Budynek Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie
budynek w Warszawie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Budynek Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie – zabytkowy gmach znajdujący się w śródmieściu Warszawy, w Alejach Jerozolimskich 7.
nr rej. 761-A z 1 lipca 1965[1] | |
Budynek od strony ronda de Gaulle’a | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Styl architektoniczny |
modernizm klasycyzujący |
Architekt | |
Inwestor | |
Rozpoczęcie budowy |
1928 |
Ukończenie budowy |
1931 |
Ważniejsze przebudowy |
1949, od 2020 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie Warszawy | |
52°13′53″N 21°01′13″E |
Modernistyczny, monumentalny budynek został wzniesiony w latach 1928–1931 według projektu Rudolfa Świerczyńskiego dla Banku Gospodarstwa Krajowego, ozdobiony płaskorzeźbami Jana Szczepkowskiego[2][3], wielokrotnie przebudowywany; w latach 1957–2001 siedziba Polskiej Agencji Prasowej.
Opis
Pierwotny projekt konkursowy przewidywał zabudowę wzdłuż Alej Jerozolimskich na odcinku między Nowym Światem a ulicą Bracką o powierzchni zabudowy 8247 m². Na rogu Alej Jerozolimskich i Nowego Światu znajdowała się wtedy mleczarnia „Nadświdrzańska“ z ogródkiem[4].
Przed wojną zrealizowano tylko część zajętą przez Bank Gospodarstwa Krajowego o powierzchni zabudowy 4835 m² z dwiema elewacjami od Alej Jerozolimskich i Nowego Światu. Budynek od strony Alej Jerozolimskich liczył 7 kondygnacji nadziemnych, od Nowego Światu i zaplecza 5 kondygnacji. Nad IV kondygnacją elewację wieńczył gzyms o dużym wysięgu, wyższe kondygnacje cofały się uskokami. Działka przedwojennej części została zabudowana w 100%, trzy dziedzińce w parterze zostały pokryte szklanymi dachami, tworząc sale operacyjne banku.
Budowę rozpoczęto 21 maja 1928, budynek przekazano do użytku 6 grudnia 1931. Żelbetową konstrukcję budynku posadowiono na palach. Fundamenty sąsiednich budynków zostały pogłębione. Projektant konstrukcji inż. Ludwik Tylbor zastosował zbrojenie ponad potrzeby wynikające z obliczeń statycznych. Ściany zewnętrzne wykonano z cegły dziurawki, ścianki działowe z cegły trocinowej.
Elewacje oblicowano płytami z małopolskiego andezytu. We wnętrzach reprezentacyjnych zastosowano okładziny kamienne z marmuru i alabastru. Zastosowano metalowe elementy wykończeniowe z powłokami galwanicznymi i ze stali nierdzewnej. Posadzki wykonano z płyt kamiennych z krajowych marmurów: Bolechowice, Zelejowa, Dębnik, Szewce i Morawica. Na korytarzach zastosowano wykładziny tekstylne i gumowe. W pokojach biurowych ułożono klepkę.
Przy wystroju plastycznym wnętrz współpracowali m.in. Wojciech Jastrzębowski (witraże) oraz Felicjan Szczęsny Kowarski, Wacław Borowski i Romuald Kamil Witkowski (malarstwo).
Gmach nie został zniszczony w czasie II wojny światowej[5][6]. Po 1945 w budynku mieściły się m.in. biura Zarządu Miejskiego m.st. Warszawy[7].
W okresie powojennym dzięki przebiciu ulicy Mysiej na przedłużeniu ulicy Nowogrodzkiej gmach został rozbudowany. Powstały nowe skrzydła od ulic Brackiej i Mysiej. Obiekt projektowany przed wojną w zabudowie obrzeżnej stał się budynkiem wolnostojącym. Projektanci powojennej rozbudowy zastosowali w elewacjach detale architektoniczne pierwotnego projektu, dzięki czemu powstał obiekt o jednorodnej architekturze.
W 1965 gmach został wpisany do rejestru zabytków[1].
W 2020 rozpoczęła się gruntowna modernizacja wnętrz budynku według projektu biura JEMS Archtitekci[8][9].
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.