Łeba (rzeka)

Łeba – rzeka Pobrzeża Bałtyckiego o długości 117 km^[1]. Płynie przez Pojezierze Kaszubskie, Pradolinę Redy Łeby i Wybrzeże Słowińskie. Dorzecze zajmuje 1801 km²^[1].

Łeba

Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Rzeka
Długość	117 km
Powierzchnia zlewni	1801 km²
Źródło
Miejsce	Borzestowo
Wysokość	165 m n.p.m.
Współrzędne	54°18′03″N 17°58′30″E
Ujście
Recypient	Morze Bałtyckie
Miejsce	Łeba
Współrzędne	54°46′03″N 17°33′02″E
Mapa
Szlak 117 Borzestowo 165 m n.p.m. Chełst 0 → Łeba
Położenie na mapie województwa pomorskiego źródło ujście
Położenie na mapie Polski źródło ujście

W systemie administrowania wodami dorzecze Łeby zaliczane jest do obszaru dorzecza Wisły^[2][3].

Przebieg

Rzeka wypływa z terenów na zachód od Kartuz w okolicy Borzestowa na wysokości 170 m^[4]. Przepływa przez szereg jezior, z których największymi są Długie Jezioro, Wielkie Jezioro, Jezioro Reskowskie, Jezioro Sianowskie i Łebsko. Uchodzi do Bałtyku koło miasta Łeba.

Od Jeziora Sianowskiego do ujścia przez rzekę prowadzi szlak spływów kajakowych.

Dopływy: Białogardzka Struga, Charbrowska Struga, Chełst, Dębnica, Jezierna Struga, Jeżowska Struga, Kisewska Struga, Kanał Łebski, Kanał Mielnicki, Okalica, Kanał Pobłocko-Łebski, Pogorzelica, Rzechcinka, Sitnica, Struga B Strzepcz, Struga Kożyczkowska, Struga Krępkowicka, Struga Mirachowska, Węgorza.

Główne miejscowości leżące nad Łebą: Miechucino, Sianowo, Staniszewo, Miłoszewo, Bożepole Wielkie, Łęczyce, Lębork i Łeba.

Jakość wód

Łebą płyną metale ciężkie, w ciągu 2012 roku w ilościach: 3,3 tony cynku, 0,9 tony miedzi, 0,9 tony ołowiu, ok. 100 kg kadmu, 0,4 tony chromu oraz 0,9 tony niklu^[5].

Historia

Po I wojnie światowej rzeka po polskiej stronie granicy w górnym biegu nosiła nazwę Łeba, zaś po stronie niemieckiej w środkowym i dolnym biegu Leba^[6][7][8]. W okresie międzywojennym na odcinku pomiędzy miejscowościami Tłuczewo i Paraszyno ustanowiono granicę między II Rzecząpospolitą a Republiką Weimarską. W 1948 roku ustalono urzędowo nazwę Łeba dla dolnego i środkowego biegu w miejsce niemieckiej – Leba Fluss^[9].

W latach 1920–1930^[10][11], dolny bieg rzeki tj. od Lęborka do ujścia do Jeziora Łebskiego został uregulowany poprzez odcięcie zakoli, przekopanie odcinków prostujących bieg i powstanie kilkunastu starorzeczy. Najdłuższymi są zakole na wysokości miejscowości Gorzyno^[12] i stare ujście do Jeziora Łebskiego na prawo od obecnego ujścia koło miejscowości Gać.

Ochrona przyrody

U ujścia w półkolu zakreślonym promieniem długości 500 m w kierunku morza ze wschodniej głowicy wejścia do portu został ustanowiony stały obwód ochronny, w którym obowiązuje zakaz połowu^[13].

Na morskich wodach wewnętrznych w granicach portu został ustanowiony okresowy obwód ochronny dla troci wędrownej i łososia, który obowiązuje od 15 września do 31 grudnia. Wprowadzono zakaz sportowego połowu ryb metodą spinningową na wodach portowych^[14].

Górny bieg rzeki objęty jest ochroną siedliskową Natura 2000 Dolina Górnej Łeby^[15].

Zobacz też

• Łeba (miasto)