Loading AI tools
francuski wojskowy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfred Dreyfus (ur. 9 października 1859, zm. 12 lipca 1935) – francuski oficer żydowskiego pochodzenia, którego niesłusznie obwiniono i skazano za zdradę. Afera Dreyfusa będąca 10 letnim sporem o niesprawiedliwy wyrok i rehabilitację doprowadziła do kryzysu politycznego i społecznego we Francji.
.jpg) Alfred Dreyfus w mundurze kapitana (ok. 1894) | |
 podpułkownik | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 lipca 1935 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1880–1918 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
 | |
| Odznaczenia | |
    | |
Urodzony w Miluzie w Alzacji był najmłodszym z dziewięciorga dzieci Jeannette (z domu Libmann) i Raphaëla Dreyfusa, zamożnego żydowskiego producenta tkanin. Gdy Alfred miał 10 lat wybuchła wojna francusko-pruska, a po aneksji Alzacji i Lotaryngii przez Niemcy po wojnie jego rodzina przeniosła się do Paryża. To doświadczenie skłoniło Dreyfusa do podjęcia decyzji o karierze wojskowej.
W październiku 1877 r. w wieku 18 lat rozpoczął naukę w elitarnej szkole wojskowej École polytechnique w Paryżu, gdzie odbył szkolenie wojskowe i zdobył wykształcenie w dziedzinie nauk ścisłych. Studia ukończył w 1880 r. i rozpoczął służbę jako podporucznik we francuskiej armii. Od 1880 do 1882 r. uczęszczał do szkoły artyleryjskiej w Fontainebleau, gdzie zdobył specjalistyczne wykształcenie jako oficer artylerii, a po ukończeniu studiów został przydzielony do 31. pułku artylerii w garnizonie w Le Mans. W 1885 r. został przeniesiony do baterii artyleryjskiej przy 1. Dywizji Kawalerii w Paryżu i awansowany do stopnia porucznika. W 1889 r. został adiutantem dyrektora arsenału rządowego Établissement de Bourges i awansowany na kapitana[1][2].
18 kwietnia 1891 roku poślubił 20-letnią Lucie Eugénie Hadamard (1870–1945). Mieli dwoje dzieci, Pierre’a (1891–1946) i Jeanne (1893–1981). Trzy dni po ślubie Dreyfus został przyjęty do École spéciale militaire de Saint-Cyr, wiodącej francuskiej szkoły wojskowej, którą ukończył dwa lata później z dziewiątą lokatą i wyróżnieniem. Po tym został wyznaczony na stażystę w sztabie Sztabu Generalnego Armii Francuskiej, gdzie był jedynym żydowskim oficerem. Podczas egzaminu Kolegium Wojennego w 1892 r. jeden z członków panelu, generał Bonnefond, nisko ocenił Dreyfussa, uważając, że Żydzi nie są pożądani w sztabie. Podobnie został oceniony inny oficer, porucznik Georges Picquart. Obaj oficerowie złożyli protest do dyrektora szkoły, generała Lebelin de Dionne, który wyraził żal, ale nie podjął żadnych działań w tej sprawie. Mimo to, armia francuska nie była uprzedzona w materii pochodzenia, w armii ówcześnie służyło ok. 300 żydowskich oficerów, z czego dziesięciu było generałami[3].
15 października 1894 r. Dreyfus został aresztowany pod zarzutem zdrady na rzecz Niemiec. Koronnym dowodem w procesie był rękopis pisma do ambasady niemieckiej, przypisywany Dreyfusowi. Wyrokiem sądu wojskowego Dreyfus skazany został na dożywotni karny obóz na Wyspie Diabelskiej w Gujanie w Ameryce Południowej oraz zdegradowany[4]. Gdy po kilku latach ujawnił się faktyczny autor listu szpiegowskiego i fakt krzywoprzysięstwa, pisarz Émile Zola opublikował artykuł J’Accuse…! z apelem o uniewinnienie Dreyfusa. W obronę oficera zaangażowało się wielu uczonych i pisarzy, m.in.: Marcel Proust, Anatol France, Vilfredo Pareto i Georges Clemenceau. Rozgorzał wówczas wielki spór, który podzielił społeczeństwo francuskie. Okazało się, że skazaniem Dreyfusa zainteresowane były: armia, konserwatywna prawica, partie nacjonalistyczne, rojaliści, kręgi finansjery i kler. Wykorzystywali oni „zdradę” żydowskiego oficera dla demonstrowania patriotyzmu i umiłowania armii, udowadniania zagrożenia ze strony Żydów, oskarżania ustroju republikańskiego itd. Émile’a Zolę za „zniesławienie armii” skazano na rok więzienia i zmuszono pogróżkami do ucieczki do Wielkiej Brytanii, ale w 1899 r. Dreyfus został przewieziony z powrotem do Francji i ponownie stanął przed sądem. Został jednak powtórnie uznany za winnego zdrady i skazany na dziesięć lat więzienia. Do kary zaliczono mu pięcioletni pobyt na wyspie. Wskutek nacisku opinii publicznej 19 września 1899 r. prezydent Francji anulował wyrok[4].
Przez dwa lata, do lipca 1906 r., mieszkał w areszcie domowym z jedną ze swoich sióstr w Carpentras, a później w Cologny. Dopiero w 1906 r. Alfred Dreyfus doczekał się pełnej rehabilitacji przez francuski Najwyższy Sąd Apelacyjny. Dzień po oczyszczeniu został ponownie przyjęty do wojska z awansem do stopnia majora. Tydzień później został kawalerem orderu Legii Honorowej i przydzielony jako dowódca jednostki artylerii w Vincennes. 15 października 1906 r. objął dowództwo jednostki artylerii w Saint-Denis. W 1907 r. wystąpił z armii. W okresie I wojny światowej ponownie wstąpił do wojska. Dowodził kolumną zaopatrzeniową artylerii i awansował do stopnia podpułkownika. W 1919 r. został oficerem Legii Honorowej[4][5]. 4 czerwca 1908 r., podczas ceremonii przeniesienia prochów Emila Zoli do Panteonu, Dreyfus został postrzelony w ramię przez nacjonalistycznego dziennikarza Louisa Grégoriego[5].
Zmarł 12 lipca 1935 r. w Paryżu w wieku 75 lat. Został pochowany na cmentarzu Montparnasse[5].
W 1937 r. jego syn Pierre opublikował wspomnienia ojca na podstawie korespondencji z lat 1899–1906 Souvenirs et Correspondance.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
