Muchomor porfirowy (Amanita porphyria Alb. & Schwein.) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimów naukowych ma 15. Niektóre z nich[2]:
- Agaricus porphyrius (Alb. & Schwein.) Fr. 1821
- Agaricus recutitus Fr. 1838
- Amanita recutita (Fr.) Gillet 1874
- Amanitina porphyria (Alb. & Schwein.) E.-J. Gilbert, in Bresadola 1941
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r[3].
Morfologia
O średnicy 4–9 cm, u osobników młodych dzwonkowato-łukowaty, następnie szybko spłaszczający się. Brzeg tępy, bez prążków, powierzchnia kapelusza gładka, naga z delikatnymi, wrośniętymi włókienkami, zazwyczaj z łatkowatymi resztkami osłony. Kolor szarobrązowy lub szarofioletowy. Podczas suchej pogody jest błyszczący, podczas wilgotnej śliski[4].
Białe, nierównej długości, gęste i wolne przy trzonie[5].
Wysokość 8–13 cm, grubość 1–2 cm, walcowaty, w górnej części zwężony. Na młodych owocnikach pełny, później pusty w środku. na starszych szarobrązowy z fioletowym odcieniem. Pierścień zwisający, u starszych okazów zanika. Podstawa bulwiasta z dużą, odstającą od trzonu, porozrywaną pochwą, która jest zwykle ciemniejsza od trzonu[4][5].
Kruchy, biały, dość cienki. Ma nieprzyjemny zapach gnijących ziemniaków i smak rzodkwi[5].
Biały. Zarodniki kuliste, gładkie, o średnicy 8–10 μm[5].
Bulwa u podstawy trzonu
Blaszki, pierścień i trzon
Odmiana ciemna
.jpg)
Występowanie i siedlisko
Występuje na całej półkuli północnej. Jego stanowiska opisano w Ameryce Północnej, Europie i Japonii[6]. W Polsce jest pospolity[7]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano liczne jego stanowiska[3].
Rośnie głównie w lasach iglastych[8] na kwaśnych glebach; na niżu w lasach sosnowych, w górach pod świerkami. Owocniki wyrastają od lipca do października[4].
Znaczenie
Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb trujący (zatrucia psychotropowo-neurotoksyczne)[4].
Gatunki podobne
Czasami podobny jest muchomor twardawy (Amanita excelsa), ale nie posiada odstającej bulwy, jest też większy i bardziej mięsisty[4].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
