewidziano uzbrojenie: 50 pistoletów,264 karabinki, 186 karabinów, 18 ckm, 2 moździerze i 3 armaty ppanc.^[21].

Organizacja batalionu przewidywała:

• dowódca batalionu
• poczet dowódcy batalionu
• drużyna gospodarcza
• oddział (pluton) łączności
• drużyna pionierów,
• pluton broni towarzyszącej
• pluton przeciwpancerny
• trzy kompanie karabinów maszynowych w składzie:
  • dowódca kompanii
  • poczet dowódcy kompanii
  • drużyna gospodarcza
  • dwa plutony strzeleckie
  • dwa plutony karabinów maszynowych^[22].

Uzbrojenie (faktyczne)

• 18 ciężkich karabinów maszynowych^[23]
• 3 działka ppanc. 37 mm
• 2 moździerze 81 mm^[23]
• 186 karabinów^[23]
• 264 karabinki^[23]
• 50 pistoletów^[23]
• 10 rakietnic,
• prawdopodobnie też po mobilizacji do każdej kompanii dodano po 4 rkm wz. 15 Chauchat (po 2 na pluton strzelecki)^[24].

Przypisy

1. Pindel 1979 ↓, s. 50.
2. Bauer i Polak 1982 ↓, s. 495.
3. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 198-207.
4. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 208-210.
5. Böhm 1996 ↓, s. 179.
6. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 216-218.
7. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 196.
8. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 218-221.
9. LISIAK Henryk Kazimierz [online], Bohaterowie 1939 [dostęp 2023-03-24].
10. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 221-222.
11. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 222-224.
12. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 225-226.
13. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 227.
14. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 248.
15. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 228-229.
16. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 233.
17. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 234-236.
18. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 236-237.
19. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 237.
20. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 238-240.
21. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 84-85.
22. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 88-89.
23. AndrzejA. Konstankiewicz AndrzejA., Broń strzelecka i sprzęt artyleryjski formacji polskich i Wojska Polskiego w latach 1914-1939, Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2003, s. 248, ISBN 83-227-1944-2, OCLC 830495484.
24. Kwiatkowski 2014 ↓, s. 113.

Bibliografia

• Eligiusz Kwiatkowski: Żniński Batalion Obrony Narodowej 1939. Żnin: KRD s.j. Rajmund Karolak, Dariusz Zieliński, 2014. ISBN 978-83-63779-10-8.
• Tadeusz Böhm: Bataliony Obrony Narodowej w Wielkopolsce w latach 1936-1939 i ich rola w Kampanii Wrześniowej. Poznań: Sorus, 1996. ISBN 83-87133-01-9.
• KazimierzK. Pindel KazimierzK., Obrona narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234.
• Piotr Bauer, Bogusław Polak: Armia Poznan w wojnie obronnej 1939. Wydawn. Poznanskie, 1982. ISBN 83-210-0385-0.
• Waldemar Rezmer: Armia „Poznań” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-07753-3.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wydanie II poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.