Loading AI tools
historyk polski, duchowny greckokatolicki Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Petruszewicz, (ukr. Антоній Петрушевич, ur. 18 stycznia 1821 w Dobrzanach koło Stryja, zm. 23 września 1913 we Lwowie) – duchowny greckokatolicki, historyk, filolog, polityk ukraiński i staroruski, poseł na galicyjski Sejm Krajowy i do austriackiej Rady Państwa.
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce pochówku | |
| Proboszcz parafii gr.-kat.Nowica | |
| Okres sprawowania |
1857-1862 |
| Kanonik-kustosz Kapituły Metropolitalnej greckokatolickiej we Lwowie | |
| Okres sprawowania |
1862-1913 |
| Wyznanie |
greckokatolickie |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
1847 |
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| poseł na Sejm Krajowy Galicji kadencja I, II, III | |
| Okres |
od 15 kwietnia 1861 |
| poseł do Rady Państwa kadencja V | |
| Okres |
od 4 listopada 1873 |
| Przynależność polityczna |
Klub Ruski |
Ukończył gimnazjum w Stryju (1840), następnie w latach (1841–1847) studiował na uniwersytecie i w gr.-kat. Seminarium Duchownym we Lwowie, tam otrzymał święcenia kapłańskie w 1847[1][2]. Został wówczas kapelanem o osobistym sekretarzem arcybiskupa lwowskiego Michała Lewickiego[2], jednocześnie pracował w biurze notarialnym gr.-kat. archidiecezji we Lwowie (1850-1856). Po śmierci biskupa był wykonawcą jego ostatniej woli, w imieniu zmarłego przekazał jego księgozbiór kapitule gr.-kat. diecezji przemyskiej[3]. W latach 1857–1862 był proboszczem parafii gr.-kat. w Nowicy Górnej w pow. kałuskim[4]. Następnie od 1857 radca konsystorza, a od 1862 był kustoszem Kapituły Metropolitalnej greckokatolickiej we Lwowie[4]. Od 1873 prałat kurator w katedrze św. Jerzego[2].
Jako polityk był związany początkowo z ukraińskim ruchem narodowym, następnie przeszedł do ruchu staroruskiego, sympatyzując z tzw. stronnictwem świętojurskim[2]. W okresie Wiosny Ludów członek Głównej Rady Ruskiej (1848-1851)[3]. Współzałożyciel w 1848 stowarzyszenia kulturalnego Matyca Hałycko-Ruska[3]. Członek Towarzystwa im. Mychajła Kaczkowskiego. Poseł na Sejm Krajowy Galicji I kadencji (15 kwietnia 1861 - 31 grudnia 1866), II kadencji (18 lutego 1867 - 21 maja 1870) i III kadencji (20 sierpnia 1870 - 26 kwietnia 1876), wybieranym w IV kurii (gmin wiejskich) w okręgu Stryj z okręgu wyborczym nr 35 Kałusz-Wojniłów[5][6]. Poseł do Rady Państwa w Wiedniu V kadencji (4 listopada 1873 - 22 maja 1879) wybranym w kurii IV (gmin wiejskich) w okręgu wyborczym nr 16 (Kałusz-Wojniłów-Dolina-Bolechów-Rożniatów-Bóbrka-Chodorów)[7]. W parlamencie należał do Klubu Ruskiego (Ruthenenklub)[4]. Jak go scharakteryzował Kazimierz Chłędowski: księdza Petruszewicza, szczupłego pochylonego starca, zbliżała trochę do Polaków umiejętność był bowiem znanym archeologiem, badał równie polskie jak ruskie zabytki, ale w rzeczach polityki był twardy i podstępny[8],
Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[3].
W pracy naukowej zajmował się historią średniowieczną cerkwi prawosławnej, filologią wschodniosłowiańską oraz edytorstwem[1]. Prowadził obszerne badania archiwalne dziejów Kościoła prawosławnego w Galicji, Rumunii i na Bukowinie[1]. Opracował słownik porównawczy języków słowiańskich[1]. Przygotował do edycji Akti otnosjaszczejsia k istoryi Jużno-Zapadnoj Rusi (1868), Lwowskaja Letopis r. 1498 po 1649 (1868), Sobornoje posłanije ruskoho duchowenstwa i mirjam k rimskoju Papje Sikstu IV, pisannoje iz Wilny 14 Marta 1476 (1870), Wołynsko-Halickaja Litopis (1205-1292) (1871), Putnik o grade Ierusalime (1872), Zbiorowy Halicko-Ruski Latopisiec od 1600 do 1700 roku (1874), rękopisy dzieł pisarzy i uczonych ukraińskich. Współpracował z pismami "Galiciana", "Galicyjski Zbiór Historyczny" i "Galicyjski Zbiór Naukowy"[1]. Od 1872 był członkiem czynnym Akademii Umiejętności w Krakowie (późniejszej PAU)[1]. Ogłosił ok. 150 własnych prac, m.in.:
Urodził się w rodzinie greckokatolickiego duchownego, był synem proboszcza w Dobrzanach Stefana Petruszewicza[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
