Miejscowość leży w obrębie historycznej ziemi lubuskiej[uwaga 1]. Istniała już pod koniec XIII w. W latach 1300–po 1345 należała do dóbr zakonu cystersów w Mironicach, w następnych wiekach była kolejno w posiadaniu rodów von Strauss, Hanff, von Beerfelde, von Bassewitz i von Treichel. Od 1945 leży w granicach Polski.
We wsi znajduje się późnoromański kościół z końca XIII w., w parku krajobrazowym z XIX w. stoją ruiny neogotyckiego pałacu z lat 1865–1875.
Dwa dęby szypułkowe, o wysokości 26 m i obwodzie 290 cm oraz wysokości 28 m i obwodzie 620 cm (pomnik przyrody, rośnie na skwerze nieopodal kościoła, wiek około 500 lat)[6].
Miejscowość jest niepoprawnie identyfikowana z Lubnem, wymienionym w dokumencie biskupa lubuskiego Henryka z 1243 r., który mówi o nadaniu śląskiego komesa Włosta wsi o takiej nazwie chwarszczańskimtemplariuszom, zapewne jako wynagrodzenie strat poniesionych przez zakon w bitwie pod Legnicą: „...quod cum nobili viro comite Volostone tractatum habui cum consensu capituli nostri in villis, que Lubno et Oboran vocantur, ultra Notes sitis, quas idem nobilis vir ad jus Teutonicum locare disposuit...”[7]. Owo Lubno z dokumentu to opuszczona wieś w okolicy Dębna, zapewne w sąsiedztwie Oborzan. Wieś gorzowska (obecne Lubno) nigdy nie była w posiadaniu templariuszy i ich spadkobierców, joannitów[8].
1250 – margrabiowie brandenburscy z dynastii Askańczyków rozpoczynają ekspansję na wschód od Odry; z zajmowanych kolejno obszarów powstaje następnie Nowa Marchia
Koniec XIII w. – istniała już wieś, na co wskazuje datacja kościoła
22.05.1300 – margrabia Albrecht III, przebywając w Kłodawie, funduje filię klasztoru w Kołbaczu o nazwie Locus coeli (Miejsce Nieba, potem Himmelstedt, obecnie Mironice) i uposaża ją 15 wsiami, w tym Lubnem.
1337 – wzmianka w księdze ziemskiej margrabiego brandenburskiego Ludwika Starszego pod nazwą Lliebenow (w ziemi gorzowskiej): „Lliebenow LXIIII, dos IIII, Dornsteten pro seruicio IIII, pactus VII solidos, filii Henningi de Wolkow tenent”[9] – wieś liczy 64 łany, wolne od ciężarów podatkowych są 4 łany parafialne (dos), lennikiem zobowiązanym do służby konnej jest Dornstedt[10] posiadający 4 łany, pakt (pactus) płacony przez chłopów wynosi 7 szylingów (solidos), posiadłości mają tu synowie Henninga Wulkow.
7.11.1355 – potwierdzenie nadania wsi cystersom, wystawione przez cesarza Karola IV
1405 – wzmianka, iż miejscowa parafia ma wpłacać do kasy biskupstwa lubuskiego 4 talenty rocznie podatku zwanego kathedratikum[11], przynależała administracyjnie do dekanatu kostrzyńskiego[12]
1492 – list lenny elektora Jana dla wszystkich nowomarchijskich Straussów (z Wojcieszyc, Krajnika i Różanek) stwierdza, że w ich posiadaniu jest również Lubno[14] (i pozostaje do 1617 r.[13])
1618–1648 (wojna trzydziestoletnia) – zniszczenia wsi w wyniku działań wojennych; pozostało zaledwie 4 włościan
Około 1700–po 1718 – wieś jest w posiadaniu rodu Hanff; według „Die Klassifikation von 1718/19” w 1718 r. właścicielem był zarządca okręgu łowieckiego (niem. Jagdfiskal) Friedrich Hanff z Kostrzyna[15]
1740 – wieś przechodzi na własność majora Hansa Christopha von Beerfeldego
1792 – właścicielem Lubna zostaje Friedrich Wilhelm von Beerfelde (ur. 9.09.1773 w Lubnie, zm. 17.08.1837 w Lubnie)[16], syn landrata gorzowskiego Christiana Wilhelma von Beerfeldego (ur. ok. 1730 w Lossow – zm. 4.04.1792 w Lubnie; żona Dorothea Sophia von Sydow, ur. 25.04.1754 w Trampe, zm. 1812), który z kolei odziedziczył je po wuju, Hansie Christophie
20.4 1840 – najstarsza córka Friedricha Wilhelma von Beerfeldego, Clementine Luise Sophie (ur. 17.09.1817 w Lubnie, zm. 14.11.1861 w Lubnie) wychodzi za mąż za Juliusa von Bassewitza (ur. 8.11.1813 w Sulechowie – zm. 8.07.1886 w Weimarze, rotmistrz w stanie spoczynku)[17], który w tym też roku kupuje Lubno za 45.000 talarów. Wieś liczy 54 domy i 460 mieszkańców.
1850 – majątek Lubno wraz z folwarkami Liebenower Wiesen (Lewno) i Blumenthal (Kwiatkowice) liczy 886 ha (3470,166 mórg reńskich), z tego 511 ha gruntów ornych (2000,35 mórg), 39,5 ha łąk (154,95 mórg) i 327 ha lasów (1280,164 mórg)[18]
1853 – przypadkowo przy kopaniu studni odkryto pokłady węgla brunatnego; Julius von Bassewitz założył następnie w okolicznych lasach kilka kopalń węgla brunatnego, wydobywanego jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym
14.11.1861 – umiera Clementine Luise Sophie[19], majątek przechodzi na wyłączną własność rodu von Bassewitz
1865-1875 – Julius von Bassewitz buduje pałac – dwukondygnacyjny, z prostokątną wieżą zwieńczoną bogatym krenelażem, założony na rozbudowanym planie zarysowanego prostokątami wieloboku
1889 – Eberhard von Bassewitz (ur. 7.08.1843 w Lubnie, zm. 20.12.1916 w Gleźnie)[20], syn Juliusa, sprzedaje Lubno właścicielowi Stanowic, Karlowi Wilhelmowi Emilowi Rudolphowi Treichel (ur. 27.5.1827 – zm. 1898).
Ten wydzierżawił Lubno swojemu bratu, Georgowi, który następnie wydzierżawił je kolejnemu bratu, Karlowi Wilhelmowi Viktorowi (ur. 22.03.1868 w Stanowicach, dr prawa) ożenionemu w 1897 r. z baronową Anną Olgą Elisabeth Freiin von Bock.
16.06.1913 – Karl Wilhelm Viktor Treichel otrzymuje tytuł szlachecki wraz z prawem używania „von” przed nazwiskiem.
2.03.1932 – z inicjatywy Ericha von dem Bacha-Zelewskiego, w Lubnie z kilkugodzinną wizytą i noclegiem przebywał Adolf Hitler, w drodze ze Szczecina do Wrocławia[21]. Właścicielem majątku jest wówczas syn Karla Wilhelma, Hans Carl von Treichel (ur. 13.08.1900 w Lubnie, zm. 7.03.1937); ożeniony 24.05.1924 r. w Poczdamie z baronową Celiną Freiin von Mirbach (ur. 10.02.1902 w Antwerpii, zm. 8.03.1937 w Lubnie). Oboje byli związani z ruchem narodowego socjalizmu, będąc pod wpływem Ericha von dem Bacha-Zelewskiego, który miał majątek w sąsiednim Bogdańcu. Hans von Treichel był członkiem SS o numerze 1 043 459, 20.04.1936 r. otrzymał awans na SS-Sturmbannführera[22]
7.3.1937 – Hans Carl Victor von Treichel zmarł po operacji wyrostka robaczkowego, dzień po nim popełnia samobójstwo jego żona[23]. Pozostawili trójkę dzieci: Gizelę Carmen (ur. 5.07. 1925 w Lubnie), Marinę Celinę (ur. 5.09.1928 w Lubnie) oraz Hansa Adolfa (ur. 5.06.1932 w Lubnie). Osierocone dzieci zamieszkały z siostrą matki Maimi von Mirbach w Poczdamie (wiolonczelistka i członkini Kościoła Wyznającego, w czasie II wojny światowej pomagała Żydom, za co 2.04.1981 r. została uhonorowana odznaczeniem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”)[24].
1938 – zarządcą dóbr w Lubnie zostaje Erich von dem Bach-Zelewski
1939 – majątek rodzinny zostaje sprzedany przez prawnego opiekuna nieletnich Treichelów, Ericha von dem Bach-Zelewskiego
Po 1945 – majątek zostaje znacjonalizowany
17.03.1946 – poświęcenie kościoła jako rzymskokatolickiego
2013 – Lubno zwyciężyło w konkursie na najpiękniejszą lubuską wieś 2013 r., organizowanym przez sekretariat regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, Lubuskie Stowarzyszenie Sołtysów, Lubuski Ośrodek Doradztwa Rolniczego i Lubuska Izbę Rolniczą[25]
kościół parafialny pw. św. Józefa – późnoromański z końca XIII w., orientowany, jednonawowy, zbudowany z granitowych ciosów z oryginalnym romańskim portalem w południowej ścianie, obecnie zamurowanym; w szczycie wschodnim znajdują się trzy pierwotne wąskie otwory okienne – symbol Trójcy Świętej. Podczas remontu w 1796 r. został otynkowany, a większość otworów okiennych przekształcono. W latach 1825–1826 dobudowano do północnej strony neoromańską zakrystię. Okolony kamiennym murem. Drewniana dzwonnica z XIX w. Drewniane wyposażenie kościoła zostało zniszczone 31.01/1.02.1945 r, kiedy to posłużyło za opał żołnierzom radzieckim i przejętej przez nich grupie jeńców francuskich obozu I.G. Farben w Gorzowie[11].
park krajobrazowy – z XIX w., o powierzchni 5,5 ha; rośnie tu 36 gatunków drzew liściastych i 9 iglastych oraz 14 gatunków krzewów i pnączy[11]. Na terenie parku znajdują się ruiny pałacu oraz cmentarz niemiecki.
ruiny neogotyckiego pałacu – wybudowany w latach 1865–1875 przez Juliusa von Bassewitza, architektem był Carl Lüdecke, który inspirowany poczdamskim Babelsbergiem, nadał mu kształt neogotyckiego zamku. Po 1945 r. nie uległ zniszczeniu i był wykorzystywany na biura zarządu gminy Lubno oraz administrację Państwowych Nieruchomości Ziemskich, potem jako biura i mieszkania PGR. Opuszczony w 1963 r., popadł w ruinę.
Legenda związana z pałacem mówi, że do dziś jeszcze w niektóre noce można napotkać Celinę, żonę Hans Carla von Treichela, galopującą konno po otaczającym go parku. Popełniła ona samobójstwo (z broni palnej) po śmierci męża, gdyż podobno czuła się jej winna – to ona namówiła go na podróż do Berlina pomimo tego, iż źle się czuł i narzekał na uciążliwe bóle brzucha. Tam też jego stan zdrowia się pogorszył, zdiagnozowano wyrostek robaczkowy, jednak pacjent nie zgadzał się na operację w stolicy nastając na przewiezienie do Gorzowa. Operację wykonano niestety zbyt późno i von Treichel zmarł[32].
we wsi znajduje się kilka domów szachulcowych z 1. połowy XIX w. oraz z przełomu XIX/XX w.
na cmentarzu komunalnym znajdują się groby niemieckie i ruiny kaplicy
w centrum wsi stoi pomnik ku czci uczestników i żołnierzy walczących w II wojnie światowej
W 2013 r. liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych wyniosła 41, za tego 31 to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i 10 osób prawnych lub jednostek niemających osobowości prawnej[30]:
Więcej informacji Dział, Ilość ...
Dział
Ilość
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
6
przemysł i budownictwo
9
pozostała działalność
26
Zamknij
W maju roku 2016 Enea uruchomiła w Lubnie farmę wiatrową „Baczyna” o mocy 14,1 MW składającą się z sześciu siłowni o mocy 2,35 MW i wieży o wysokości 104 metrów każda[33].
Szkoła podstawowa z oddziałem przedszkolnym
Ochotnicza Straż Pożarna
Koło Gospodyń Wiejskich
Kółko Rolnicze
Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły Podstawowej w Lubnie „Promyk”
Klub Seniora
Parafia rzymskokatolicka pw. św. Józefa – erygowana 26.08.1985 r., kościół parafialny pw. św. Józefa, kościoły filialne: pw. Matki Bożej Królowej Świata w Stanowicach i pw. św. Mikołaja w Wysokiej.
Swoją siedzibę ma tu piłkarski Klub Sportowy „Błękitni” Lubno założony w 1975 roku i występujący w sezonie 2023/2024 w klasie A, gr. Gorzów Wielkopolski II. Barwy klubu: błękitno-białe[34].
Gerdt von Bassewitz – według niepotwierdzonych źródłowo informacji, miał spędzić dzieciństwo w Lubnie[11]
Tadeusz Kudelski – urodzony w Lubnie, himalaista, w 1999 r. zdobył Mount Everest, zginął w czasie zejścia w trudnych warunkach atmosferycznych; na cmentarzu w Lubnie znajduje się jego symboliczna mogiła (duży granitowy głaz)
LudwigGollmert:Das Neumärkische Landbuch Markgraf Ludwigs des Älteren vom Jahre 1337. Nach einer neu aufgefundenen Handschrift des vierzehnten Jahrhunderts.Frankfurt am Oder:1862,s.21.
Ród rycerski Dornstedt pochodził ze Starej Marchii, gdzie leży wieś Dahrenstedt, Dornsted koło Stendalu, w której w 1314 r. był wzmiankowany Henryk Dornstedt.
Wędrówki między Odrą a Drawą. Spotkanie z Nową Marchią.Paweł Rutkowski (red.).Poczdam:Niemieckie Forum Kultury Europy Środkowej i Wschodniej,2012,s.103–106.
EdwardRymar.Straussowie – ród rycerski Nowej Marchii (w ziemi chojeńskiej, myśliborskiej i gorzowskiej).„Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny”.nr 11,s.271,2004.Gorzów Wlkp.:Towarzystwo Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości.ISSN1231-3033.
Paul Schwartz:Die Klassifikation von 1718/19: Ein Beitrag zur Familien- und Wirtschaftsgeschichte der neumärkischen Landgemeinden.T.3.Landsberg a. W.:Verlag des Vereins für Geschichte der Neumark,1926,s.53.
Kapitan dragonów Friedrich Wilhelm von Beerfelde ożenił się w 1797 r. z Sophią Henriette Friedrike von Winterfeld (ur. 13.11.1777 we Freienstein – zm. 31.01.1816 w Lubnie), córką Augusta George Helmutha von Winterfeld i Henriette von Enkevort. Źródło: Ludwig Gustav von Winterfeld, Erich Wentscher:Geschichte des Geschlects von Winterfeld.T.2.Damerow:Im Selbstverlage des Verfassers,1863,s.595–596. [dostęp 2014-07-20].
Na rodowym cmentarzu znajduje się płyta nagrobna SS-Sturmbannführera Hansa Karla von Treichel i jego żony Celiny, z datami urodzin i śmierci oznaczonymi znakami runicznymi.
Statistisches Landesamt Prussia:Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung: Nach den Urmaterialien der allgemeinen Volkszählung vom 1. december 1871 bearb. und zusammengestellt vom Königlichen Statistischen Bureau.T.II. Provinz Brandenburg.Berlin:Königl. Statistisches Bureau,1873,s.146.
Statistisch-topographische Beschreibung der gesammten Mark Brandenburg: Für Statistiker, Geschäftsmänner, bes. für Kameralisten. Die Neumark Brandenburg.T.3.Berlin:Friedrich Maurer,1809,s.159.