Loading AI tools
obszar metropolitalny w Polsce Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aglomeracja lubelska – aglomeracja monocentryczna we wschodniej Polsce, w województwie lubelskim, obejmująca miasto centralne Lublin oraz okoliczne zurbanizowane gminy. W zależności od koncepcji i przyjętych kryteriów delimitacji obszarów podaje się, że liczba ludności zamieszkującej aglomerację wynosi od powyżej 400 do powyżej 600 tys. osób.
Według planu zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego z 2002, w którym przyjęto perspektywę roku 2030, centrum aglomeracji będzie tworzyć Lubelski Zespół Miejski (Lublin i Świdnik, o łącznej liczbie ludności przekraczającej 500 tys.). Ośrodkami węzłowymi mają być miejscowości posiadające w 2002 status miasta: Bełżyce, Bychawa, Lubartów, Łęczna, Nałęczów i Piaski oraz miejscowości, które w 2002 takiego statusu nie miały: Garbów, Kurów i Markuszów (mające w sumie ponad 90 tys. mieszkańców)[1].
Według PZP z 2002 w skład obszaru aglomeracji wchodzi także 29 gmin: Bełżyce, Borzechów, Bychawa, Fajsławice, Garbów, Głusk, Jastków, Jabłonna, Kamionka, Kurów, Konopnica, Lubartów, Ludwin, Łęczna, Mełgiew, Milejów, Markuszów, Nałęczów, Niedrzwica Duża, Niedźwiada, Niemce, Ostrówek, Puchaczów, Piaski, Serniki, Spiczyn, Strzyżewice, Wólka oraz Wojciechów. W sumie w 2030 ma je zamieszkiwać ponad 200 tys. osób. Przewidywano, że w 2030 obszar aglomeracji lubelskiej będzie zamieszkiwało ponad 700 tys. osób[1].
Głównym kierunkiem rozwoju aglomeracji lubelskiej według PZP z 2002 powinno być podniesienie Lublina do rangi ośrodka o znaczeniu europejskim (łączącego Polskę z Ukrainą i Białorusią). Autorzy PZP opowiedzieli się za stworzeniem studium przestrzennego aglomeracji, w którym opracowano by m.in. kwestie rozwoju gospodarczego i ochrony przyrody oraz zawarto by plan utworzenia „zielonego kołnierza” wokół aglomeracji[1].
W 2005 Paweł Swianiewicz i Urszula Klimska wyznaczyli obszar aglomeracji z miastem centralnym Lublinem oraz przyległych 18 gmin. Obszar ten w 2002 zamieszkiwało 564 tys. osób. Przy wyznaczaniu aglomeracji przeprowadzono delimitację obszarów przyległych, uwzględniając saldo migracji w latach 1998–2002, gęstość zaludnienia (w 2002), współczynnik zatrudnienia związany z natężeniem dojazdów[2].
| Gmina | Liczba ludności (2010-12-31[3]) [osób] |
Powierzchnia (2011-01-01[4]) [km²] |
Gęstość zaludnienia [osób/km²] |
|---|---|---|---|
| Lublin | 348450 | 147,45 | 2363,17 |
| gmina Garbów | 8977 | 102,62 | 87,48 |
| gmina Głusk | 8579 | 64,25 | 133,53 |
| gmina Jabłonna | 7695 | 131,21 | 58,65 |
| gmina Jastków | 13088 | 113,13 | 115,69 |
| gmina Konopnica | 11870 | 93,07 | 127,54 |
| gmina Ludwin | 5128 | 122,17 | 41,97 |
| gmina Łęczna | 24502 | 75,14 | 326,08 |
| gmina Mełgiew | 8970 | 94,85 | 94,57 |
| gmina Milejów | 9250 | 116,54 | 79,37 |
| gmina Niedrzwica Duża | 11429 | 106,73 | 107,08 |
| gmina Niemce | 17678 | 141,11 | 125,28 |
| gmina Piaski | 10637 | 169,86 | 62,62 |
| gmina Spiczyn | 5503 | 83,15 | 66,18 |
| gmina Strzyżewice | 7651 | 108,79 | 70,33 |
| Świdnik | 39851 | 20,35 | 1958,28 |
| gmina Trawniki | 9141 | 84,16 | 108,61 |
| gmina Wojciechów | 5903 | 80,79 | 73,07 |
| gmina Wólka | 10507 | 72,75 | 144,43 |
| Razem (aglomeracja) | 564809 | 1928,12 | 292,93 |
W 2008 Jerzy Jan Parysek przedstawił koncepcję, według której w skład aglomeracji lubelskiej wchodzą: Lublin, Świdnik, Łęczna i Wólka. Wskazał, że aglomeracja jest we wstępnej fazie rozwojowej, a jej obszar zamieszkuje 0,5 mln osób[5].
Inne koncepcje aglomeracji, obszaru funkcjonalnego, zespołu miejskiego Lublina:
7 czerwca 2008 prezydent Lublina oraz przedstawiciele władz samorządów z obszaru 4 powiatów: lubelskiego, lubartowskiego, łęczyńskiego i świdnickiego podpisali umowę, która regulowała zasady wspólnego aplikowania i realizacji projektu „Lubelski Obszar Metropolitalny – Przyjazny Inwestorom”. Za główny cel projektu przyjęto zbudowanie partnerstwa pomiędzy Lublinem i okolicznymi samorządami jednostek terytorialnych, z zamiarem promowania ich obszaru jako miejsca atrakcyjnego do lokowania inwestycji. Obszar samorządów umowy partnerskiej określono jako „Lubelski Obszar Metropolitalny”[10].
W centrum aglomeracji znajdują się Lublin i Świdnik. W promieniu ok. 30 km od rdzenia znajdują się 24 gminy, w tym 6 miast satelickich (Bełżyce, Bychawa, Lubartów, Łęczna, Nałęczów, Piaski). Na tym obszarze rozwijają się procesy aglomeracyjne[11]. Według statystyk z 2014 Lublin i cztery okoliczne powiaty zamieszkiwało 712 tys. osób[12].
W „Studium urbanizacji Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego” z 2009 oprócz LOM zbadano także obszar gmin: Fajsławice (należącej do powiatu krasnostawskiego), Kurów, Markuszów i Nałęczów (należących do powiatu puławskiego). Autorzy opracowania przedstawili trzy warianty delimitacji LOM i opowiedzieli się za ostatnim z nich. Według tej koncepcji w skład LOM weszłyby 22 gminy: Lublin i Świdnik (jako rdzeń LOM), z powiatu lubartowskiego tylko miasto i gmina wiejska Lubartów, z powiatu łęczyńskiego gminy: Łęczna, Milejów, Puchaczów i Spiczyn, z powiatu świdnickiego gminy: Piaski i Mełgiew, cały powiat lubelski oprócz gmin: Borzechów, Krzczonów, Wysokie i Zakrzew, ponadto gmina Nałęczów[13]. Liczba ludności tak delimitowanej aglomeracji wynosiła ok. 516 tys.[13]
Porozumienie LOM nie przyniosło spodziewanych rezultatów co do ożywionej współpracy między gminami. Brakowało także wcześniejszych doświadczeń we współpracy samorządów. Potrzebę wspólnych działań częściowo zrekompensowała realizacja Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, które objęły 1/3 gmin LOM[14].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
