Loading AI tools
polska historyk Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alina Maria Nowicka-Jeżowa (ur. 24 maja 1946 w Zakopanem[2]) – polska literaturoznawczyni (specjalność: literatura i kultura epok dawnych), profesor dr habilitowana, komparatystka, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Towarzystwa Naukowego im. Adama Mickiewicza, doktor honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: filologia polska, historia literatury polskiej | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Habilitacja | |
Profesura | |
Polska Akademia Umiejętności | |
Status |
członek krajowy czynny |
Doktor honoris causa Katolicki Uniwersytet Lubelski – 2016 | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
W 1968 roku ukończyła studia magisterskie w zakresie filologii polskiej i słowiańskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie następnie rozpoczęła studia doktoranckie. Kontynuowała je w Warszawie. Pracę doktorską obroniła w 1974 roku. W 1989 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego, a pięć lat później profesora nauk humanistycznych.
Od 1970 pracuje na Uniwersytecie Warszawskim, na Wydziale Polonistyki, od 2010 w Instytucie Badań Interdyscyplinarnych (obecnie Wydział „Artes Liberales”)[2]. Na Wydziale Polonistyki pełniła funkcje dyrektora (1993–1996) i przewodniczącej Rady Naukowej (1996–2002) Instytutu Literatury Polskiej[2], kierowała Zakładem Literatury i Kultury Dawnej (1996–2007) i Zespołem Badań Literackich nad Historią Kultury Epok Dawnych, dziekana Wydziału Polonistyki (2002–2006), członka rad naukowych instytutów Wydziału Polonistyki. W Instytucie Badań Interdyscyplinarnych, a następnie na Wydziale Artes Liberales, zorganizowała Laboratoria: „Humanizm polski. Dziedzictwo i współczesność”, „Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej. XV-XVIII wiek” oraz Pracownię „Humanizm. Hermeneutyka wartości”. Obecnie prace badawcze Pracowni skupiają się wokół tematu „Obraz natury w kulturze intelektualnej, literackiej i artystycznej doby staropolskiej i Oświecenia”. Na forum ogólnouniwersyteckim zainicjowała Międzywydziałowe Interdyscyplinarne Humanistyczne Studia Doktoranckie oraz Międzywydziałowy Zespół Komparatystyki, kierowała nim w latach 2003–2012 i obecnie.
Wykładała na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (była kierownikiem Katedry Literatury Staropolskiej i Komparatystyki, 1991-1993) i Uniwersytecie Opolskim. Pełniła funkcje członka i przewodniczącej Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN oraz członka Komitetu i Centralnej Komisji do spraw Tytułów i Stopni Naukowych. Kierowała programami badawczymi, m.in. „Jan Andrzej Morsztyn – poeta marinistyczny”, „Kultura polskiego baroku w Europie XVII wieku” (Subsydium Profesorskie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej), „Humanizm. Idee, nurty, paradygmaty humanistyczne w kulturze polskiej”, realizowanym jako Projekt Badawczy Zamawiany w sieci łączącej IBI z uniwersytetami polskimi, „Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w Europie. Hermeneutyka wartości” (dwunastotomowa synteza).
Od 1996 jest członkiem korespondentem[3] od 2005 członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[4]. W 2006 została członkiem korespondentem, w 2013 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności[5].
Uczestniczyła w międzynarodowych programach badawczych: „Canons de la culture et thématisation de l´histoire en Europe Centrale”, „Polonica i Skoklostersamlingen på Skokloster slott”, „European Network for Baroque Cultural Heritage”. Wygłaszała referaty i wykłady na uniwersytetach włoskich, szwedzkich, niemieckich, czeskich, węgierskich. Była inicjatorką i współtwórczynią Pierwszego Kongresu Polonistyki Zagranicznej i Międzynarodowego Naukowego Komitetu Studiów Polonistycznych (1998). Stworzyła serie naukowe: „Nauka o Literaturze Polskiej za Granicą” (ukazało się 15 tomów), „Polonika w Riksarkivet. Skoklostersamlingen”, „Humanizm. Idee – nurty, paradygmaty humanistyczne w kulturze polskiej”. Wielotomowy korpus tej serii obejmuje trzy zespoły: „Humanizm polski. Syntezy” (T. I–X), „Inedita” (T. I–VII), „Polonika” (T. I–VII).
Laureatka Subsydium Profesorskiego Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (edycja 2002), Wyjazdowego Stypendium Naukowego dla laureatów Programu „Mistrz” tejże Fundacji, nagród Indywidualnych Ministra Edukacji Narodowej (1979, 1990, 1993, 2001) i Rektora UW (sześciokrotnie 2002-2006, 2019). Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011)[6] i Odznaką Zasłużonego dla Kultury Polskiej (2010)[2]. W 2016 została doktorem honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[2]
W dorobku naukowym badaczki, liczącym ok. 300 publikacji krajowych i zagranicznych, mieszczą się monografie, rozprawy i artykuły poświęcone literaturze i kulturze epok dawnych oraz zagadnieniom metodologicznym, edycje krytyczne, tomy zbiorowe utrwalające zespołowe programy badawcze, realizowane pod jej kierunkiem.
Jest autorką książek poświęconych głównie literaturze epoki baroku (Jan Andrzej Morsztyn i Giambattista Marino. Dialog poetów europejskiego baroku, 2000, praca ukazała się także w języku włoskim; Pieśni czasu śmierci. Studium z historii duchowości XVI–XVIII w., 1992; Sarmaci i śmierć. O staropolskiej poezji żałobnej, 1992) oraz licznych artykułów publikowanych w kraju i za granicą (głównie we Włoszech), a także wydawcą Zbioru rytmów Kaspra Miaskowskiego z serii Biblioteka Pisarzy Staropolskich (1995). Ostatnio wydała obszerną syntezę twórczości Jana Kochanowskiego: Spotkania w labiryncie. Szkice o poezji Jana Kochanowskiego (2019, praca została wydana także w Rzymie w języku włoskim: Jan Kochanowski. Dieci saggi, 2018).
Lista wybranych publikacji
Monografie
Monografie zbiorowe (koncepcja naukowa i redakcja /współredakcja/ naukowa)
Pozostałe
Referaty i wykłady
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.