Amerykańska awantura

Amerykańska awantura – polska komedia muzyczna z 1936 roku w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego. Film nie przetrwał do naszych czasów^[1].

Amerykańska awantura

Gatunek	komedia muzyczna
Rok produkcji	1936
Data premiery	24 grudnia 1936
Kraj produkcji	Polska
Język	polski
Reżyseria	Ryszard Ordyński
Scenariusz	Światopełk Karpiński
Główne role	Eugeniusz Bodo, Zofia Nakoneczna, Mieczysława Ćwiklińska
Muzyka	Alfred Scher
Zdjęcia	Zbigniew Gniazdowski, Aleksander Wrześniewski, George Kelly
Scenografia	Jacek Rotmil
Produkcja	Stanisław Szebego
Wytwórnia	Ero–film

Fabuła

Zdolny technik, Paweł Kalina, aby zarobić, zmuszony jest pracować jako barman i piosenkarz w ekskluzywnym warszawskim klubie dancingowym. Pewnego dnia poznaje tam amerykańską dziennikarkę, miss Ellen Ward, która niebawem wyjeżdża z Polski do Stanów Zjednoczonych. Paweł postanawia wyruszyć do Ameryki wiedziony uczuciem do młodej reporterki i chęcią urzeczywistnienia swojego marzenia – zrealizowania wynalazku (radia kieszonkowego zintegrowanego z odbiornikiem telewizyjnym). Jednak dzień przed zaplanowaną podróżą przegrywa zebrane na ten cel pieniądze u oszusta, Anatola Korda. Nie mając innego wyjścia, postanawia płynąć statkiem na gapę. Mimo trudności napotkanych w nowym kraju, osiąga sławę wynalazcy i zdobywa rękę Ellen^[1].

Produkcja

Większość zdjęć została zrealizowana na polskim okręcie transatlantyckim MS Batory, zaś pojedyncze ujęcia ekipa filmowa nakręciła w Nowym Jorku^[2]. W Amerykańskiej awanturze widzowie mogli usłyszeć piosenki takie jak Jeden koniak, jeden rum czy Ty i ja. Za ich powstanie odpowiedzialni byli Alfred Scher (kompozycja) i Emanuel Szlechter (słowa)^[3][4].

Odbiór

Według recenzenta z tygodnika „Kino” (numer z 10 stycznia 1937 r.) film nie odbiegał znacząco od poziomu typowych polskich komedii lat 30. XX wieku i uznał produkcję za poprawną:

Pomimo znaczącego nakładu środków „Amerykańska Awantura” nie wiele się różni od wyprodukowanych ostatnio polskich komedyj muzycznych; grzeszy rozwlekłością, naiwnością i brakiem dobrego dowcipu. Intryga komediowa zbyt prosta i przejrzysta, by mogła rozpalić ciekawość widza, reżyserowi zaś dostarczyć minimalnych przynajmniej możliwości do stworzenia scenek, tryskających prawdziwym humorem. Przyznać jednak trzeba, że w tych niewdzięcznych warunkach realizator filmu zdołał utrzymać obraz w tempie, a chwilami nawet nadał mu konieczny rozmach. Pod względem aktorskim „Amerykańska Awantura” przynosi miłą niespodziankę. Postacie komedii narysowane mocno i plastycznie. Gra żywa i naturalna – efekt jej psuje w znacznym stopniu słabe udźwiękowienie obrazu. Głos mówiącego chrapliwy i bezbarwny wydobywa się gdzieś z boku ekranu^[5].

Dziennikarz „Kuriera Poznańskiego” skupił się na krytyce gry aktorskiej. Pochwalił Mieczysławę Ćwiklińską, Michała Znicza, Stanisława Sielańskiego i „dobrze pomyślaną rolę ma A. Didur, ale z powodu złej dykcji czy udźwiękowienia wiele jego dowcipów przepada”. Większej krytyce zostały poddane postaci pierwszoplanowe: „E. Bodo jak zwykle robi dużo ruchu na ekranie. Gdyby można uwierzyć w niego jako amanta, wszystko byłoby dobrze. Bardzo ładnie wypadają w jego interpretacji piosenki, szczególnie: Witaj Ameryko! Debiut^[a] Nakonecznej nie wróży wiele, aktorka ta nie ma wyrazu i potrafi się tylko miło, nieszablonowo uśmiechać”. Recenzent, podsumowując swoją opinię, napisał, że dobre zakończenie filmu sprawia, że seans można zaliczyć do udanych^[6].

Leonia Jabłonkówna z „Wiadomości Literackich” (numer z 17 stycznia 1937 r.) doceniła scenariusz za niebanalne dialogi oraz grę aktorów, zwłaszcza głównej bohaterki, która „wygląda doskonale, rusza się ślicznie, jest pełna spokojnego wdzięku, gra z umiarem i kulturą”^[7].

Obsada

• Eugeniusz Bodo – Paweł Kalina
• Zofia Nakoneczna – miss Ellen Ward
• Mieczysława Ćwiklińska - Barbara Malska
• Michał Znicz – Stanisław Skała
• Stanisław Sielański – Anatol Przyszczypkowski
• Tadeusz Frenkiel − Anatol Korda
• Adam Didur – Jerzy Gil
• Wanda Jarszewska
• Michał Halicz
• Jerzy Rygier
• Henryk Małkowski
• Jerzy Sulima-Jaszczołt
• Wacław Zdanowicz
• Józef Redo
• Jerzy Klimaszewski

Uwagi

1. Tak naprawdę Amerykańska awantura była drugim filmem, w którym zagrała Zofia Nakoneczna. Aktorka zadebiutowała na srebrnym ekranie w Przebudzeniach z 1934 r.

Przypisy

1. Amerykańska awantura. filmpolski.pl. [dostęp 2017-07-14].
2. Rogowski 2017 ↓, s. 114–116.
3. Jeden koniak, jeden rum. staremelodie.pl. [dostęp 2017-07-18].
4. Ty i ja. staremelodie.pl. [dostęp 2017-07-18].
5. Kino 1937 ↓, s. 11.
6. Rogowski 2017 ↓, s. 117–118.
7. Jabłonkówna 1937 ↓, s. 5.

Bibliografia

• Na ekranach polskich, „Kino: tygodnik ilustrowany”, R.8, 1937 nr 2 (10 I), Warszawa: Prasa Polska SA.
• LeoniaL. Jabłonkówna LeoniaL., Nowe filmy, „Wiadomości Literackie”, 1937, nr 3 (17 I) = nr 689, Warszawa: Antoni Borman i M. Grydzewski.
• GrzegorzG. Rogowski GrzegorzG., Skazane na zapomnienie. Polskie aktorki filmowe na emigracji, Warszawa: Muza SA, 2017, ISBN 978-83-287-0465-7.

Literatura dodatkowa

• RyszardR. Wolański RyszardR., Eugeniusz Bodo. „Już taki jestem zimny drań”, wyd. II, Poznań: Rebis, 2016, s. 252–257, ISBN 978-83-7510-857-6.
• AlicjaA. Okońska AlicjaA., AndrzejA. Grzybowski AndrzejA., Rozmowy z Panią Miecią, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1976, s. 184–185.

Linki zewnętrzne

• Amerykańska awantura w bazie filmpolski.pl
• Amerykańska awantura w bazie Filmweb