Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Amazonka pąsowa[4] (Amazona vinacea) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae) zamieszkujący wschodnią część Ameryki Południowej. Jest zagrożony wyginięciem[3]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].
Gatunek ten zamieszkuje południowo-wschodnią Brazylię od południowej części stanu Bahia oraz zachodniego Espírito Santo na południe po prowincję Misiones w Argentynie (możliwe, że również północno-wschodni Corrientes) oraz południowo-wschodni Paragwaj[6].
Amazonki pąsowe osiągają około 30 cm długości oraz ważą około 370 g. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W wyglądzie dominują zielone pióra zakończone ciemnymi krawędziami[6]. Czoło oraz kantarek jest czerwone[7]. Pióra na karku są długie, zakończone bladoniebieskim[6]. Nazwa gatunkowa wzięła się od liliowoczerwonej piersi. Lotki są turkusowe. Lusterko na skrzydle oraz sterówki u podstawy ogona są czerwone. Dziób jest różowoczerwony, zakończony żółtawym. Młode osobniki różnią się bledszym kantarkiem, a dziób jest czerwony jedynie u jego podstawy[7].
Amazonki pąsowe zamieszkują tereny do 2000 m n.p.m.[3] (jest to wysokość maksymalna, przeważnie widywane są do 1200 m n.p.m.[6]). Ich środowiskiem są wilgotne lasy równikowe – tzw. las atlantycki. We wschodnim Paragwaju zamieszkują obszary porośnięte araukarią brazylijską (Araucaria angustifolia) oraz euterpą (Euterpe)[6].
Ptaki te żywią się głównie nasionami, m.in. araukarii (Araucaria), zastrzalinów (Podocarpus), eukaliptusów (Eucalyptus) czy Pilocarpus[7], a także kwiatami i owocami[6].
Sezon lęgowy amazonek pąsowych trwa od sierpnia do grudnia. Gniazdują w dziuplach drzew[6], czasami w szczelinach klifów[7]. Samica składa tam 3–4 jaja, które wysiaduje przez 28 dni[6]. Pisklęta są karmione przez oboje rodziców[7]. Młode opierzają się po 7–9 tygodniach[6]. W niewoli mogą przystąpić do pierwszych lęgów w wieku 2 lat[7].
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje amazonkę pąsową za gatunek zagrożony (EN – endangered). Szacuje się, że dzika populacja liczy 1000–2499 dorosłych osobników oraz maleje. Zagrożenie stanowi przede wszystkim wycinanie lasów oraz odłów tych ptaków z przeznaczeniem na handel. W Argentynie brakuje odpowiednich dziupli w drzewach, często są one duże i płytkie, co wiąże się z dużą podatnością na atak drapieżników i ryzykiem zalania podczas burz z ulewnym deszczem. W efekcie sukces lęgowy tych amazonek jest bardzo niski. Gatunek ten często przegrywa z innymi zwierzętami w konkurencji o miejsca gniazdowania w dziuplach[3]. Dodatkowo młode mogą być zabierane przez kłusowników[8]. Amazonki pąsowe bywały też odstrzeliwane jako szkodnik upraw[3].
Gatunek jest wymieniony w I załączniku konwencji waszyngtońskiej (CITES)[9].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.