Alfabet Braille’a

Alfabet Braille’a – alfabet umożliwiający zapisywanie i odczytywanie tekstów osobom niewidomym.

Ręka czytająca słowo francuskie „premier” (pierwszy) w alfabecie Braille'a

Historia

Stworzony przez Louisa Braille’a^[1] w 1825 roku^[2], który w wyniku wypadku oślepł w dzieciństwie. Oparty jest na wojskowym systemie umożliwiającym odczytywanie rozkazów bez użycia światła. Jest jednym z pierwszych przykładów technologii asystujących^{[potrzebny przypis]}.

Osobny artykuł: Polski alfabet Braille’a.

Polska adaptacja systemu dostosowująca alfabet Braille’a do polskiego systemu fonetycznego opracowana została przez zakonnice Elżbietę Różę Czacką oraz Teresę Landy. Alfabet został oficjalnie przyjęty zarządzeniem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 24 maja 1934 roku^[3][4].

Budowa

Podstawą, z której wyprowadza się cały system Braille’a, jest sześciopunkt nazywany znakiem tworzącym. System składa się ze znaków będących kombinacją sześciu wypukłych punktów ułożonych w dwóch kolumnach po trzy punkty w każdej. Lewa kolumna zawiera umownie oznaczone punkty: 1, 2, 3, zaś prawą stanowią punkty: 4, 5, 6. Wzajemna kombinacja i rozmieszczenie punktów daje możliwość zapisu sześćdziesięciu trzech znaków. W brajlu można zapisać wszystko – istnieje kilka uzupełniających systemów zapisu brajlowskiego – notacje: matematyczna, chemiczna, fizyczna i muzyczna^{[potrzebny przypis]}.

Kody

• 
  A, 1
• 
  B, 2
• 
  C, 3
• 
  D, 4
• 
  E, 5
• 
  F, 6
• 
  G, 7
• 
  H, 8
• 
  I, 9
• 
  J, 0
• 
  K
• 
  L
• 
  M
• 
  N
• 
  O
• 
  P
• 
  Q
• 
  R
• 
  S
• 
  T
• 
  U
• 
  V
• 
  W
• 
  X
• 
  Y
• 
  Z

Zobacz też

• Alfabet Moona
• New York Point

Przypisy

1. Pismo Braille'a. Z tradycją w nowoczesność. ISBN 978-83-927172-6-3. Brak numerów stron w książce
2. J. Kuczyńska-Kwapisz. Wkład Matki Elżbiety Róży Czackiej w rozwój tyflologii w kontekście w spółczesnej recepcji jej myśli. „Forum Pedagogiczne”, s. 119, 2014. Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
3. Zarządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 24 maja 1934 r. (Nr. II P-3133/34) O wprowadzeniu w szkołach specjalnych dla niewidomych polskiego alfabetu oraz skrótów ortograficznych. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej. R. 17, 30 VI 1934, nr 5 poz. 81 s. 224 - 242
4. System Louisa Braille’a

Linki zewnętrzne

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Teksty źródłowe w Wikiźródłach

Definicje słownikowe w Wikisłowniku

• Historia pisma dla niewidomych. wsp.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-06-22)].
• Braille.pl
• Zasady adaptacji materiałów dydaktycznych do potrzeb osób niewidomych. adaptacje.uw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
• Notacje matematyczne. braille.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-31)].
• Dla rodziców - Poradnik dot. wychowania dziecka niewidomego w rodzinie i przygotowania go do podjęcia nauki w szkole
• Translator Braille`a on-line - Zamiana wpisywanego tekstu na znaki Braille’a, pełna polska notacja
• Jessica Oreck, How Braille was invented | Moments of Vision 9, kanał TED-Ed na YouTube, 7 marca 2017 [dostęp 2024-09-02].

Kontrola autorytatywna (kod):

• LCCN: sh94008942
• GND: 4145976-3
• NDL: 00572882
• BnF: 157829042
• BNCF: 6720
• NKC: ph303205
• J9U: 987007563517405171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/Braille-writing-system
• Treccani: braille
• Universalis: braille
• DSDE: blindeskrift